In Nederland vliegen een aardig aantal Brändli BX-2 Cherry homebuilts. We zullen eens een blik werpen op de inmiddels goedgevulde mand met Hollandse “kersen”. Maar niet voordat we eerst kort bij het toestel zelf hebben stilgestaan.
Zwitsers ontwerp
De BX-2 Cherry is een ontwerp van de Zwitser Max Brändli (1924 – 2009). Hij ontwierp dit zelfbouwtoestel in 1979 en besteedde gedurende 3,5 jaar zo’n 5.500 uur aan de bouw van zijn prototype. Dat werd de HB-YBX met constructienummer 001. Dit kistje vloog voor het eerst op 24 april 1982.
Vervolgens is Max Brändli met zijn toestel veelvuldig door Europa gereisd en heeft zo vele geïnteresseerden weten te enthousiasmeren om zelf ook een Cherry te gaan bouwen. Inmiddels vliegen er al meer dan 100 van deze zelfgebouwde tweezittertjes. Ook in Nederland liet hij zijn toestel zien, voor het eerst bij de NVAV fly-in op vliegveld Lelystad op 2 juni 1984.
Crash
Helaas is Max Brändli om het leven gekomen bij een crash met zijn eigen HB-YBX bij de start op Sundsvall-Härnösand Airport in Sweden op 15 juni 2009. Ook zijn passagier Dani Gerwer verloor daarbij het leven.
Eigenschappen
De BX-2 Cherry is een tweezittertje met een cockpitkap die naar voren schuift. Het kistje heeft een intrekbaar landingsgestel. De hoofdwielen klappen naar buiten. Opvallend is het proces hierbij. Dat is van: “wielen uit…. FLOEP! Wielen in…! Erg grappig om te zien. Overigens kan het toestel desgewenst ook met een vast onderstel gebouwd worden.
Het prototype van de BX-2 Cherry was uitgerust met een Continental C-90 motor. Maar inmiddels is er een grote variëteit van motoren toegepast door de verschillende bouwers. Er worden Volkswagen motoren toegepast, BMW tweecilinder motoren van motorfietsen, maar ook de populaire Rotax 912 motoren worden op de neus gemonteerd.
Stalling van een Cherry behoeft geen probleem te zijn. In een hangar neemt dit kleine kistje weinig ruimte in. Een andere optie is om het toestel op een aanhanger te vervoeren en gewoon thuis te stallen. De vleugels kunnen eenvoudig verwijderd worden en ook de staartvleugel gaat er in dat geval af.
Hollandse kersen
De Brändli BX-2 Cherry is in Nederland een populair zelfbouwkistje. De afgelopen jaren hebben we maar liefst 22 bouwprojecten voorbij zien komen. Daarvan staan er momenteel negen in het Nederlandse luchtvaartregister ingeschreven. De overige zijn nog onder constructie, verloren gegaan of naar het buitenland verkocht. Een enkeling heeft niet de luchtwaardige status weten te behalen.
Iedere Nederlandse Cherry heeft naast zijn gewone constructienummer ook nog een projectnummer van de NVAV (Nederlandse Vereniging van Amateurvliegtuigbouwers). Onder de hoede van de NVAV wordt gewaarborgd dat de zelfgebouwde toestellen aan de juiste eisen voldoen om te mogen vliegen in ons land.
Er zijn op dit moment wellicht nog meer Cherry’s in Nederland in aanbouw. Benieuwd wanneer we nog meer “rijpe kersen” aan de Nederlandse luchtvaartboom mogen verwelkomen.
Nederlandse Brändli BX-2 Cherry’s
| Registratie | Type | Bouwer | C/N | NVAV nr. | Bouwjaar | Opmerking | Motor |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| PH-AJA | Brändli BX-2 Cherry | A.C. van der Hulst | 71 | 101 | 1991 | cld 25/10/11 | Rotax 912 |
| PH-AJC | Brändli BX-2 Cherry | J.E.M. Cortenraad / J. Blenninger (D) | 67 | 103 | 1997 | cld 28/09/10 to D-E? | Continental C90-8F |
| PH-AJH | Brändli BX-2 Cherry | A.C. van der Hulst | 199 | 192 | 2005 | Rotax 912 ULS | |
| PH-AMJ | Brändli BX-2 Cherry | J.G.H. Hermsen | 213 | 220 | 2009 | cld 08/10/21 | BMW R1200GS |
| PH-CBX | Brändli BX-2 Cherry | A. Kievit | 154 | 142 | 2011 | cld 10/07/19 | BMW R1200GS |
| PH-GDT | Brändli BX-2 Cherry | P. Boer / M.G. Kaandorp | - | 220 | 2021 | UL Power 260i | |
| PH-KLJ | Brändli BX-2 Cherry | W. Timmermans | 182 | 168 | 1996 | cld 18/01/21 | BMW R1000S |
| PH-LVK | Brändli BX-2 Cherry | L. van Kesteren | 109 | 118 | 1995 | w/o 31/10/97 Middelburg | ? |
| PH-OOY | Brändli BX-2 Cherry | B.J. Kroes | 015 | 092 | 1992 | w/o 02/08/13 Emden (D) | BMW R1100S |
| PH-PEI | Brändli BX-2 Cherry | A.D. Advocaat | 130 | 122 | 1998 | w/o 25/04/04 Pouilloux (F) | Rotax 912 |
| PH-POS | Brändli BX-2 Cherry | L. Soenens / G. Post | 117 | 226 | 1996 | ex OO-137 | Continental C90-8F |
| PH-REK | Brändli BX-2 Cherry | E.L.M. Oomen / O. Zodl | 157 | 227 | 2004 | cld 06/01/11 to OE-COM | Continental C90-8F |
| PH-RJH | Brändli BX-2 Cherry | R.J. H. de Leeuw / A. Kievit | 136 | 127 | 1992 | cld 15/07/05 to OE-? | BMW R1100S |
| PH-TBJ | Brändli BX-2 Cherry | A. Gremmen | 214 | 231 | 2010 | based EDWX | BMW 1200GS |
| PH-VIN | Brändli BX-2 Cherry | J. H. Zier | 39 | 121 | 2001 | cld. 15/12/20, stored Lelystad | BMW R1100S |
| PH-VWC | Brändli BX-2 Cherry | R. Schroeder / R. J. H. de Leeuw / J. van Wendel | 32 | 194 | 2012 | Project changed owner 2x | BMW R1150GS |
| PH-VWL | Brändli BX-2 Cherry | W.H. Mijnen | 208 | 205 | 2008 | cld 05/10/21 | Rotax 912 UL DCDI |
| PH-YCM | Brändli BX-2 Cherry | L.M.C. Schoenmakers | 164 | 145 | 2004 | cld 18/01/21 | BMW R1150GS |
| - | Brändli BX-2 Cherry | J.J. Peijnenborg | 160 | 149 | - | Under construction? | ? |
| - | Brändli BX-2 Cherry | P. Cernjavski | - | 238 | - | Under construction? | ? |
| - | Brändli BX-2 Cherry | G. van der Garde | 184 | 248 | - | Under construction? | ? |
| (PH-PET) | Brändli BX-2 Cherry | G.H. Cleas (OO) | - | 237 | 2005 | Non-comformal NVAV-quality | ? |
Met dank aan Henk Wadman voor zijn bijdrage aan dit artikel.