De Nederlander Bart Verhees is de ontwerper en bouwer van een paar bijzondere vliegtuigen. Dit jaar heeft zijn tweede ontwerp het luchtruim gekozen, reden temeer om eens in te zoomen op zijn creaties.
Het begon allenmaal met een aantal specificaties op papier. Zo wilde Verhees in eerste instantie een vliegtuig ontwerpen dat aan de volgende eisen voldeed:
- aluminium constructie
- kruissnelheid 250 km/hr
- vluchtduur min 4 hr
- opstijgen vanaf grasbanen
- over de weg te transporteren
- leeggewicht 150 kg
- lading piloot 80 kg, 20 kg bagage
- motor 50 pk
- comfortabel
Uiteindelijk koos Verhees voor een vliegende delta als vliegtuigmodel. Dit omdat een dergelijke vorm goed vliegt, een korte startbaan nodig heeft, gemoedelijk is bij het overtrekken, veel beenruimte biedt en goede prestaties levert.
Een beperkt zicht bij het taxiën en lastig instappen werd op de koop toe genomen.
Dit resulteerde in de bouw van de F-PHDV. Dit toestel werd in 2004 ingeschreven. Als eerste motor werd een Hirth toegepast van zo’n 50 pk (37 kW).
Nadat de kinderziektes uit het toestel verdwenen waren werd er gekozen was voor een andere motor (gemodificeerde Subaru EA 71 van 1.600 cc met 50 pk / 37 kW). Daarmee werd probleemloos zo’n 1.100 uur gevlogen.
Met de F-PDHV werden tal van evenementen in Europa bezocht. Meestal vliegend, maar soms ook per aanhanger over de weg. Het toestel is namelijk makkelijk over de weg te vervoeren.
Nadat de krukas gebroken was werd gekozen voor een derde type motor, een luchtgekoelde Sauer (VW) motor.
Tweezitter
Na verloop van tijd kwam de behoefte aan een tweezitter. Op die manier zouden meer mensen met een vliegende delta kennis kunnen maken. Ook werd het idee geboren om dit twee-zitsmodel commercieel aan de man te brengen, dat wil zeggen, de bouwtekeningen te verkopen aan andere geïnteresseerde amateurvliegtuigbouwers.
Net als bij het eerste toestel werd ook bij zijn tweede ontwerp door Verhees eerst een specificatielijst opgesteld alvorens aan het bouwen te slaan. Die wensenlijst zag er zo uit:
- Delta vorm, gebaseerd op eenzitter
- aluminium constructie met schuim ribben (zoals Cri-Cri)
- kruissnelheid 250 km/hr
- 120 ltrs tank(s)
- opstijgen vanaf grasbanen
- over de weg te transporteren
- leeggewicht 250 kg
- MTOW 600 kg
- motor Rotax 912ULS, 100 pk (75 kW)
- comfortabel
- veilige overtrek
- vlakke laadvloer zonder obstakels zodat men in vliegtuig kan slapen
- monowiel, intrekbaar en sturend
Grappig detailverschil tussen de een- en tweezitter is dat je bij de eenzitter van achter over de vleugel instapt. Bij de tweezitter is dit aan de voorkant via een klein touwladdertje. Die moet je dan niet vergeten in te halen voor de start…
Het instrumentarium van dit toestel bestaat uit een Electronic Flight Information System (EFIS) en een EngiBox om het welzijn van de motor te monitoren. Midden in het dashboard is een uitsparing voor een iPad voor de navigatie.
De prestaties van het toestel zijn goed te noemen, dit model is in staat om zo’n 1.800 kilometer te kunnen vliegen en kan daarbij zo’n 325 kg aan nuttige lading meenemen.
Bij de landing word zo gevlogen dat het achterste wieltje het eerst de grond raakt. Dat ziet er ongewoon uit, maar is -zo is gebleken- de beste landingsmethode.
De tweezitter is sinds dit jaar luchtwaardig. Inmiddels is Verhees met zijn tweezits-delta al op een aantal luchtvaartevenementen verschenen. Daarbij trekt hij veel bekijks. Het gebeurt maar zelden dat er niemand bij het toestel staat te kijken. Velen verwonderen zich dat een vliegtuig in deze vorm het luchtruim kan kiezen.
Andere vliegende vleugels
Vliegtuigen in de vorm van een vliegende vleugel zijn niet veel voorkomend, maar ze zijn er wel. Op gebied van homebluit aircraft is de Dyke JD-2 wellicht de meest bekende.
Dit toestel, ontworpen door John en Jennie van Dyke in 1966, is in de VS zo’n 50 keer gebouwd. Tijdens de jaarlijkse EAA AirVenture zijn er doorgaans wel een of meer te zien.
Ook in militair opzicht is de vliegende vleugel in beeld. De USAF heeft in het verleden hiermee geëxperimenteerd en momenteel vliegt er een vliegende vleugel binnen hun inventaris. We hebben het dan natuurlijk over de legendarische Northrop B-2A Spirit bommenwerper. Van dit model zijn er 21 gebouwd.
6 gedachten over “De Delta’s van Verhees”
Gaaf ding he!
We kwamen hem op EHSE tegen. Gaaf ding.
Zojuist (16:42lt) strak noord-zuid over Amsterdam.
FPDHZ https://fr24.com/FPDHZ/2b171241
volgens mij vandaag zien vliegen over Amsterdam Noord
Klopt, is op Texel geweest