De Chilton DW1, een fraai staaltje Brits vliegtuigdesign

Een van de meest markante Britse vliegtuigdesigns van voor de Tweede Wereldoorlog is de Chilton DW1. En opmerkelijk genoeg is dit vliegtuig niet ontworpen en gebouwd door een gerenommeerde vliegtuigfabriek maar door twee studenten aan de De Havilland Technical School in Hatfield. Andrew Dalrymple en Alexander Reginald (Gerald) Ward vonden aan het einde van hun studie dat ze een beter licht sportvliegtuig konden bouwen dan er tot dan toe bestond. En dat met geheel eigen inzichten en anders dan de bestaande vliegtuigen uit die tijd.
In 1935 en 1936 vertrouwden zij hun schetsen toe aan het papier en gingen daarna aan het bouwen. Gezamenlijk richtten zij Chilton Aircraft op en hun model noemden zij aanvankelijk de ‘Mayfly’. De uiteindelijke benaming werd wat zakelijker gehouden, DW1, de eerste letters van hun beider achternamen en de 1 als aanduiding van hun eerste ontwerp.

Chilton Lodge

In de ontwerpfase bemoeide Ward zich met de “looks” van het toestel. Dalrymple tekende de structuur van het toestel en deed de benodigde sterkteberekeningen. De bouw vond plaats op ‘Chilton Lodge’, het huis van Ward zijn ouders in Leverton bij Hungerford in Berkshire. Dat verklaart meteen de naam van hun nieuw opgerichte onderneming.

De arbeid resulteerde uiteindelijk in een klein, rank sportvliegtuigje, geheel van hout met een open cockpit voor één persoon. De omschrijving waarmee de eerste DW1 werd ingeschreven was “single seat monoplane”.

Carden-Ford

Het toestel had een Carden-Ford motor uit de – in die tijd ruim voorhanden zijnde – Ford automobielen. Deze krachtbron werd oorspronkelijk toegepast in de Ford Model C Ten die tussen 1934 en 1937 in Engeland werd geproduceerd. Het bedrijf van John Carden paste het Ford-motorblok in eerste instantie aan voor de Mignet HM14 Pou du Ciel. Carden wilde op deze manier de toenemende vraag naar vliegtuigmotoren invullen. Bovendien was het een relatief goedkope motor die indertijd voor £55 beschikbaar was.

Deze vloeistof gekoelde viercilinder-lijnmotor leverde 32 pk (23 kW). De Carden-Ford motor was betrouwbaar maar had als nadeel dat deze in verhouding tot de Chilton DW1 erg zwaar was. Bijna de helft van het kale toestel ging aan gewicht op aan de motor!

De eerste vlucht van het prototype G-AESZ vond plaats op 16 april 1937. De prestaties van het toestel waren goed. Het vloog snel, klom goed en kon voor de landing langzaam vliegen door de toepassing van brede flaps aan de achterkant van de vleugel.

Begin en eind

Er volgden twee productietoestellen (G-AFGH en G-AFGI) die min of meer gelijk waren aan de G-AESZ. Een vierde toestel (G-AFSV) werd aangeduid als Chilton DW1A. De A duidde de toepassing aan van de Franse Train motor. Deze was met 44 pk (32 kW) iets sterker dan de Carden-Ford motor.
De Chilton DW1 werd in 1937 voor £298 te koop aangeboden. Het toestel werd aangeprezen als “a real aeroplane in miniature”.

Helaas is het bij deze vier productietoestellen gebleven. In 1945 kwam Andrew Dalrymple om het leven op eerste kerstdag toen tijdens de vlucht met een Fieseler Fi 156 Storch plots de rechtervleugel opklapte. De Fi 156 had men bij Chilton Aircraft sinds een dag ervoor in gebruik om hun ontworpen Olympia zweefvliegtuig omhoog te kunnen gaan slepen.
Na de dood van Dalrymple hield Chilton Aircraft in 1946 op te bestaan. Bovendien was de markt na de Tweede Wereldoorlog voor kleine vliegtuigen slecht vanwege het overschot van vele licht militaire toestellen die voorhanden waren gekomen.

In 1946 ging Gerald Ward verder met Chilton Electronics. Deze firma produceerde huishoudelijke apparaten zoals centrifuges en tondeuses.

Overblijvers

Opmerkelijk genoeg hebben alle vier de originele Chilton DW1(A)’s de Tweede Wereldoorlog overleefd en bestaan ze tot op de dag van vandaag nog steeds. De kistjes zijn in de oorlog opgeslagen geweest omdat ze niet voor gebruik gevorderd werden. Het waren immers kleine eenzittertjes. Alle vier de toestellen staan nog ingeschreven in het Britse luchtvaartregister.

De Chilton’s zijn in de loop der jaren wel een aantal keren opgeknapt op gerestaureerd. Ook zijn er in drie gevallen andere (krachtigere) motoren toegepast zoals een Walter Mikron motor of een Lycoming motor. Alleen het prototype, de G-AESZ, heeft nog zijn originele krachtbron.

De Chilton leeft voort

In de jaren na het verdwijnen van Chilton Aircraft is de liefde voor de DW1 in Engeland blijven bestaan, speciaal bij Roy Edmund Nerou. Hij is eigenaar van de G-AESZ en G-AFSV en wordt gezien als dé specialist op het gebied van de Chilton DW1(A)’s. Vlak voor de dood van Gerald Ward in 1984 was hij in overleg met hem om de tekeningen van de Chilton DW1 op orde te brengen. Door de jaren heen was een belangrijk deel hiervan verloren- en zoekgeraakt.
Nerou ontving van Ward een aantal onderdelen van een vijfde, nooit afgebouwde DW1 en de beschikbare tekeningen van voor de Tweede Wereldoorlog. Tijdens de restauratie van de G-AFHI en G-AFSV is Nerou door “reverse-engineering” erin geslaagd om de ontbrekende tekeningen opnieuw te produceren. Er zijn nu zelfs meer tekeningen dan oorspronkelijk beschikbaar.

Na de dood van Ward heeft zijn weduwe akkoord gegeven om deze set tekeningen samen te voegen met de oude om het mogelijk te maken opnieuw de Chilton DW1 te kunnen bouwen. Sindsdien is de set tekeningen voor amateurbouwers beschikbaar om op eigen risico een Chilton DW1 te bouwen.

De eerste nagebouwde Chilton DW1 was in 1991 de C-GIST in Canada. Dit kistje verblijft momenteel in Engeland en zou omgebouwd worden van een Volkswagenmotor naar een Mikron 3 motor.
Momenteel zijn er zeven DW1 zelfbouwtoestellen in Engeland ingeschreven. En nog meer projecten zijn in aanbouw, niet alleen in Engeland, maar ook in de Australië, Nieuw-Zeeland, Frankrijk, Canada, België, Noorwegen, Israël, Tsjechië, Spanje, Zwitserland en de VS. Of dat allemaal tot voltooide projecten zal leiden is evenwel de vraag. Zover we na kunnen gaan is, naast de Britse zelfbouwtoestellen, alleen de ZK-CHT in Nieuw-Zeeland ingeschreven.

De afgelopen jaren zijn we een aantal Chilton DW1’s in Engeland tegengekomen. Dat was op Old Warden bij de Shuttleworth Collection en op Sywel tijdens de LAA Rally. Daarvan waren twee originele exemplaren, de twee van Roy Nerou. De andere waren zelfgebouwde exemplaren.

Productieoverzicht

Chilton DW1 Single seat monoplane
Registratie	Type	C/N	Bouwjaar	Motor	Bouwer
G-AESZ	Chilton DW1	DW1/1	1937	Carden Ford
G-AFGH	Chilton DW1	DW1/2	1938	Lycoming O-145-A2
G-AFGI	Chilton DW1	DW1/3	1939	Walter Mikron 2
G-AFSV	Chilton DW1A	DW1A/1	1939	Walter Mikron 2
C-GIST	Chilton DW1 replica	?	1991	VW, rebuilt in UK to Mikron 3	Robert Hodgson
G-DWIB	Chilton DW1B replica	PFA 225-12374	1993	?	John Arthur Jennings
G-BWGJ	Chilton DW1A replica	PFA 225-12615	1995	Lycoming O-145-A2	Timothy John Harrison
G-CDXU	Chilton DW1A replica	PFA 225-12038	2009	Walter Mikron 3A	Roger William Burrows
G-JUJU	Chilton DW1A replica	PFA 225-1272	2015	Walter Mikron 3A	David Charles Reid
G-DWCB	Chilton DW1A replica	PFA 225-14454	2016	Walter Mikron 3B	Christopher Michael Barnes
G-DWRU	Chilton DW1A replica	PFA 225-13893	2017	?	Kristen james Steele
G-DWIA	Chilton DW1A replica	PFA 225-12256	2018	?	David Elliott
ZK-CHT	Chilton DW1 replica	NZDW1A/04	2019	?	John Gray