Lelystad Airport, 19 april 2019 – In het Aviodrome op Lelystad Airport worden van 19 april tot en met 5 mei 2019 de ‘straaljagerweken’ gehouden. Een evenement waarbij bezoekers (vooral kinderen) plaats kunnen nemen in de cockpit van diverse straaljagers. Daarnaast is er voor extra vertier gezorgd door bijvoorbeeld springkussens.
Voor de ‘Straaljagerweken’ is de buitencollectie tijdelijk een beetje aangepast. Er zijn vier straaljagers op een centrale plek bij elkaar gezet. Om daarvoor ruimte te maken is de Fokker 100 op het platform voor het oude stationsgebouw gezet, tussen de Fokker F-27 Friendship en de Douglas DC-4.
Bijzonder (in onze optiek) is het feit dat twee van de vier straaljagers die buiten staan uit de binnencollectie komen. Die zijn doorgaans dus niet in de buitenlucht te fotograferen.
Machtrainer
De eerste – en gelijk leukste – machine is de PH-XIV Fokker S.14.2 Machtrainer. Dit toestel is het prototype van de Fokker S.14. Het is in 1951 gebouwd en vloog voor het eerst op 19 mei van dat jaar als K-1. Deze Fokker S.14 had oorspronkelijk een Rolls Royce Derwent 8 turbojet aan boord, goed voor 15.35 kN (3,452 lb) stuwkracht. De typeaanduiding was daardoor officieel S.14.1.
Later is er een Rolls Royce Nene Mk.3 motor ingebouwd. De typeaanduiding is toen veranderd in S.14.2.
De uiteindelijke gebruiker van de toestel werd het Nationaal Lucht- en Ruimtevaartlaboratorium in Amsterdam. Zij hebben er tussen 1961 en 1966 mee gevlogen. Daarna is het toestel buiten gebruik gesteld en in het museum terecht gekomen.
Er zijn ooit maar 21 Fokker S.14’s gebouwd. Dit prototype en 20 exemplaren voor de Koninklijke Luchtmacht. Twee van de KLu kisten zijn gecrasht. De overige zijn gesloopt op twee na. De L-11 staat in opslag in het Nationaal Militair Museum (NMM) op Soesterberg en de L-17 wordt als statisch toestel gerestaureerd bij de Koninklijke Luchtmacht Historische Vlucht (KLuHV) op Gilze rijen.
De PH-XIV is daarmee een zeldzame straaljager, niet in de laatste plaats omdat er civiel mee gevlogen is. Iets wat niet erg vaak voor kwam in die periode.
Starfighter
De D-8061 is een Lockheed F-104G Starfighter. Dit toestel is op 21 juni 1963 uit de Fokker fabriek op Schiphol komen rollen. Fokker mocht de Nederlandse Starfighters in licentie bouwen. De Koninklijke Luchtmacht heeft er tot 21 november 1983 mee gevlogen. In operationele diensttijd heeft het voor veel luchtmacht squadrons gevlogen. Daarna werd het een instructiekist om vervolgens via het NMM op Soesterberg bij het Aviodrome te belanden. Ook deze kist staat doorgaans binnen gestald in de grote museumhal.
In de Starfighter konden de kinderen overigens niet zitten. Deze kist bleef dicht.
De D-8061 is momenteel niet helemaal compleet. De rechtervleugel is er af. Dat is gedaan om het toestel in de collectie strak langs een muur te kunnen parkeren. Voor de korte periode dat deze F-104G buiten staat is die vleugel niet opnieuw gemonteerd.
Saab en MiG
De twee ander straaljagers die voor dit korte evenementje gebruikt worden zijn de Zweedse 37901 Saab AJSH37 Viggen en de Oost Duitse 473 Mikoyan-Gurevich MiG-21. Beide straaljagers maken deel uit van de permanente buitencollectie. Ze zijn dus alleen van hun plek gereden en bij de Fokker en de Starfighter geplaatst. Beide toestellen waren open zodat men daarin kon plaatsnemen.
Nu we er toch zijn
Omdat we toch in de buurt waren zijn we ook even in de T2-hangaar wezen kijken. Daar konden we zien dat de De Havilland (Airco) DH-9 replica weer een stukje verder gevorderd is. Zo is de staart inmiddels bekleed en is het stuk bovenvluegel boven de romp aangebracht.
Ook de overige vleugeldelen zijn nu bespannen. De verzameling vleugels en rolroeren liggen klaar om gemonteerd te worden.
Bij de Fokker D.VII lijkt het dat er wat vorderingen gemaakt worden. De set vleugels voor deze niet-vliegende replica had ik nog niet eerder gezien.