De fighterjets van de Japan Air Self-Defense Force

46-8630 Lockheed F-104J Starfighter (Hyakuri, 1 december 2019)

Japan, 1 december 2019 – De historie van Japanse gevechtstoestellen met een straalmotor is met acht verschillende types redelijk compact te noemen. Dat komt omdat na de Tweede Wereldoorlog Japan sterke restricties kreeg opgelegd omtrent het hebben van een luchtmacht. Vóór die tijd beschikte men overigens niet eens over een luchtmacht. Vliegtuigen waren toen ingedeeld bij de landmacht en de marine.

02-8915 McDonnell Douglas F-15J Eagle (Komatsu, 3 december 2019)

Op 1 juli 1954 veranderde dit, toen werd de Japan Air Self-Defense Force (JASDF) opgericht. Een luchtmacht uitsluitend voor de verdediging van het land. We zullen kort de verschillende vliegtuigtypes bespreken die sinds 1954 in het Japanse luchtruim actief zijn (geweest).

North American F-86F Sabre

Van de US Air Force ontving men tussen 1955 en 1957 in totaal 180 F-86F Sabres. Daarnaast bouwde Mitsubishi er nog eens 300 in licentie tussen 1956 en 1961. De F-86F kreeg in Japan de bijnaam “Kyokukō”, wat rijzende zonnestraal betekent.

92-7885 North American F-86F Sabre (Hyakuri, 1 december 2019)

Achttien van de F-86F zijn later omgebouwd tot RF-86F fotoverkenners. Deze hebben nog tot 1977 gevlogen en zijn toen vervangen door de RF-4EJ Phantom.

82-7807 North American F-86F Sabre (Iruma, 2 december 2019)

North Americam F-86D Sabre

De F-86D was de eerste “all weather” jager in Japan. Van dit model werden er 122 door Amerika geleverd. De bijnaam van dit toestel was “Kyokukō” (maanlicht). Dit toestel is tussen 1958 en 1961 in dienst geweest.

84-8104 North American F-86D Sabre (Hamamatsu, 4 december 2019)

De F-86D was voor zo’n 25% gelijk aan de voorgaande F-86 modellen zoals de F-86F. Alleen was de romp groter en had het toestel een grotere naverbrander. Het meest opvallende verschil was de radarbult in de neus.

04-8197 North American F-86D Sabre (Hyakuri, 1 december 2019)

Lockheed F-104J Starfighter

Tussen 1962 en 1967 arriveerde de opvolger van de F-86 Sabers. Hiervoor was de Lockheed F-104 Starfigher aangewezen.

56-8666 Lockheed F-104J Starfighter (Iruma, 2 december 2019)
76-8698 Lockheed F-104J Starfighter (Hamamatsu, 4 december 2019)

De Starfighters werden door Mitsubishi in licentie gebouwd. Men ontving 210 F-104J’s en 20 F-104DJ’s (tweezitters). De Starfighter is tot 1986 in Japan in dienst geweest.

46-8539 Lockheed F-104J Starfighter (Komatsu, 3 december 2019)
76-8693 Lockheed F-104J Starfighter (Hamamatsu, 4 december 2019)

McDonnell Douglas F-4EJ Phantom II

Eind Jaren ’60 werd de Phantom gekozen als opvolger voor de Starfighter. De eerste leveringen van de Japanse Phantom, die wordt aangeduid als F-4EJ, startte in 1971. De eerste twee exemplaren werden gebouwd door McDonnell Douglas, de overige werden geassembleerd of in licentie gebouwd door Mitsubishi Heavy Industries.

97-8422 McDonnell Douglas (Mitsubishi) F-4EJ Kai Phantom II (Hyakuri, 5 december 2019)

Van de Phantom is ook een fotoverkenner in dienst, de RF-4EJ. Dit zijn deels door McDonnell Douglas gebouwde fotoverkenners of door Mitsubishi omgebouwde F-4EJ’s.

07-8436 McDonnell Douglas (Mitsubishi) F-4EJ Kai Phantom II (Hyakuri, 1 december 2019)

In 1984 hebben 90 Phantoms een upgrade ondergaan. Daardoor werd het mogelijk om met die toestellen geruime tijd door te vliegen. Deze verbeterde versies werden aangeduid als F-4EJ Kai Phantom II. De Phantom zal in de loop van 2020 uitgefaseerd gaan worden.

57-6907 en 47-6901 McDonnell Douglas (Mitsubishi) RF-4EJ Kai Phantom II (Hyakuri, 1 december 2019)

Mitsubishi F-1

In de jaren ’70 ontwikkelde Japan zelf een gevechtstoestel in de vorm van de Mitsubishi F-1. Dit toestel maakte zijn eerste vlucht op 3 juni 1975. Het kwam in 1978 in dienst en zijn er in totaal 77 gebouwd.

60-8274 Mitsubishi F-1 (Hyakuri, 1 december 2019)

De F-1 lijkt een beetje op de Frans-Britse Jaguar. Het is echter een compleet Japans ontwerp, al zijn de motoren gelijk aan die van de Jaguar.
De F-1 is een broertje van de T-2. Dit is een tweezits trainingstoestel. De achterste cockpit is dichtgemaakt, hier is aanvullende elektronica in onder gebracht. Er zijn extra ophangpunten onder de vleugels aangebracht en de romp is een stukje verlengd zodat er grotere wapens meegenomen konden worden.

99-5163 Mitsubishi T-2K, de tweezits-trainer waar de F-1 uit is voortgekomen (Komatsu, 3 december 2019)

De F-1 heeft tot 2006 in Japan gevlogen. Toen werd het opgevolgd door de Mitsubishi F-2.

90-8227 Mitsubishi F-1 (Hamamatsu, 4 december 2019)

McDonnell Douglas F-15J Eagle

De eerste F-15J werd in 1977 geleverd. De Eagle was bedoeld als opvolger voor de F-4EJ en dat terwijl de laatste Phantom toen nog niet eens was afgeleverd! In totaal kreeg Japan 165 F-15J’s geleverd en 48 F-15DJ’s (tweezitters).

12-8803 en 32-8827 McDonnell Douglas F-15J Eagle (Hyakuri, 1 december 2019)

Met 213 afgenomen toestellen is Japan de grootste buitenlandse klant voor dit toestel. De meeste van de Eagles zijn in licentie gebouwd door Mitsubishi Heavy Industries. Twee F-15J’s zijn door McDonnell Douglas gebouwd, evenals 12 F-15DJ’s. De rest zag het levenslicht in Japan.

32-8827 McDonnell Douglas F-15J Eagle gaat vol gas! (Hyakuri, 1 december 2019)

Ook de F-15J heeft een moderniseringsprogramma gekend. Een beperkt aantal kisten is hierbij aangepast. Net als bij de Phantoms is daardoor de toevoeging “Kai” aan de typeaanduiding toegevoegd.

32-8827 McDonnell Douglas F-15J Eagle (Hyakuri, 1 december 2019)

Naast een taak bij de luchtverdediging van Japan wordt de F-15J ook als aggressor ingezet. Met soms fraaie kleurenschema’s spelen zij in schijngevechten “the bad guys”.

12-8803 McDonnell Douglas F-15J Eagle (Hyakuri, 1 december 2019)

Mitsubishi F-2

De Mitsubishi F-2 is de tweede in Japan ontwikkelde fighter. Een eerste blik doet vermoeden dat het hier om een F-16 gaat, maar dat is niet juist. De F-16 was voor de JASDF niet goed genoeg. Daarom is Mitsubishi Heavy Industries samen met het Amerikaanse Lockheed Martin aan de slag gegaan om het toestel aan te passen. De verdeling Japan/VS is hierbij ongeveer 60/40.

13-8513 Mitsubishi F-2A (Hyakuri, 1 december 2019)

Op hoofdlijnen zijn de aanpassingen ten opzichte van de F-16; een 25% groter vleugeloppervlak, meer composietmaterialen om het gewicht te reduceren, een canopy die uit drie delen bestaat, een grotere staartvin, een grotere luchtinlaat en een grotere neus om een meer geavanceerde radar te kunnen herbergen. De F-2 heeft ook de beschikking over een remparachute, iets wat bij de Amerikaanse F-16’s niet wordt toegepast.

Hier bij de 13-8513 Mitsubishi F-2A is goed te zien dat de cockpitkap anders is dan van een F-16 (Hyakuri, 1 december 2019)

Van de F-2 zijn tussen 1995 en 2011 in totaal 98 exemplaren gebouwd. Er zijn twee versies, de F-2A als éénzitter en de F-2B met twee zitplaatsen.

03-8105 Mitsubishi F-2B, de tweezitsversie van de F-2 (Gifu, 4 december 2019)

Lockheed Martin F-35A Lightning II

In 2012 werd de F-35A gekozen als opvolger van de nog overgebleven F-4EJ’s. De eerste exemplaren (4) werden gebouwd door Lockheed Martin in de VS. De overige F-35A’s worden geproduceerd door Mitsubishi in Japan. In totaal worden er 105 F-35’s aan de JASDF geleverd. Deze zullen de komende jaren in dienst komen.

69-8702 Lockheed Martin F-35A Lightning II (Luke AFB – USA, 19 maart 2018)

De Japanse luchtmacht had de twijfelachtige eer om als eerste een F-35A te verliezen. Het eerste in Japan gebouwde toestel (79-8705) ging op 9 april 2019 verloren. De piloot is daarbij helaas om het leven gekomen.

79-8705 Lockheed Martin F-35A Lightning II is als eerste F-35A verongelukt (Luke AFB – USA, 19 maart 2018)

Operationeel en in musea

Begin december 2019 hebben we een bezoek gebracht aan Japan. Daarbij hebben we diverse operationele velden bezocht en een paar luchtvaartmusea. We zijn bij Hamamatsu geweest in het Japan Air Self Defense Force Museum. Ook is bij Komatsu de Ishikawa Aviation Plaza bezocht. Bij de vliegvelden Hyakuri en Iruma zijn een aantal poortwachters vereeuwigd voor deze serie.

Een rijtje fighters in het museum van Hamamatsu, een F-1, F-104J, F-86D en een F-86F (Hamamatsu, 4 december 2019)

Bij deze reis hebben we (op de F-35A na) alle fighters van de JASDF gezien. En de F-35A van Japan hadden we al in 2018 een keer gezien bij Luke AFB in de VS. Daarmee is het illustere rijtje compleet.

57-6907 McDonnell Douglas (Mitsubishi) RF-4EJ Kai Phantom II (Hyakuri, 5 december 2019)

 

Geef een reactie