Focus@: PM651 Supermarine Spitfire PR.XIX in Bahrein

Registratie: PM651 / X
Type: Supermarine Spitfire Photo Reconnaissance PR.XIX
Constructienummer: 6S/687107
Eigenaar: Royal Air Force Museum Hendon / Cosford (UK)
Locatie: Sakhir Airbase, Bahrein, 21-24 januari 2016
Bijzonderheden: Tijdens de Bahrain International Air Show 2016 werd de 200-jarige relatie tussen Bahrein en Groot Brittannië gevierd. Ter gelegenheid daarvan was vanuit Engeland een Spitfire van het Royal Air Force Museum ten toon gesteld.
Deze Spitfire was in kratten uit Koeweit aangekomen en was gedurende de show van 21 tot en met 23 januari 2016 voor de grote hangaar te zien op de Sakhir Airbase.
Het toestel zag er prima uit en was voorzien van “Bahrain” opschriften, ook in het Arabisch. Met dezelfde titels hebben in de Tweede Wereldoorlog 6 toestellen gevlogen, die door Bahrein en andere Golfstaten gefinancierd waren als steun aan de strijdkrachten tegen het Duitse Rijk.

Deze specifieke Spitfire heeft de militaire registratie PM651 met de code X. Het is een zeldzame Supermarine Spitfire Photo Reconnaissance PR. XIX. Het toestel was in 1943 besteld en zou eigenlijk een Mk.VII worden. In 1945 is het uiteindelijk als foto-kist afgeleverd als type PR.XIX.
Deze Spitfire is uitgerust met een Griffon motor, in tegenstelling tot de Merlin motoren die in oudere modellen gebruikt werd.

De fotoversie van de Spitfire verschilt op een aantal punten van de gewone uitvoering. Zo is er in de romp ruimte voor een aantal camera’s. Aan de linkerkant, achter de cockpit is een speciaal cameravenster aangebracht.

Met de Griffon motor was deze Spitfire ook sneller dan oudere versies en kon maximaal 716 km/u vliegen. De snelheid werd verder positief beïnvloed door een intrekbaar staartwiel. Ook dat hebben de meeste andere Spifires niet.

De PR.XIX was niet bewapend. De ruimte in de vleugels waar normaal de kanonnen zitten is benut door het aanbrengen van extra brandstoftanks.
Meest opmerkelijk verschil met ander Spitfires is wel de drukcabine. Hierdoor was het toestel in staat om op grote hoogte, wel tot 42.500ft te opereren.

De PM651 heeft uiteindelijk in 1945 niet meer actief bij de RAF gevlogen. Het toestel werd gebruik door Meteorological Research ten behoeve van Temperature and Humidity vluchten. Dit waren een soort waarnemingsvlucthen om de weersituatie te onderzoeken. Hierbij heeft de Spit maar liefst twee keer een noodlanding moeten maken, waarbij het ook beschadigd raakte.

Vervolgens is het enige jaren ten toon gesteld, als poortwachter gebruikt en heeft het als decorstuk in de hangaar op Duxford dienst gedaan bij de filmopname voor The Battle of Britain. Uiteindelijk kwam deze zeldzame versie in bezit van het RAF Museum. Daar is het gerestaureerd en in de originele kleuren gespoten. In 2010 was die restauratie voltooit.
De PM651 was al in 2013 in het Midden Oosten aangekomen. Het is momenteel voor onbepaalde tijd uitgeleend aan het Kuwait House of National Works. Daarbij is het toestel op diverse plekken in Koeweit, zoals winkelcentra, tentoongesteld. Het trekt daarbij grote aandacht, omdat een dergelijk beroemd vliegtuig nooit of zelden in die regio te bewonderen is.
Nu was het toestel, net als in 2014, verplaats naar Bahrein. Daar was het de dagen voor de Air Show opgebouwd door medewerkers van het Britse BAE Systems, geassisteerd met een aantal lokale vliegtuigtechnici.

Na de Air Show op Bahrein werd de Spitfire op zondag 24 januari al weer afgebroken. De vijf-bladige prop werd gedemonteerd. De panelen bij de romp werden verwijderd zodat de vleugels verwijderd konden worden. Na een paar uurtje sleutelen stond er alleen nog een kale romp en waren de vleugels al transport-gereed opgeborgen.

Bij elkaar een hele klus om een niet-vliegend Engels museumstuk een paar dagen in Bahrein ten toon te kunnen stellen. Des te meer bijzonder dat men zich al die moeite heeft getroost.

Van de Spitfire in deze foto-uitvoering zijn volgens mij nog maar een achttal exemplaren bewaard gebleven. Eén daarvan is eigendom van de Battle of Britain Memorial Flight (BBMF). Dat toestel is zelfs nog luchtwaardig en was in 2014 nog in Nederland te bewonderen tijdens de Luchtmachtdagen op de vliegbasis Gilze-Rijen. Daar is onderstaande foto gemaakt.