Lelystad Airport, 23 september 2019 – Bij Air Waterland is de Hongaarse Piper PA-34-200 Seneca I HA-OTI voorzien van het Nederlandse kenmerk PH-NAZ. Deze kist stond al geruime tijd bij Air Waterland op Lelystad Airport en was te koop. Het heeft even geduurd, maar nu is er dan toch een nieuw baasje gevonden voor deze oerversie van deze populaire Piper twin.
Historie Piper Seneca
Sinds 1971 zijn er meer dan 5.000 Seneca’s door Piper gebouwd in verschillende varianten. Momenteel is dit model nog altijd in productie en loopt de versie PA-34-220T Seneca V van de band.
De Piper PA-34 Seneca is voortgekomen uit de Piper PA-32 Cherokee Six. Deze eenmotorige zeszitter werd door Piper in 1967 voorzien van twee extra motoren in de vleugels. Bij het prototype nam men de romp van een PA-32 en voor het gemak bleef de motor in de neus zitten. Het was zodoende een driemotorig vliegtuig!
Na een aantal aanpassingen zoals het verlengen van de vleugels en een andere staart dan de PA-32 werd de PA-34 eind 1971 gecertificeerd, zonder motor in de neus. De eerste productieversie die van de band rolde was de Piper PA-34-200 Seneca I. In totaal zijn er 934 exemplaren van deze oerversie gemaakt.
De Seneca I heeft een Lycoming IO-360-C1E6 en een Lycoming LIO-360-C1E6 motor. Beide krachtbronnen leveren 200 pk (147 kW). Het verschil tussen de motoren is gelegen in het feit dat de LIO-360 motor voorzien is van een krukas die de propeller linksom laat draaien, terwijl de IO-360 rechtsom draait. Hierdoor vliegt de twin stabieler dan een kist met motoren met gelijk draaiende propellers.
Historie PH-NAZ
De PH-NAZ is in 1973 uit de fabriek gekomen met constructienummer 34-7350318. Het heeft kort als N56332 gevlogen alvorens het op 12 september 1973 werd ingeschreven als PH-NAZ op naam van Schreiner & Co uit Den Haag die het importeerde.
Op 5 oktober 1973 werd de Seneca I eigendom van A. Danes B.V. uit Dordrecht. Dit was een internationale commerciële consultant. Geen lekkere timing om met een nieuwe kist te gaan vliegen die ook nog eens een slokje brandstof lust. In oktober 1973 startte namelijk wereldwijd de oliecrisis.
De PH-NAZ werd genoemd naar de vriendin van de eigenaar; Sasi Naz. Zij was een Nederlandse zangeres die in 1937 in Amsterdam werd geboren. Haar werkelijke naam luidt Hermanna Christina Josephina Oostburg. Sasi Naz is Egyptisch voor ‘zuivere roos’. Deze naam heeft Chrisje Oostburg waarschijnlijk gekozen omdat ze Egyptische voorouders had. Sasi Naz heeft diverse singletjes uitgebracht tussen 1966 en 1968. Zij was indertijd een excentrieke dame die een jachtluipaard genaamd Sabina (waar hebben we die naam meer gehoord?!? 😉 ) als huisdier erop nahield! Met haar ‘wilde katje’ heeft zij nog een keer haar opwachting gemaakt in het televisieprogramma ‘Voor de vuist weg’ van Willem Duys.
Op de foto hieronder is zij aan de wandel met haar driejarige jachtluipaard Sabina in de Kalverstraat in Amsterdam. Hoewel het dier niemand kwaad deed, voelt een van de voorbijgangsters zich toch niet helemaal op haar gemak.
Terug naar het toestel, tot 15 februari 1978 heeft A. Danes het toestel in bezit gehad. Daarna is het overgegaan naar Netherlands European Air Services op Rotterdam. Een paar dagen later, op 21 februari 1978, werd de kist uitgeschreven naar Engeland.
Op 21 april werd het de G-BFKY. De Britten hanteerden eerst 34-7350315 als constructienummer. Dit foutje werd later hersteld naar 34-7350318.
Na diverse Britse eigenaren werd de G-BFKY op 1 juni 2005 uitgeschreven naar het Amerikaanse register. In de periode van 3 augustus 2005 tot 14 december 2005 was het de N758BL. Daarna kwam de Hongaarse registratie in beeld.
In Hongarije vloog deze Piper Seneca I als HA-OTI. Eerst droeg het nog de oude originele rood-witte kleuren zoals het afgeleverd was in 1973. In Hongarije is het overgespoten naar het huidige wit-blauwe kleurenschema. Aanvankelijk eerst met een goudkleurige biesje. Later (eind 2018?) is dit randje overgeplakt met oranje tape.
Een paar dagen heeft deze kist bij Air Waterland zonder registratiekenmerk gestaan. Het Hongaarse vlaggetje is vervangen door een Nederlandse en met witte letters is inmiddels de ‘nieuwe’ registratie PH-NAZ aangebracht.
Indien een vliegtuig in Nederland wordt uitgeschreven en het keert later weer terug in het register dan is het de regel dat het oude kenmerk weer wordt gebruikt. Het is daarom niet meer dan logisch dat dit toestel opnieuw de PH-NAZ geworden.
Binnenkort wordt het toestel afgeleverd aan zijn nieuwe eigenaar. Of de PH-NAZ daarna in Nederland blijft is ons niet bekend. Air Waterland heeft een internationale klantenkring en de Seneca kan daarom zomaar in het buitenland gestationeerd worden.
Dit artikel is mede tot stand gekomen door de onvolprezen informatie op de website van Herman Dekker het olifantengeheugen van David Booster en de fraaie fotocollectie van Henk Wadman, waarvoor dank!