Focus@: D-KHFR Doppelraab Hankur 1 motorzwever

D-KHFR Franke Doppelraab 7M Hankur 1

Registratie: D-KHFR
Type: Franke Doppelraab 7M Hankur 1
Constructienummer: 001
Eigenaar: Das Service-Center-LTB GmbH
Locatie: Borkenberge (EDLB), 15 april 2018
Bijzonderheden: In een hangaar op het Duitse vliegveldje Borkenberge kwamen we onlangs een zeldzame motorzwever tegen, de D-KHFR. Een one-of-a-kind mogen we wel zeggen! Het gaat hier om een Raab Doppelraab Hankur 1. We proberen eens in de historie van deze motorzwever te duiken.

Zweefvliegtuigen

De Raab Doppelraab is een model zweefvliegtuig (zonder motor) dat ontworpen is begin jaren ’50 door Fritz Raab. De meeste Doppelraabs zijn indertijd bij zweefvliegclubs door geheel Duitsland gebouwd. Een aantal Doppelraab V kisten zijn door Wolf Hirth in Nabern gebouwd.

OY-XIT Raab Doppelraab IV (Stauning, 2005)

Het waren – oneerbiedig genoemd – 1,5-zitters. De instructeur had een klein plekje achter de voorste vlieger. Toch waren de kisten populair, stevig en betrouwbaar.
Er zijn in Europa nog maar een dikke 20 Doppelraab zwevers luchtwaardig. Dat maakt het inmiddels een zeldzaam luchtvaartuig.

D-5374 Raab Doppelraab IV (114) (Sinsheim, 2015)

Moraa / Motor-Raab

Halverwege jaren ’50 begon er interesse te komen voor het principe van een gemotoriseerd zweefvliegtuig. Door Alfonds Putzer werden een aantal Doppelraabs hiervoor omgebouwd. Deze modellen kregen de naam Moraa of Motor-Raab mee.
Er was daarbij nog maar plek voor een vlieger en de vrijgekomen ruimte kwam beschikbaar voor het toevoegen van een motor in de neus. Deze ombouw is niet erg populair geworden. Het bleef bij vier toestellen.

Productieoverzicht Motor-Raab

Registratie Type C/N

D-EBAC

Raab Motor-Raab V-1

Bouwer Alfonds Pützer/Martin Neulen
Motor Volkswagen
Ex ?
Bouwjaar 9-5-1955
Gecanceled 14-4-1963
Opmerking cr. Heufeld, pilot killed
Registratie Type C/N

D-EKAD

Raab Motor-Raab V-2

001
Bouwer Alfonds Pützer
Motor Porsche 678/3
Ex ?
Bouwjaar 7-5-1956
Gecanceled 26-6-1960
Opmerking cr. Munster-Telgte, pax killed, pilot injured
Registratie Type C/N

D-EHOG

Raab Motor-Raab V-3

03
Bouwer Alfonds Pützer
Motor ?
Ex ?
Bouwjaar 5-5-1957
Gecanceled 20-7-1977
Opmerking Disp. Deutches Mueseum
Registratie Type C/N

D-ECIB

Raab Motor-Raab V-4

BV1/57
Bouwer Alfonds Pützer
Motor Stamo 1400
Ex ?
Bouwjaar 3-8-1957
Gecanceled 30-6-1968
Opmerking to D-KCIB, D-EOIB, cr. Wesel

Amateur ombouw

Pas in de tweede helft van de 60er jaren kwam er hernieuwde belangstelling voor de motorzwever. Er werden toen een aantal Doppelraab IV en V van een motor voorzien. Dit waren allen amateurombouw-projecten.

D-KEAB Raab Doppelraab Exraab V (Paderborn 2013)

Er zijn hieronder ook twee projecten die niet afgemaakt zijn. Deze toestellen zijn uiteindelijk motorloze zwevers gebleven.

Productieoverzicht amateurombouw

Registratie Type C/N

D-KOBA

Hirth Doppelraab KS125

516
Bouwer Martin Neulen
Motor
Ex D-1824
Bouwjaar 14-5-1968
Gecanceled ?-?-1968
Opmerking ntu, remained D-1824
Registratie Type C/N

D-EHRG

Raab Doppelraab RE2

516
Bouwer Rolf Ehmann
Motor NSU Prinz
Ex ?
Bouwjaar 31-5-1979
Gecanceled 8-2-1990
Opmerking Disp. 09-2013 Stauferpark Center Göppingen
Registratie Type C/N

D-KALP

Hirth Doppelraab IV/V-M

1021/542
Bouwer Rolf Strasser
Motor VW 1200GS
Ex D-4688
Bouwjaar 29-12-1969
Gecanceled 10-8-2010
Opmerking wfu
Registratie Type C/N

D-KEAB

Dopperraab Exraab V

523/57-2/53
Bouwer Erwin Borgscholze
Motor VW 1200BGM
Ex D-4663
Bouwjaar 13-1-1971
Gecanceled 28-8-2002
Opmerking reservation as D-KEAI 19-06-2006
Registratie Type C/N

D-KFAL

Doppelraab IV MSR

EB2
Bouwer Verein für Luftfahrt eV Mönchengladbach
Motor VW1500MSR
Ex D-6207
Bouwjaar 28-9-1971
Gecanceled 16-8-2002
Opmerking wfu
Registratie Type C/N

D-KAEI

(Schmidt) Doppelraab (VII) ACOG1

3 and 1
Bouwer Heinrich Weinerth
Motor VW1300HKW
Ex D-1577
Bouwjaar 6-1-1972
Gecanceled 2-2-2010
Opmerking to D-KAMG ntu, turned over 21-05-2009, res. 17-11-2014
(ACOG = Aero-Club Oppenheim-Guntersblum eV)
Registratie Type C/N

D-KDAP

Raab Doppelraab IV/017

01
Bouwer Erich Diehl/Heinrich Zettl
Motor Hirth 017
Ex D-1642
Bouwjaar 12-10-1972
Gecanceled 4-3-2005
Opmerking wfu
Registratie Type C/N

D-KAVI

Raab Doppelraab V BÖMORA

AB-03
Bouwer Heinz Böcker
Motor VW1200
Ex ?
Bouwjaar 26-10-1972
Gecanceled 17-12-2015
Opmerking wfu (BÖMORA = Böcker-Motor-Raab)
AB-03 = Amateur-Built -03)
Registratie Type C/N

D-KEKO

Raab Doppelraab IV MSR

3
Bouwer Rolf Ehmann
Motor DAF car engine
Ex D-9331
Bouwjaar 28-5-1973
Gecanceled 1-1-1975
Opmerking Never flown, dbf, hangar set on fire by unknown person
Registratie Type C/N

D-EHGR

Rohn Doppelraab IV

EB1
Bouwer Helmut Rohn
Motor ?
Ex D-5412
Bouwjaar 3-11-1987
Gecanceled ?-07-1996
Opmerking fate unknown (EB1 = Eigenbau 1)

Hankur 1

Ook het model Doppelraab VI en Doppelraab 7 is geschikt bevonden om als amateurbouwproject omgebouwd te worden tot motorzwever. Daarvoor had Hans Franke een ombouwproject ontwikkeld. Daar is tevens een typecertificaat voor uitgereikt.
Er zijn maar twee Doppelraabs op deze manier omgebouwd naar motorwever. Deze kisten hebben werknummer 001 (D-KHFR) en 002 (D-KKKK / HA-1003). Als typeaanduiding hebben deze toestellen Doppelraab Hankur 1 meegekregen.

D-KHFR – werknummer 001

De D-KHFR heeft werknummer 001 en is de ombouw van een Doppelraab 7M. In 1962 was dit frame gebouwd als zweefvliegtuig met de registratie D-5626 door LSC Eifelflug op Dahlemer Binz.
De eerste Hankur 1 heeft op 18 september 1974 voor het eerst gevlogen. Als motor is een Limbach SL1700EAX gebruikt. Dit is een motor van 60 pk (44kW). Dergelijke motoren zijn meer in gebruik bij motorzwevers zoals de Fournier RF-5/RF-7 en de Scheibe Falke.
In de jaren ’90 heeft de toenmalige eigenaar van de D-KHFR – Rainer Redlger – er een ongelukkige landing mee gehad op Gelnhausen. Bij de landing is het neuswiel in een konijnenhol gekomen. Gevolg; prop kapot, motor kapot en neuswiel beschadigd.
In maart 1998 heeft hij het toestel verkocht aan Julia Helbling en is Daarna niet vaak meer gesignaleerd. Wel is het toestel in juni 1999 al op Borkenberge waargenomen en zelfs op 30 augustus 2000 in Tel Aviv (Israël)! Op 10 november 2017 is het toestel uitgeschreven als buiten gebruik gesteld.
In april 2018 kwamen we de D-KHFR tegen in een hangaar op Borkenberge. Het lijkt erop dat het toestel gerestaureerd wordt. Het heeft titels van Das Service-Center LTB GmbH op de romp, het bedrijf dat in de hangaar van de zwever gevestigd is.

D-KHFR Franke Doppelraab 7M Hankur 1

De Hankur 1 stond flink ingebouwd tussen andere motorzwevers. We mochten er een plaatje van maken. Dat viel niet mee. Het was helaas onmogelijk de motorzwever in zijn geheel op de foto te krijgen.

D-KKKK / HA-1003 – Werknummer 002

De tweede omgebouwde Doppelraab is als Hongaars geregistreerd geëindigd. Oorspronkelijk is het in 1955 gebouwd als Doppelraab zweefvliegtuig. Als tweede project heeft ook deze Doppelraab 7 zwever een motor gekregen en is daarna D-KKKK geworden. Als constructienummer wordt 1051-02 gegeven. Ik vermoed dat 1051 het originele constructienummer is van het zweefvliegtuig en dat de toevoeging 02 is voor het werknummer 2.

Productieoverzicht Hankur 1

Registratie Type C/N

D-KHFR

Franke Doppelraab 7M Hankur 1

001
Bouwer Hans Franke
Motor Limbach SL1700EAX
Ex D-5626
Bouwjaar ?-?-1973
Gecanceled 10-11-2017
Opmerking wfu, seen Borkenberge 15-04-2018
Registratie Type C/N

D-KBOP

Doppelraab Hankur 1

1051
Bouwer Erwin Borgscholze
Motor
Ex D-6210
Bouwjaar 31-10-1978
Gecanceled 24-2-1982
Opmerking ntu, remained D-6210
Registratie Type C/N

D-KKKK

Franke Doppelraab Hankur 1

01
Bouwer Hans Franke
Motor Limbach SL1700EA
Ex ?
Bouwjaar 16-6-1985
Gecanceled 22-11-2017
Opmerking 10-04-2003 to HA-1003 with c/n 1051/02, CofA expired

 

Als we de lijstjes met omgebouwde Raab Doppelraab zwevers bekijken, dan moeten we concluderen dat er momenteel geen luchtwaardige exemplaren zijn. Toch zijn er een paar kisten die nog nog een registratie gereserveerd hebben staan. Dat geeft hoop voor de toekomst.
En als we de D-KHFR in de hangaar op Borkenberge aanschouwen, dan lijkt dit toestel zeker niet verloren voor een vliegende toekomst.

Dit artikel is mede tot stand gekomen door een bijdrage van Peter-Michael Gerhardt, Walter van Tilborg en Henk Wadman, waarvoor dank.

Geef een reactie