Lelystad Airport, 22 september 2018 – Op zaterdag 22 september 2018 organiseerde de Dutch Historic Jet Association (DHJA) voor de laatste maal een activiteit. Niet met hun vliegtuig – de Fouga CM-170R-1 Magister – die is al verkocht en vliegt sinds 24 juni 2018 met een soortgenoot in het Zuid-Franse Cannes. Nee, het was een afscheidsborrel. Een moment om terug te blikken op de mooie afgelopen 20 jaren en om daarna gezamenlijk het licht uit te doen. Plaats van handeling; de piloten-mess van het Aviodrome.

Rondvluchten

Voorafgaand aan de afscheidsreceptie werden een aantal van de vaste vrijwilligers door de DHJA als dank voor hun bewezen diensten getrakteerd op een formatievlucht met de Fokker S-11.1 Instructors van Fokker Four. Er werd met drie toestellen formatiegevlogen.

Voor veel van de vrijwilligers een prachtige apotheose van hun vrijwilligerswerk. Meevliegen in de Fouga was complex en kostbaar en was maar voor weinigen van de vrijwilligers weggelegd tijdens de operationele periode. Dit maakte veel goed, getuige de brede glimlachen op de gezichten van de passagiers na hun vlucht.

Aan de bar

Daarna toog men naar de bar die royaal vloeide. Naast het natje was er ook voor een droogje gezorgd, dat maakte het tot een gezellig evenement waarbij de 55 tot 60 aanwezigen gebruik maakten om nog even lekker oude verhalen op te halen.

Terugblik

Halverwege de receptie was het tijd voor enige formele woorden. Die werden allereerst uitgesproken door Fons Hemmelder, dé drijvende kracht achter de DHJA. Hij blikte kort terug op de 20-jarige geschiedenis van de DHJA. Daarbij memoreerde hij hoe de grondleggers van toen eigenlijk als onbezonnen jongens startten om een ideaal te realiseren om met vier straaltrainers formatievluchten aan te gaan bieden.

De eerste periode vond men onderdak op Beek, of Maastricht-Aachen Airport, zoals dit veld nu heet. Daarna vertrok men naar Lelystad waar men bij het Aviodrome een warm nest vond tot op de dag van vandaag.
Na verloop van tijd bleek dat de ambitie om met vier toestellen te vliegen te hoog gegrepen was. Uiteindelijk bleef één toestel, de G-GLHF, over. Daar werd zeer regelmatig mee gevlogen bij airshows, met sponsorvluchten of voor trainingen.

Ommekeer

Juni 2013 kende een zwarte bladzijde in de DHJA-geschiedenis. Een overijverige passagier bediende, tegen de instructies in, een van de hendels in de backseat tijdens het uitrollen van de kist na de landing. Het was de hendel van het landingsgestel. Dat klapte in en het toestel maakte een buikschuiver op de baan van Lelystad Airport.

De Fouga was zwaar beschadigd en het kostte al met al 3,5 jaar (1.408 dagen) om het weer terug in de lucht te brengen. Alleen, het werd daarna niet meer zoals vroeger. Het bleek financieel steeds moeilijker om het toestel te opereren. En uiteindelijk heeft de DHJA dit afgelopen voorjaar de moeilijke beslissing genomen om hun Fouga Magister te verkopen.
Het toestel is naar een Franse verzamelaar gegaan die nog een vliegende Magister heeft. Hij maakt er nu formatievluchten mee.

Vrijwilligers

Na deze korte bloemlezing over de geschiedenis van de DHJA was het tijd om diverse vrijwilligers in het zonnetje te zetten. En dat waren vrijwilligers op en aan het toestel, maar ook vooral ook de papier-tijgers. Zij hebben een goed geautomatiseerd onderhoudsschema voor de kist ontwikkeld en ervoor gezorgd dat dit toestel een volledig Bewijs van Luchtwaardigheid (BvL) had. Uniek, want de andere vliegende Fouga’s in Europa hebben doorgaans alleen een Experimental-status met de operationele beperkingen die daaraan kleven. Een prestatie van formaat dus!

Schildje

Alle vrijwilligers kregen uit handen van Eric Tierie van de DHJA een schildje. Een uniek exemplaar waarmee de herinnering aan het Nederlandse Fouga-tijdperk vormgegeven wordt. Een collectorsitem!

Oorkonde

Een drietal van de vrijwilligers werden speciaal bedankt. Het waren de Belgische crewchiefs van de Fouga Magister. Zij kwamen jarenlang vanuit België naar Lelystad om aan het toestel te sleutelen. Zij zijn een van de weinigen in de wereld die kennis hebben van dit toestel. Dat komt omdat de Belgische luchtmacht maar liefst 47 jaar (tot 2007) met dit vliegtuig gevlogen heeft.
Frank D’Heye was daarbij verantwoordelijk als Crewchief “Engines”. Peter Kempeneers was Crewchief “Avionics” en Eric Leduc was als Crewchief “Airframe” betrokken. Zonder deze drie mannen was er nooit 1 meter gevlogen.

De drie Belgische vrijwilligers kregen dan ook een speciale oorkonde. De omschrijving van de waardering van hun werkzaamheden wil ik niemand onthouden: De Dutch Historic Jet Association is hen dankbaar voor de langdurige samenwerking en het aanbieden van zijn vaardigheden dewelke herkend zijn als: Bekwaam, Bevoegd, Betrokken, Behulpzaam, Bezield, Bevlogen, Beschikbaar, Bemind, Behaaglijk, Bereidwillig, Beminnelijk, Beschaaft, Best en meer. Het zal maar over je gezegd worden, chapeau!

Proosten

Hierna was het tijd om het glas te heffen op de mooie tijd die iedereen bij de DHJA heeft gehad. De glazen werden weemoedig geheven.

Kunstwerk

Fons Hemmelder dacht hierna klaar te zijn met de formaliteiten die op zijn agenda stonden. Maar dat bleek niet het geval. De DHJA vond dat hij op een speciale manier ook in het zonnetje gezet moest worden en hij werd opnieuw naar voren geroepen.
Van achteruit de zaal verscheen een persoon die ik persoonlijk ook zeer bewonder, de kunstenares Leentje Linders. Leentje Linders had speciaal voor Fons Hemmelder een uniek kunstwerk gemaakt. Daarop is Fons te zien met zijn geweldige vliegershelm uit de periode dat hij de Northrop NF-5A Freedomfighter voor de KLu bij Airshows voorvloog.

Ook is natuurlijk de F-GLHF afgebeeld op de kenmerkende manier van Linders, zodat er duidelijk beweging in het werk komt.

Samen onthulden zij het kunstwerk. Fons Hemmelder was daarbij zichtbaar verrast en aangedaan. Dit had hij zeker niet verwacht!

Het lijkt overigens of bij de beeltenis van Fons Hemmelder op het kunstwerk een van onze foto’s ter inspiratie heeft gediend. Die foto van Fons was gemaakt tijdens de afleveringsvlucht van de Fouga naar Frankrijk afgelopen juni. Daar zijn we uiteraard zeer vereerd door!

Leentje Linders

Leentje Linders heeft als een van de weinige kunstenaars in Nederland de luchtvaart als vast thema in haar werk. Linders maakt etsen met een bijzondere 15e-eeuwse techniek, waar bijvoorbeeld ook Rembrandt van Rijn mee werkte. Haar werken kenmerken zich door dynamiek en bijzondere compositie.

Haar werk is wereldwijd verspreid en in museumcollecties opgenomen. Opdrachtgevers van Leentje Linders zijn onder andere Fokker, Schiphol, KLM/Air France, Transavia, Martinair, de Vereniging van Nederlandse Verkeersvliegers, John F. Kennedy International Airport, de Koninklijke Nederlandse Luchtmacht, de Koninklijke Nederlandse Marine, de Nederlandse en Noorse Marine Luchtvaartdienst. Ook Princes Beatrix is een van haar opdrachtgevers. Oh ja, en bij mij thuis hangen ook twee gelimiteerde werken van haar hand aan de muur! 🙂

Emotioneel betoog

Na de woorden van Fons Hemmelder en de onthulling van zijn kunstwerk was het de beurt aan Arjan Dros, ook een van de grondleggers van de DHJA. Zijn betoog werd een emotioneel betoog. Dit jaar raakt hij twee historische vliegtuigen kwijt waaraan hij de afgelopen jaren met veel tijd, passie, geld en energie aan gewerkt heeft, de Dutch Fouga en de Nederlandse Catalina.

Klimaat

Met pijn in zijn hart en een gebroken stem moet hij constateren dat er in Nederland geen klimaat bestaat waarin overheid en bedrijfsleven een warme bijdrage willen leveren aan in stand houden van vliegend erfgoed. Komende maandag heeft hij nog een gesprek met de verantwoordelijke Minister over het voortbestaan van de Catalina in Nederland, maar hij is somber gestemd. Zijn verwachting is dat ook dat toestel Nederland onvermijdelijk gaat verlaten (naar de VS).
Dros hoopt dat het verdwijnen van deze twee toestellen bijdraagt aan het wakker schudden van de stakeholders op dit gebied. Eenmaal weg uit Nederland, dan komt het nooit meer terug.

Vriendschap

Hierna vielen Arjan Dros en Fons Hemmelder elkaar in de armen om de jarenlange samenwerking binnen de DHJA te uiten. Een samenwerking die tot hechte vriendschap heeft geleid. Vriendschap bij hen en bij vele andere van de vrijwilligers.

Licht uit

Daarna nog een biertje met z’n allen en toen kon het licht uit. Einde Dutch Historic Jet Association… Namens alle luchtvaartminnende Nederlanders zeggen wij:

Dutch Fouga;

BEDANKT!