13/10/2017 Eerste vlucht van een elektrisch vliegtuig boven Nederland

I-X052 Pipistrel Alpha Electro boven Soesterberg

Vandaag was een bijzonder dag voor de Nederlandse luchtvaart. Voor het eerst vloog een elektrisch aangedreven vliegtuig boven ons land. De Pipistrel Alpha Electro viel deze eer ten deel en vertrok voor dit heugelijke feit vanaf vliegveld Hilversum om even later op de voormalige vliegbasis Soesterberg te landen.

Het groene veld Vliegveld Hilversum, startplaats voor groen vliegen boven Nederland

De Alpha Electric is ontwikkeld met steun van de Europese Unie en in samenwerking met Siemens AG. Het prototype vloog in 2015 onder de naam WATTsUP. Als basis is de beproefde Pipistrel Alpha Trainer genomen, een toestel dat al sinds 2012 succesvol in productie is bij de Sloveense fabriek van Pipistrel.

I-X052 Pipistrel Alpha Electro

De Alpha Electro is een van de eerste elektrische vliegtuigen die in serie gebouwd wordt en die voor normaal gebruik inzetbaar is. Het vliegtuig is speciaal ontwikkeld voor vliegopleidingen. Door juist kort bij de luchthaven te blijven en steeds circuitjes te vliegen kan het toestel een uur vliegen met daarbij de nodige reservecapaciteit (30 minuten) gerekend. Tijdens iedere nadering wordt de capaciteit van de batterijen geregenereerd doordat de energie uit de daling wordt opgeslagen.

I-X052 Pipistrel Alpha Electro

Derde model

De Pipistrel Alpha Electric is alweer het derde elektrische model van deze fabrikant. Al eerder ontwikkelden zij uit hun motorzwever Taurus de Taurus Electro. Daarna fabriceerden zij een heel speciaal toestel, de Taurus G4. Dit zijn als het ware twee – aan elkaar gemonteerde – Taurus motorzwevers met in het midden een console voor de motor. Dit laatste model is inmiddels doorontwikkeld naar een hybridetoestel dat op elektriciteit en op waterstof kan vliegen. Het mag duidelijk zijn dat duurzaam vliegen bij Pipistrel hoog in het vaandel staat.

N448EC Pipistrel Taurus G4 (Oshkosh 2011)

Onder de kap

In meerdere opzichten is de Alpha Electric bijzonder toestel. De motor weegt slechts 20 kilo. Toch levert het een prima vermogen (60 kW) ten opzichte van de – doorgaans gebruikte – Rotax 912UL motoren. Door dit vermogen accelereert het toestel snel en heeft daardoor een korte baan nodig. Ook zijn de klimprestaties met 1.250 voet per minuut meer dan prima te noemen.

100% elektrisch

Zo’n lichte motor is natuurlijk meegenomen, maar we moeten dit wel afzetten tegen het forse gewicht van het accupakket van 126 kg. Daartegenover vervalt dan weer de brandstof die in de normale versie bij volle tanks ook nog zo’n 35 kg aan gewicht meebrengt.
De accu’s zijn in twee pakketten in het toestel gemonteerd. Een accu zit voorin, direct achter de elektrometer, het andere pakket zit net achter de cabine in de romp.

Accupakket 1 zit in de neus…
…en accupakket 2 in de romp achter de stoelen

Het accupakket is zodanig geïnstalleerd dat het in vijf minuten vervangen kan worden of dat het binnen een uur opgeladen kon worden. Hierdoor zijn meerder vluchten per dag met het toestel mogelijk. En om een idee te geven, een uurtje vliegen levert een energienota op van ongeveer € 2,-. Dit maakt vliegen niet alleen goedkoper, maar ook duurzamer en zeker stiller.
Voor het laden zit een aansluiting in de neus. Met een 380V aansluiting van 32 ampère kan het toestel van energie worden voorzien.

Klepje voor de 380V aansluiting

iFly, importeur voor de Benelux van Pipistrel, en Vliegschool Hilversum (VSH) gaan gezamenlijk elektrisch vliegen introduceren op vliegveld Hilversum met de innovatieve Pipistrel Alpha Electro. VSH  gaat deze elektrische trainer integreren in haar vliegopleidingen tot privépiloot (PPL en LAPL).

I-X052 Pipistrel Alpha Electro voor de Vliegschool Hilversum

Alpha Electro in gebruik

De Pipistrel Alpha Electro is reeds in gebruik in Zwitserland (HB-SAA) en zal in 2019 als gecertificeerd productiemodel beschikbaar komen voor klanten in de Europese Unie. De European Aviation Safety Agency (EASA) doorloopt met Pipistrel het certificeringsprogramma. Zwitserland loopt op dit moment als proeftuin in Europa voorop omdat dit land een eigen regelgeving heeft en niet gebonden is aan EASA regelgeving voor elektrisch vliegen.

N723KL Pipistrel Alpha Electro (Oshkosh 2017)

Ook zijn sinds deze zomer een tweetal Alpha Electro’s in de VS ingeschreven (N722KL en N723KL). Een daarvan was te zien tijdens de jaarlijkse EAA AirVenture op Oshkosh. Volgens de fabrikant zijn er momenteel een 5 tot 6 elektrische Alpha’s operationeel.

Overbrugging

Om de tijd tot de certificering in 2019 te overbruggen heeft VSH een Pipistrel Virus SW121 met stille en zuinige Rotax motor in haar vloot opgenomen. De PH-VLX stond vandaag ook bij de vliegschool opgesteld. Dit toestel is wel niet zo duurzaam als de elektrische Alpha Electro, maar wel een stuk duurzamer dan de gemiddelde Nederlandse vloot sportvliegtuigen.

PH-VLX Pipistrel Virus SW121 als overbrugging tot de Alpha Electric komt

Ook wordt de tussenliggende tijd gebruikt om het in Nederland praktisch mogelijk te maken om met een dergelijk toestel te kunnen vliegen. Denk aan het verzorgen van de instructie-manuals, maar ook het verzorgen van de 380V oplaadpunten op de Nederlandse velden. Al met al een prima initiatief van de importeur iFly en VSH.

Science for Humanity

Vooruitlopend op deze plannen werd vandaag de Pipistrel Alpha Electro vliegend gedemonstreerd middels een vlucht van Hilversum naar Soesterberg. Eenmaal aangekomen op Soesterberg zal het toestel op 14 en 15 oktober te zien zijn bij het Nationaal Militair Museum (NMM). Hier vindt op dat moment het militaire hi-tech evenement Science for Humanity plaats. Bezoekers van het museum maken dat weekend kennis met technologie van de toekomst. Wargames, een waterstofauto en een exoskelet dat het dragen van een zware rugzak verlicht, zijn slechts enkele voorbeelden van de allerlaatste ontwikkelingen op het gebied van (militaire) techniek die de bezoekers te zien krijgen.

I-X052 Pipistrel Alpha Electro

Demotoestel I-X052

Het toestel dat vandaag gebruikt werd was de I-X052. Dit is een Italiaans geregistreerd fabriekstoestel. Van ILenT had men speciaal ontheffing gekregen om vandaag van Hilversum naar Soesterberg te vliegen.

Het typeplaatje van de Alpha Electro

Na een reis van 20 uur uit Slovenië was de I-X052 op Hilversum aangekomen. Niet vliegend, maar in een aanhanger.

Met deze aanhanger is de Pipistrel Alpha Electro uit Slovenië gekomen

Ook was het toestel al opgeladen, simpelweg omdat er op Hilversum nog geen geschikte 380V aansluiting voorhanden is. In de aanhanger is nog een voorziening aanwezig om het accupakket nog een keer op te laden. Al met al moet dat voldoende energie geven voor de vlucht van Hilversum naar Soesterberg en vervolgens op zaterdag en zondag iedere dag een tweetal lokale demovluchtjes.

De fabrieks-test-piloot is er klaar voor!

Zoek de verschillen

Van de Alpha Trainer, waar het elektrische model uit ontwikkeld is, was ook een exemplaar aanwezig. De PH-4M2 was eveneens te bezichtigen, wat een mooie gelegenheid bood om de beide instrumentenpanelen eens met elkaar te vergelijken.

PH-4M2 Pipistrel Alpha Trainer waar de Electro uit ontwikkeld is

Hieronder een paar afbeeldingen om de beide toestellen met elkaar te vergelijken. Het zal opvallen dat er grote overeenkomsten zijn.

Paneel van de Alpha Electro
Paneel van de Alpha Trainer

Veel bekijks

De Nederlandse pers was massaal op het bijzondere moment van de eerste elektrische vlucht oven Nederland afgekomen. Vincent Kager, co-owner van VSH, kon veelvuldig de plannen met het toestel uit de doeken doen. Bij de start van het toestel, rond 15:30u, stonden de cameraploegen opgesteld naast de startbaan om het toestel te filmen. Op speciaal verzoek maakte het een low-pass alvorens uit te klimmen richting Soesterberg.

Vincent Kager kan veelvuldig zijn verhaal kwijt bij de landelijke pers

Air-to-air

Tijdens de vlucht naar Soesterberg werd de Pipistrel begeleid door de gele Piper Super Cub PH-WDR. Dit toestel was met de luchtvaartjournalisten Goof Bakker en Erik Brouwer van Teuge speciaal naar het Gooi gevlogen. Erik Brouwer was zo aardig om mij mee te nemen in de lucht tijdens de vlucht van de Pipistrel.

Samen met Erik Brouwer met de PH-WDR op pad naar de I-X052 in de lucht (foto © Jelle Hieminga)

Zo werd het mogelijk om, als enige, de eerste elektrische vlucht boven Nederland air-to-air vast te leggen. Front row!

I-X052 Pipistrel Alpha Electro
I-X052 Pipistrel Alpha Electro
I-X052 Pipistrel Alpha Electro
I-X052 Pipistrel Alpha Electro

Vandaag is duurzamer elektrisch vliegen in Nederland van de grond gekomen! Mat spanning 😉 kijken we uit naar de verdere ontwikkelingen!

Een gedachte over “13/10/2017 Eerste vlucht van een elektrisch vliegtuig boven Nederland

Geef een reactie