Het toestel dat we hier zien is een Tejas. Het is een Light Combat Aircraft (LCA) ontwikkeld door de Indiase Aeronautical Development Agency en gebouwd door Hindustan Aeronautics Limited (HAL) uit India. Nog niet eerder was dit vliegtuig buiten de landsgrenzen van India te zien. Die primeur viel de Bahrain Intrenational Air Show 2016 (BIAS 2016) ten deel.
Op de Bahreinse luchtmachtbasis Sakhir waren twee Tejas neergestreken. Beide waren éénzitters met registratie KH-2014 (c/n LSP-4) en KH-2017 (LSP-7). De toestellen opereren voor de Indiase luchtmacht.
De tweejaarlijkse BIAS werd gehouden van donderdag 21 tot en met zaterdag 23 januari 2016. Iedere dag werd er een demonstratievlucht gegeven met één van de toestellen. Over beide dagen waren beide toestellen in de lucht te zien. Er werden enkele high-speed passes getoond en ook een +8g turn. Op zondag 24 januari vertrokken beide kisten weer huiswaarts. Om de show luister bij te zetten waren twee rookpotten onder de vleugels aangebracht die witte rook produceerden.
Opvallend aan dit toestel is het geluid van de startende motor. Een kenner zal dit bekend in de oren klinken, het klinkt namelijk als een startende F/A-18 Hornet. Da’s niet zo gek, de Tejas is voorzien van dezelfde motor, namelijk een General Electric F404-GE-IN20 motor.
De Tejas is een relatief klein gevechtstoestel, dat in India ook voor de Navy ontwikkeld is. Het is voorzien van een grote deltavleugel. Een staartvleugel of canardvleugeltjes vooraan ontbreken.
Deze kist was indertijd bedoeld als opvolger van de Mig-21. Het plan is dat er rond de 300 toestellen worden gebouwd en daarnaast nog een 20-tal tweezitters. De Indiase Navy krijgt een apart ontwikkelde versie. Hiervan denkt men zo’n 40 te bestellen, ter vervanging van de Harrier.
De ontwikkeling van de Tejas stamt al uit de jaren ’80. Het heeft uiteindelijk vele jaren geduurd tot dat dit toestel operationeel is geworden. Vanaf januari 2015 wordt het eerste squadron in Coimbatore (in het zuiden van India) van dit toestel voorzien. Pas medio 2016 verwacht men volledig operationeel te zijn. En dat terwijl het prototype al in januari 2001, nu 15 jaar later, zijn eerste vlucht maakte.
Voor de productie van de Tejas worden enorm veel bedrijven in India gebruikt. Onderdelen komen van tientallen fabrieken en toeleveranciers, verspreid over heel het land. Daarmee hoopt men de luchtvaartindustrie binnen India op een hoger plan te krijgen.
Toch duurt het lang voordat de Tejas operationeel inzetbaar is. De luchtvaartindustrie krijgt dan wel een boost door de ontwikkeling van dit toestel, de luchtmacht zit met een enorm capaciteitsprobleem. De Mig-21 is verouderd en veelal buiten dienst gesteld, zonder dat daar iets voor terug is gekomen. Ook andere Russische vliegtuigtypes raken inmiddels verouderd.
Eén van de redenen dat het zo lang duurt om dit toestel operationeel te krijgen is het handelsembargo van de USA in 1998 als gevolg van kernproeven door India. Onder andere de levering van de motor werd toen gestaakt.
Een ander voorbeeld van een praktisch probleempje dat zich bij de productie voordeed was de helm van de vlieger. Deze stak namelijk uit boven de schietstoel. Dat is niet zo handig, want dan loopt de piloot de kans dat hij met zijn hoofd, bij een bail-out, eerst tegen de canopy aankomt, in plaats van de hoofdsteun van de stoel. En dat kan op zijn zachts gezegd aardig wat hoofdpijn veroorzaken. Om die reden is het toestel in 2012 voor 3 maanden aan de grond gehouden.
De Tejas is uitgerust met een zogenaamde glazen cockpit. Informatie voor de piloot wordt geprojecteerd op een vijftal schermen in de cockpit. Een opstelling van de cockpitschermen was apart te zien tijdens de trade-show van de BIAS 2016.
De luchtvaartindustrie van India had tijdens de BIAS 2016 een grote stand. Hier werd de Tejas ook nadrukkelijk gepresenteerd. Er waren diverse modellen van het toestel aanwezig. Op deze manier hoopt men in India internationale belangstelling voor dit vliegtuig te wekken.
De Tejas hoopt men ook in het buitenland te verkopen. Zo is het toestel aangeboden aan de luchtmacht van Sri Lanka. Tot buitenlandse orders is het alleen nog niet gekomen.
Het was mogelijk om de beide Tejas toestellen van dichtbij te fotograferen. Daar werd uiteraard dankbaar gebruik van gemaakt. Wat daarbij opviel was de kleine luchtinlaat boven op de romp voor de auxiliary power unit (APU), net voor de staartvin. Deze verschilde duidelijk bij de KH-2017 ten opzichte van de oudere KH-2014. Het lijkt er daarmee op dat er tijdens deze productiefase nog veranderende inzichten zijn, waardoor het toestel er marginaal anders uit gaat zien. Wat verder opviel was de soms wat minder fijne afwerking van het plaatwerk. Dit zag er niet zo strak uit.
Op dit moment zijn er 8 Tejas uit een zogenaamde Limited Series Production (LSP) beschikbaar. De KH-2014 heeft voor het eerst gevlogen op 2 juni 2010 en heeft serienummer LSP-4. De KH-2017, met serienummer LSP-7, vloog voor het eerst op 9 maart 2012. Naast deze serie van 8 worden er nog 120 Tejas bijbesteld. Dit wordt verdeeld in 20 van het type type mk.I en 100 Mk.Ia. De laatste heeft een verbeterde radar.
Eigenlijk voldoet de Mk.I(a) niet aan de eisen en wensen van de Indiase luchtmacht. Daarmee is men behoorlijk in de spreekwoordelijke aap gelogeerd en dan moet men er ook nog jaren op wachten! De interne brandstofcapaciteit is te gering en de elektronica is niet zoals men wenst.
Men hoopt daarom op een verbeterde Mk.II versie. Deze moet onder andere een sterkere motor krijgen. De Mk.II is nog ver weg en of die er uiteindelijk wel komt…? De planning is 2018, maar ingewijden zeggen dat dit ook zo maar 2025 zou kunnen worden.
Al met al kunnen we concluderen dat de Tejas een langjarig project is. De productie komt nog maar moeizaam op gang. De producent HAL lukt het nog niet om op tijd betrouwbare en kwalitatief goede vliegtuigen af te leveren. Daarmee blijft dit toestel nog binnen (maar zeker buiten India) een zeldzame verschijning.
Voor het realiseren van het debuut in Bahrein van de Tejas was een flink logistiek circus noodzakelijk. Grondpersoneel en equipment werd speciaal ingevlogen met een Indiase Boeing C-17 Globemaster. Ook de inhoud van de beurs-stand zal de nodige m3 aan luchtvracht in beslag genomen hebben. Met heeft ontegenzeggelijk flink uitgepakt tijdens dit evenement.
Voor zover na te gaan ziet de huidige productielijst van de Tejas er als volgt uit:
| Registratie | Constructienr. | Omschrijving | First Flight |
| KH-2001 | TD-1 | Technology Demonstrators (TD) | 4-1-2001 |
| KH-2002 | TD-2 | Technology Demonstrators (TD) | 6-6-2002 |
| KH-2003 | PV-1 | Prototype Vehicles (PV) | 25-11-2003 |
| KH-2004 | PV-2 | Prototype Vehicles (PV) | 1-12-2005 |
| KH-2005 | PV-3 | Prototype Vehicles (PV) | 1-12-2006 |
| ? | PV-4 | Prototype Vehicles (PV) | |
| KH-2009 | PV-5 | Prototype Vehicles (PV) | 26-11-2009 |
| KH-T2010 | PV-6 | Prototype Vehicles (PV) | 8-11-2014 |
| KH-T3001 | NP-1 | Naval Prototypes (NP) | 27-4-2012 |
| KH-3002 | NP-2 | Naval Prototypes (NP) | 7-2-2015 |
| ? | NP-3 | Naval Prototypes (NP) | on order |
| ? | NP-4 | Naval Prototypes (NP) | on order |
| ? | NP-5 | Naval Prototypes (NP) | on order |
| KH-2011 | LSP-1 | Limited Series Production (LSP) | 25-4-2007 |
| KH-2012 | LSP-2 | Limited Series Production (LSP) | 16-6-2008 |
| KH-2013 | LSP-3 | Limited Series Production (LSP) | 23-4-2010 |
| KH-2014 | LSP-4 | Limited Series Production (LSP) | 2-6-2010 |
| KH-2015 | LSP-5 | Limited Series Production (LSP) | 19-11-2010 |
| ? | LSP-6 | Limited Series Production (LSP) | ? |
| KH-2017 | LSP-7 | Limited Series Production (LSP) | 9-3-2012 |
| KH-2018 | LSP-8 | Limited Series Production (LSP) | ?/3/2013 |
| ? | SP-1 t/m SP-20 | Series Production (SP) |