Stroe, 3 augustus 2019 – De Dutch Heli Day is een initiatief van Joint Helicopter Pilots (JHP), de vereniging van helikoptervliegers in Nederland. Het doel van de dag is om geïnteresseerden kennis te laten maken met de helikopterwereld. Belangstellenden konden hun bezoek aan de helikopters combineren met het oogstfeest op het terrein van De Kruif Machines. De eerste Dutch Heli Day vond plaats op 14 september 2013, dit was de tweede editie.
Vanaf 10:00u was het veld open en rond 11:00u zouden de eerste helikopters landen. Met tussenposes van ongeveer vijf minuten landden er op die manier negentien helikopters en een autogyro. Tel daarbij op de drie helikopters die al op het veld stonden en het totaalaantal deelnemende toestellen komt daarmee op drieëntwintig.
Het aanvliegen van de toestellen werd gecoördineerd vanuit een klein verkeerstorentje dat op het veld neergezet was. Vijf minuten voor de landing riepen de helikopters op. Dat was in sommige gevallen nog wat ver weg om een goede radiocommunicatie tot stand te brengen. Naar mate de toestellen naderden, verbeterde ook de onderlinge verstaanbaarheid.
Er was één toestel dat al rond 09:45u was binnengekomen. De PH-SHO van de offshore tak van Heli Holland meldde zich namelijk al vroeg vanuit Den Helder. Deze EC 155 werd in de uiterste hoek van het veld geplaatst en zou ook weer vroeg als eerste vertrekken.
Een van de publiekstrekkers was overduidelijk de Cougar van de Koninklijke Luchtmacht. Speciaal voor de Dutch Heli Day 2019 was de thuisbasis Gilze Rijen opengesteld om het toestel te kunnen laten deelnemen.
De S-454 maakte eerst een verkennend rondje om vervolgens de landing in te zetten. Rustig hoverend taxiede de Cougar naar de noordwesthoek van het veld. Door de wind van de rotorbladen werden de naastgelegen bomen en het maïsveld van alle losse elementen verwijderd. 😉
De bemanning had stickers en posters voor de kinderen meegenomen. Daardoor stonden er de hele dag veel belangstellenden rond dit toestel.
Druppelsgewijs
Nadat de Cougar geland was druppelde de ene na de andere heli binnen. Dat binnendruppelen ging bij de eerste toestellen vergezeld van druppelend water. Een klein buitje vond het nodig om zich juist boven Stroe en omgeving uit te storten. Net genoeg om nat te worden, maar veel te weinig om de pret te drukken.
Even spannend
Het werd aan de Stroeërweg in Stroe even spannend toen de autogyro PH-4P8 zijn landing in wilde zetten. Als enige autogyro stond deze Cavalon op de lijst.
De vereisten voor een autogyro-landingsbaantje zijn dat er een strook van 200 meter lang en 30 meter breed beschikbaar moet zijn. Ook moet ervoor en erna een obstakelvrije zone zijn van 50 meter. We hebben het niet exact nagemeten, maar het veldje leek daaraan te voldoen.
Er werd eerst een low over gemaakt nadat het kistje boven het veld was verschenen op zijn vlucht vanaf Teuge. Doordat er weinig grondwind stond was de aanvliegsnelheid relatief hoog. De PH-4P8 maakte dan ook tot twee keer aan toe een doorstart omdat het te ver op het veld pas de grond kon raken. Tussen de bomen door werd uitgeklommen voor een nieuwe poging.
De verkeersleiding vroeg na de tweede keer hoe het met het zelfvertrouwen van de vlieger stond. Die meldde dat alles prima ging. Het voorstel van de verkeersleiding om even een half uurtje in de omgeving te blijven cirkelen om het dan nog eens te proberen werd dan ook afgeslagen. De derde poging werd vervolgens ingezet.
Ook bij de derde landingspoging kwam het toestel weer vrij ver op het baantje terecht. De uitloop moest daardoor met een klein bochtje verlopen. Enfin, men stond veilig aan de grond.
Parkeren
Op de grond werden alle helikopters begeleid door een professionele marshaller. Deze zorgde dat de toestellen op de gewenste plek neergezet werden, met onderling voldoende afstand.
Op de briefing voor piloten was op een kaartje aangegeven waar de helikopters zouden komen te staan. Allen zouden aan de noordwestkant van het veld, voor het publiek, neergezet worden.
Alleen werd na verloop van tijd ook uitgeweken naar de zuidoostkant van het veld. En toen daar het rijtje ook al aardig vol begon te lopen werd via de radio overlegd waar de nog te verwachten toestellen neergezet moesten worden. Met wat passen en meten lukte het evenwel makkelijk om alle helikopters te stallen. Kennelijk nemen helikopters in werkelijkheid toch meer ruimte in dan op papier.
Gebaseerd
Drie helikopters waren bij aanvang al op Stroe aanwezig. Normaal staat hier de D-HGVB gebaseerd. Deze helikopter heeft een compacte hangaar die opengeklapt kan worden. De D-HGVB stond echter al buiten en de werking van de openklappende hangaar werd helaas niet gedemonstreerd.
Ook aanwezig op Stroe is de A-275. Deze Alouette III is tot 14 december 2015 in dienst geweest bij de Koninklijke Luchtmacht. De laatste jaren niet meer in camouflagekleuren, maar in ‘royal blue’. Een paar Alouettes werden de laatste jaren nog gebruikt voor het vervoer van leden van het Koningshuis. De Alouette was favoriet bij Koningin Beatrix.
Op11 februari 2019 is de A-275 op een dieplader naar Stroe gebracht. Het is door Heliflight gekocht met als doel om het weer luchtwaardig te maken. Samen met deze kist zijn ook een aantal reserveonderdelen overgenomen. Als het lukt om deze kist weer in de lucht te krijgen zal het (uiteraard) een civiele registratie krijgen.
De derde helikopter die al op Stroe aanwezig was is de D-HIKE. Dit is een Hughes 369E van SP Luftbild uit Duitsland. Het toestel werd gevlogen door een Nederlandse vlieger. Kort voor 11:00u vertrok de D-HIKE naar een locatie bij Barneveld. Op die manier kon het later in de ochtend zijn entree maken als was het een bezoekend toestel dat arriveerde.
Wat er niet was
Wat er niet was is kan een ruim begrip zijn… Er waren echter wel een paar toestellen aangekondigd die niet op Stroe te zien waren. Zo stond er in het eerste persbericht van de JPH dat er een helikopter van de Tsjechische luchtmacht zou deelnemen. Nadat dit in het persbericht is verschenen is er daarna niets meer over vernomen. Op Internet werd gespeculeerd dat het om een Mil Mi-24 zou gaan. Het zou natuurlijk leuk geweest zijn maar het bleek niet te kloppen.
Ook de deelname van de Boeing AH-64D Apache van de Koninklijke Luchtmacht ging niet door. Daar kon de organisatie niets aan doen. Als gevolg van een issue met de staartrotor staan alle Nederlandse Apache’s aan de grond. Ook op de Luchtmachtdagen van Volkel, eerder dit jaar in juni, was al geen vliegende Apache te zien.
Derde helikopter die verstek moest laten gaan was één van de traumahelikopters van de ANWB MAA. Er stond een heli op de planning maar naar verluid liep onderhoud in de hangaar op Lelystad Airport uit, waardoor het reservetoestel niet in staat was om deel te nemen.
De politie had het druk met boeven vangen vanuit de lucht. Want hoewel de speaker aankondigde dat er waarschijnlijk in de loop van de dag nog een politiehelikopter zou passeren gebeurde dat helaas niet.
Deelnemende toestellen
Hieronder sommen we alle deelnemende wentelwieken op. Het was de organisatie gelukt om een grote verscheidenheid aan types bijeen te brengen. Natuurlijk waren er de nodige Robinsons en Colibri’s maar er waren ook minder reguliere types zoals de enige MBB Bo.105 die nog in Nederland vliegt.
Dutch Heli Day 2019 |
|||
| Registratie | Type | C/N | Operator/remarks |
| A-275 | Sud Aviation SA-316B Alouette III | 1275 | HeliFlight, stored, ex Klu |
| D-HGVB | Robinson R44 Raven II | 12958 | Rotavisie |
| D-HIKE | Hughes 369E | 0148E | SP Luftbild |
| D-HKLE | Eurocopter EC 120B Colibri | 1107 | Norbert Fleuren |
| N353CE | Aerospatiale AS 350 B3 Ecureuil | 4575 | Marinus Boers |
| OE-XJV | Robinson R44 Raven | 1758 | Helispot |
| PH-4P8 | AutoGyro Europe Cavalon | V00290 | Henk Kattebroek |
| PH-ENK | Robinson R44 Raven II | 12641 | Henk Vink |
| PH-HCE | Robinson R66 Turbine | 624 | HeliCentre |
| PH-HCF | Guimbal Cabri G2 | 1146 | HeliCentre |
| PH-HGB | Robinson R44 Raven II | 13831 | Heliair |
| PH-ITI | Airbus Helicopters H125 | 8378 | HeliCentre |
| PH-KGJ | Eurocopter EC 120B Colibri | 1265 | HeliFlight |
| PH-KTM | Robinson R44 Raven II | 11078 | Eric Richter Heliservice |
| PH-LPH | Eurocopter EC 120B Colibri | 1256 | Herman de Leeuw |
| PH-RBC | Eurocopter EC 120B Colibri | 5811 | Heliair |
| PH-RWY | MBB Bo.105DBS-4 | S.34/912 | Rotor & Wings |
| PH-SHO | Eurocopter EC 155 B1 | 6739 | Heli Holland Offshore |
| PH-ULK | Aerospatiale AS 355N Ecureuil 2 | 5733 | Heliair |
| PH-UNN | Eurocopter EC 120B Colibri | 1310 | HeliCentre |
| PH-WIK | Aerospatiale AS 350 B3 Ecureuil | 3795 | Heliair |
| PH-WRW | Eurocopter EC 120B Colibri | 1277 | Heli Holland |
| S-454 | Eurocopter AS 532 U2 Cougar | 2454 | Koninklijk Luchtmacht |
Open voor publiek
Toen alle helikopters ‘aan dek’ stonden mocht het publiek zich vrij tussen de toestellen begeven. Daar werd gretig gebruik van gemaakt. Bij de meeste helikopters stonden de vliegers zodat het publiek vragen kon stellen. Ook was het hier en daar mogelijk voor kinderen om in de cockpit te zitten.
Radiografisch
Zoals gemeld kon de Apache van de luchtmacht niet deelnemen aan de Dutch Heli Day 2019. Wel was er een modelversie van de Apache aanwezig. Een natuurgetrouw mini Apache met de registratie ‘Q-17’ koos het luchtruim. Dit schaalmodel is uitgerust met een elektromotor.
Ondanks dat de aanwezige Alouette III A-275 niet kon vliegen was er toch een Alouette III boven Stroe te zien. Het ging hier ook om een schaalmodel. Deze Alouette was gestoken in de kleuren van het wereldberoemde demonstratieteam van weleer ‘The Grasshoppers’.
De A-390 is uitgerust met een straalmotortje. Eerst werd het behoedzaam en rustig voor het publiek heen en weer gevlogen. Daarna ging de vaart er wat meer in en werd getoond dat dit model zelfs met een rooksysteem is uitgerust. Net als bij de echte ‘Grasshopper’ kon de show aangevuld worden met witte rook.
Overig vermaak
Naast het helikopterterrein was er voor het talrijke publiek nog meer te zien en te doen. Er waren tal van oude landbouwtrekkers en machines aanwezig. Op de heenweg konden we al gedurende zes kilometer onthaasten omdat we in de stoet oude trekkers terecht kwamen vanuit de richting Barneveld. 🙂
Er was aanmerkelijk meer publiek dan bij de vorige editie van 2013 op de Dutch Heli Day afgekomen. Toen verschenen 3.500 bezoekers. Het was duidelijk een familie-uitje in de regio en de toegang was ook nog eens gratis. In deze omgeving wonen veel grote gezinnen, zij waren in ruime mate vertegenwoordigd. Bijkomend gevolg van grote gezinnen is dat ouders kennelijk soms moeite hebben om over de grote kinderschare te waken. Af en toe ontsnapte dan ook een adolescent aan de aandacht van het ouderlijk gezag en belandde onbedoeld aan de verkeerde kant van de hekken op een moment waarop dat nog niet toegestaan was.
Oh Deere!
Aan de weg, op het parkeerterrein van de Dutch Heli Day, was een grote hijskraan neergezet. Deze takelde een oude John Deere tractor omhoog. Aan het begin zat op deze kenmerkende groengele landbouwmachine een onverschrokken ‘bestuurder’ met een videocamera in zijn hand.
De tractor bungelde boven de boomkruinen. Zo op het eerste gezicht leek me de ‘bestuurder’ niet op enige wijze gezekerd. Bij luchtvaartevenementen worden – terecht – tegenwoordig hoge eisen gesteld aan de veiligheid voor deelnemers en publiek. Onze indruk is dat daar waar het om de randactiviteiten gaat risico’s anders worden ingeschat.
Nadat de beelden geschoten waren is de John Deere weer veilig geland en is vervolgens – zonder ‘bestuurder’ – de rest van de dag in de top van de hijskraan gehesen.
Los van de hijsactie met een tractor vonden wij het opmerkelijk dat een dergelijke hoge kraan in de nabijheid van het helikopterveld opgesteld stond.
Aantrekkelijk
Het is voor de tweede maal gebleken dat helikopters een grote aantrekkingskracht hebben op publiek. Het evenement mag daardoor zeker als succesvol beschouwd worden. De Dutch Heli Day 2019 werd naast de eerdergenoemde gezinnen ook bezocht door echte liefhebbers. Er waren bijvoorbeeld spotters uit Engeland gekomen om de grote variëteit aan helikopters te bekijken.
Hopelijk weet men met een korter interval dan de vorige keer een nieuwe Dutch Heli Day te organiseren. Wij zijn dan zeker weer van de partij!
Fotogalerij
