01/04/2014 Bezoek aan de oefening Frisian Flag 2014 op vliegbasis Leeuwarden

671 F-16AM RNoAF met speciale Tiger staart
671 F-16AM RNoAF met speciale Tiger staart

Van 31 maart 2014 tot en met 11 april 2014 vindt een grootschalige oefening plaats op de Friese luchtmachtbasis Leeuwarden met deelname van diverse luchtmachten. De naam van deze oefening; Frisian Flag 2014. Deze benaming doet regelrecht denken aan de Red Flag oefeningen die door het jaar heen in de VS bij Nellis, vlak bij Las Vegas, worden gehouden.
Voor dit doel waren deelnemers naar Leeuwarden gekomen uit Portugal, Spanje, België, Duistland, Denemarken, Noorwegen en Finland. Uiteraard doet ook de gastheer, Nederland mee. De meeste landen hadden 5, maar soms ook meer gevechtstoestellen afgevaardigd, in totaal bijna 50 kisten.

J-003 F-16AM KLu
J-003 F-16AM KLu

De meeste deelnemers waren al op vrijdag 28 maart binnengekomen, zodat de piloten op maandag zonder “jetlag” aan de start van de oefening konden verschijnen (maar vast en zeker wel met een houten kop van een weekendje stappen in Nederland… 😉 ).
De volgende toestellen namen deel:
België met de F-16AM: FA-72, FA-91, FA-92, FA-121, FA-127

FA-127 F-16AM BLu
FA-127 F-16AM BLu

Portugal met de F-16AM: 15102, 15107, 15109, 15116, 15132

15107 F-16AM PorAF
15107 F-16AM PorAF

Nederland met de F-16AM: J-003, J-063, J-136, J-616, J-866

J-063 F-16AM KLu
J-063 F-16AM KLu

Noorwegen met de F-16AM: 275, 295, 658, 661, 664 (Tiger C/S), 671 (Tiger C/S), 675, 683

664 F-16AM RNoAF met speciale Tiger staart
664 F-16AM RNoAF met speciale Tiger staart

Denemarken met de F-16AM: E-107, E-597, E-606

E-606 F-16AM RDAF met 2 hazen
E-606 F-16AM RDAF met 2 hazen

Finland met de F-18C: HN-402, HN-429, HN-444, HN-450, HN-454

HN-444 F-18C Hornet Fin AF
HN-444 F-18C Hornet Fin AF

Duitsland met de Eurofighter EF2000: 30+62, 30+72, 30+75, 30+76, 30+83, 30+89, 30+90, 30+97, 30+98, 31+01

30+97 Eurofighter EF2000 Typhoon GAF
30+97 Eurofighter EF2000 Typhoon GAF

Spanje met de Eurofighter EF2000 C.16-24/11-04, C.16-29/11-09, C.16-27/11-07, C.16-30/11-10, C.16-28/11-08, C.16-25/11-05

C.16-30 Eurofighter EF200 Typhoon Spanish Airforce
C.16-30 Eurofighter EF200 Typhoon Spanish Airforce

Niet ieder toestel vliegt iedere dag. Veelal is er gezorgd voor een reserve toestel, zodat ieder land met meesstal vier kisten tegeleijk vertrekt.
Verder werd ondersteuning verzorgd door tankvliegtuigen, gebaseerd op Eindhoven, vanuit Duitsland Airbus A310MRRT, Italië (Boeing KC-767A), door een AWACS E-3A radarvliegtuig van de NAVO en 2x een Falcon 20 (van de Noorse luchtmacht en van het Engelse bedrijf Cobham). Het grondpersoneel en overig materiaal werd met transporttoestellen ingevlogen.

4x F-16AM KLu klaar voor vertrek
4x F-16AM KLu klaar voor vertrek

Het doel van de oefening Frisian Flag is het bevorderen van de samenwerking tussen verschillende luchtmachten binnen en buiten NAVO-verband. Op meerdere terreinen in de wereld is al eerder gebleken dat internationale samenwerking essentieel is om succesvol te kunnen opereren vanuit de lucht. Denk aan eerdere acties in Libië, Afghanistan en Iraq.

4x F-18C FinAF in de break voor de landing
4x F-18C FinAF in de break voor de landing

De Frisian Flag-oefening bestaat uit het twee maal daags vliegen van een missie (behalve op vrijdag, want daan gaat men vroeg aan het bier!). Tussen 09:00 en 09:30 uur en tussen 12:30 en 13:00 uur starten rond de 30 en 40 toestellen. Die worden o.a. uitgedaagd door de Falcon 20’s die elektronische aanvallen op de radar kunnen uitvoeren of als doelsleper voor luchtdoel spelen. De G-FRAU heeft hiervoor een viertal ophangpunten onder de vleugels zitten.

G-FRAU Dassault Falcon 20 Cobham
G-FRAU Dassault Falcon 20 Cobham
G-FRAU Dassault Falcon 20 Cobham met 4 sleepdoelen
G-FRAU Dassault Falcon 20 Cobham met 4 sleepdoelen

Iedere missie heeft zijn eigen doel in het plan (grondaanvallen, luchtverdediging, ondersteuning etc.). In totaal moet dit leiden tot het succesvol afsluiten van de in de oefening gesimuleerde situatie.
Met al die verschillende taken is het leuk om te zien hoe één en ander verloopt op de basis van vertrek. Het kan zomaar voorkomen dat ,net nadat de laatste kist vertrokken is, de eerste toestellen alweer terug komen van hun missie. Sommige kisten worden in de lucht bijgetankt, anderen staan na ongeveer een uurtje vliegen alweer op het dek.
Het hele strijdtoneel bevindt zich ten noorden van de Wadden boven de Noordzee.

675 F-16AM RNoAF
675 F-16AM RNoAF

Zelf ben ik op 1 april naar deze oefening wezen kijken. Het zag er naar uit dat het heerlijk voorjaarsweer werd en er stond een oosten windje. Dat houdt in dat baan 05 op Leeuwarden in gebruik is. En dat is de baan waarnaast een prachtige spottersheuvel ligt, waardoor je goed zicht hebt op het begin van de baan en alle kisten in de landing prachtig kunt fotograferen.

E-597 F-16AM RDAF
E-597 F-16AM RDAF
FA-92 F-16AM BAF
FA-92 F-16AM BAF

Toch viel het weer een beetje tegen deze dag. Het zicht bleef rond de 5km hangen. Dat kwam o.a. door vocht en fijnstof in de atmosfeer. De zon had nog te weinig kracht om het lekker op te laten klaren. Gevolg daarvan is dat de foto’s een overwegend grijze achtergrond hebben. Je kunt niet alles hebben zullen we maar zeggen.
Dat de Frisian Flag populair is onder de spotters was duidelijk. Velen hadden mijn voorbeeld om een verlofdagje op te nemen gevolgd. Er waren zeker meer dan 100 gelijkgestemden aanwezig. Ik denk dat je voor de waarde van de aanwezige fotocamera’s een aardig sportauto kon uitzoeken.

Veel spotters op de spottersheuvel
Veel spotters op de spottersheuvel

Zelfs de lokale middenstand pikte een graantje mee, een patatkraam uit Bolsward zorgde voor warme koffie in de ochtend en friet tijdens de lunch.
Naast de vluchten van de Frisian Flag was er nog een (50 jarige) Alouette III te zien en kwam er tussen de middag een Nederlandse Hercules binnen.

G-781 Lockheed C-130H Hercules KLu
G-781 Lockheed C-130H Hercules KLu

Voor eventueel benodigde reddingsacties was onder andere de R-01 paraat. Deze gele heli met als callsign Tweety wist de spotters aan het zwaaien te krijgen door een approach te maken op baan 05 en vervolgens naar rechts af te buigen om vervolgens op lage hoogte een rondje rond de spottersheuvel te vliegen. Mooi gedaan! Alleen een beetje suf dat ik mijn sluitertijd op mijn camera te hoog had ingesteld vanwege de snelle kisten. Hierdoor lijkt de heli met stilstaande rotorbladen “bevroren” in de lucht te hangen… 🙂 Dat kan beter!

R-01 Agusta Bell AB412 SAR maakt een rondje om de spottersheuvel
R-01 Agusta Bell AB412 SAR maakt een rondje om de spottersheuvel

Wat opvalt tijdens deze oefening is dat de F-16 nog bij veel landen de ruggengraad van de luchtmacht vormt. Maar liefst 5 van de 8 deelnemende luchtmachten vlogen er mee. Een ander toestel dat tegenwoordig breed ingezet wordt is de Eurofighter. Hier waren twee landen mee aanwezig. Opmerkelijk om te zien hoe weinig baan deze toestellen nodig hebben bij de take off ten opzichte van hun collega’s met de F-16. De deltavleugel van de Eurofighter zorgt bij lagere snelheden al voor voldoende lift.
Kersje op de Frisian Flag-taart zijn naar mijn idee toch wel de Finse F-18C’s. Er zijn maar een paar landen buiten de VS die met dit toestel vliegen en naast Zwitserland en Spanje zijn de Finnen de enige Europese gebruikers van de forse toestel. En juist de Finse toestellen komen niet vaak deze kant op.

J-644 F-16AM KLu
J-644 F-16AM KLu

Een ander opmerkelijk gegeven is dat alle toestellen één voor één starten en landen. Soms lijnen de kisten wel twee aan twee op, op de baan, maar start men individueel. Eén uitzondering op de regel, de Spaanse Eurofighters in de middag-wave. Zij landden wel met z’n tweeën tegelijk. Altijd leuk foor de foto!

C.16-27 en C.16-28 Eurofighter EF2000 Typhoon Spanish Airforce met z'n tweeën in de landing
C.16-27 en C.16-28 Eurofighter EF2000 Typhoon Spanish Airforce met z’n tweeën in de landing

In totaal met ruim 800 plaatjes op zak kon ik, nadat de laatste kist weer was geland, naar huis. Een mooie spottersdag!
Alle foto’s worden nog uitgezocht en komen zo spoedig mogelijk op de site. De highlights zijn alvast in dit verslagje te zien.

Geef een reactie