Focus@ N260DC De Havilland DHC-1 Chipmunk met luchtschrijven

N260DC De Havilland Canada DHC-1 Chipmunk 1B-2-S5 (2017)

Registratie: N260DC
Type: De Havilland Canada DHC-1B-2-S5 Chipmunk
Constructienummer: 180-218
Eigenaar: Steven R. Asbury-Oliver
Locatie: AirVenture, Oshkosh (WI), 2011, 2013, 2017
Bijzonderheden: In Europa bijna nooit meer te zien, in de VS nog regelmatig, luchtschrijven. Door middel van rookvloeistof in een warme uitlaat van een vliegtuig te spuiten vormt zich een wit rookspoor in de lucht. Veelvuldig wordt dit bij aerobatics gebruikt om de bewegingen in de lucht goed zichtbaar te maken. Doe je dit op grote hoogte, dan kun je met die rook boodschappen schrijven.

Sky writing door de N260DC

Een van de piloten die dat bij airshows in de VS doet is Nathan K. Hammond. Een piloot die zijn luchtvaartvirus opliep op het Old Rhinebeck Aerodrome Museum bij New York. Hier heeft hij geleerd met een grote variëteit aan vliegtuigen te vliegen, van oude dubbeldekkers tot jets. Inmiddels heeft hij al meer dan 7.000 ervaringsuren.

Smile in the sky

Voor zijn schrijfkunsten gebruikt hij een gemodificeerde De Havilland Canada DHC-1 Chipmunk. Dit toestel met de registratie N260DC heeft een – niet originele – Lycoming motor voorop zitten. De motorbeplating is daardoor afwijkend van originele exemplaren.

PacMan door de N260DC
Vlinder

De Chipmunk was een opleidingsstelsel dat zowel in Canada, Portugal als Engeland is gebouwd en gebruikt. Er zijn er in totaal 1.284 van gemaakt en de Canadese modellen zijn te herkennen aan hun bolle cockpitkap.

N26JH De Havilland DHC-1 Chipmunk 22, zo heeft de N260DC er vroeger ongeveer ook uitgezien bij de RCAF

Dit exemplaar, de N260DC, stamt uit 1956 en is daarmee een van de laatst gebouwde exemplaren. Het heeft bij de RCAF dienstgedaan als lesvliegtuig met het kenmerk 18042. In 1970 veranderde dat in 12042 tot het in 1971 afzwaaide van militaire dienst. In 1976 werd het civiele kenmerk CF-QND toegekend tot het toestel in 1986 naar de VS vertrok als N333HS. In november van 1986 werd dit gewijzigd in de huidige registratie N260DC.

Reclame voor Tempest

In de afgelopen jaren hebben we dit toestel meerdere keren voor de lens gehad. Het kleurenschema was iedere keer net weer even iets anders.

N260DC De Havilland Canada DHC-1B-2-S5 Chipmunk (2011)
N260DC De Havilland Canada DHC-1B-2-S5 Chipmunk (2013)
Gemaakt door de N260DC

Op de foto’s bij dit artikel is te zien hoe reclameboodschappen worden geschreven, smiley’s, PacMan enz. Hoe rustiger de lucht op grote hoogte is (10.000ft) hoe langer de boodschappen blijven staan.

EAA, de Experimental Aircraft Association
EAA door de N260DC
EAA met een Smiley

Ook in Nederland werd in de jaren ’70 en ’80 veelvuldig aan luchtschrijven gedaan. Vader en zoon Daams van het bedrijf Skylight op Vliegveld Hilversum deden dit met hun vermaarde North American Texan PH-NKD. Dit toestel was hiervoor flink gemodificeerd. Zo was de achterste stoel verwijderd om plaatst te maken voor de tank met rook-olie en was de uitlaat verlengd om het rook-effect te verbeteren.

PH-NKD North American AT-6A Texan van Skylight met zijn lange uitlaatpijp

Boven heel Europa schreef de PH-NKD in die jaren reclameboodschappen, onder andere voor sigarettenmerk ROXY, 7UP of NOS.
Dit toestel is nog altijd op Vliegveld Hilversum aanwezig. Het is tegenwoordig gerestaureerd en teruggebracht naar zijn originele configuratie, dus met twee zitplaatsen en een korte uitlaat. Ook heeft het een ander jasje gekregen en gaat het nu met het kenmerk N13FY door het leven.

N13FY North American AT-6A Texan (voorheen PH-NKD)

 

Geef een reactie