Op 6 juni 1989 liepen twee oud luchtmachtvliegers (Maarten van Eeghen, Edwin Boshoff) tegen een North American B-25N Mitchell uit 1944 aan in de Verenigde Staten. Onder de vlag van de ‘Duke Of Brabant Air Force’ (DBAF) wilde men met deze kist in Nederland gaan vliegen. In december van dat jaar volgde de definitieve koop. De DBAF was een stichting die in die tijd rond de tachtig leden kende en op vliegveld Eindhoven zijn thuisbasis had. Men vloog ook met de Fokker S.11.1 Instructor PH-HTC en de Piper PA-18-135 Super Cub PH-APA en PH-ZCT.
De aangeschafte Mitchell droeg de naam ‘Cochise’ (Indiaanse hoofdman) en werd in verwaarloosde toestand overgenomen van Donald R. Webber op Baton Rouge in de staat Louisiana in de Verenigde Staten. Het toestel werd opgeknapt op Baton Rouge bij het luchtvaartbedrijf Aerial Solutinons Inc. van – de helaas in 1996 verongelukte – Joe Hartung. Hartung vloog indertijd ook tijdens de overtocht naar Nederland mee.
Werk aan de winkel
Er was werk aan de winkel in de werkplaats van Hartung. Een motor moest gereviseerd worden, de andere had zeven jaar stilgestaan, maar kon nog gebruikt worden. De remmen werkten niet naar behoren en de propellerbladen waren niet in balans. Allemaal zaken die voorafgaand aan de ferryvlucht geregeld moesten worden. Dit nog los van vele andere kleinere verstoringen, als niet werkende metertjes, die de overtocht naar Nederland evenwel niet in de weg stonden. Die overtocht via IJsland slaagde doordat er een extra brandstoftank in het laadruim was geplaatst.
De reparaties kostten veel geld. Een sponsor in de vorm van ‘Mens Makelaars’ van Harry Mens bood uitkomst al waren de kosten voor dit project veel hoger dan begroot.
Ook moesten de vliegers eerst hun ‘type-rating’ behalen om op een B-25 te mogen vliegen. Het zou al met al nog bijna een jaar duren na de eerste contacten voordat dit toestel zijn wielen op Nederlandse bodem zou zetten.
Diensttijd
De betreffende B-25 heeft constructienummer 108-32782 en is gebouwd in 1944 in de fabriek van North American in Kansas City. Deze middelzware bommenwerper kwam in dienst bij de United States Army Air Force (USAAF) met s/n 44-29507. De militaire carrière van deze kist is veelzijdig te noemen. Het toestel verliet de fabriek als bommenwerper (B-25J) maar is daar nooit voor ingezet. De kist deed achtereenvolgens dienst als opleidingstoestel (TB-25J), als algemeen transporttoestel (CB-25J) en als laatste nog als VIP-vliegtuig (VB-25J en begin jaren vijftig als VB-25N). Pas in 1958 kwam de kist in opslag in de ‘desert boneyard’ van Davis Monthan in Arizona.
Op 21 juli 1959 verscheen deze Mitchell als N3698G in het Amerikaanse civiele luchtvaartregister. De jaren daarna ging het toestel over in verschillende handen.
N320SQ
De registratie N320SQ werd vier maanden voor de ferryvlucht op 25 januari 1990 toegekend aan de Nederlandse B-25N. Dit kenmerk is gekozen ter ere van het 320 squadron. Deze Nederlandse eenheid heeft in de Tweede Wereldoorlog met Britse en Nederlandse Mitchells gevlogen. Na de oorlog viel het 320 squadron onder de Marineluchtvaartdienst. Zij hebben tot 1954 met de North American B-25 Mitchell gevlogen. De N320SQ zelf is echter niet in Nederlandse dienst geweest.
Op vrijdag 25 mei 1990 arriveerde de N320SQ na een enerverende ferryvlucht uit de VS op Eindhoven, inmiddels alweer dertig jaar geleden! Gelijk de volgende dag, zaterdag 26 mei 1990, stonden we op de stoep in Eindhoven om de kist te bekijken. We werden zelfs uitgenodigd om een kijkje binnen in het toestel te nemen.
De kist zat op dat moment iets minder strak in de lak. Ook prijkte op de neus een groot plakkaat van de sponsor van de overtocht, ‘Mens Makelaars’ van Harry Mens.
De ontsierende sticker met de sponsornaam is er gelukkig niet op blijven staan. De maanden hierna is er hard aan het toestel gewerkt. Eind mei 1990 is de B-25 op Schiphol omgespoten. Op 11 en 12 augustus 1990 verscheen de N320SQ in een vers RAF kleurenschema (met oranje driehoekje bij de neus) tijdens de Old Timer Fly-in op het Belgische Schaffen-Diest. Dit was inmiddels al niet eens meer eerste buitenlandse “missie” uitgevoerd door de DBAF met deze kist. Eerder werden als La Ferté Alais, Sanicole en Antwerpen bezocht.
PH-XXV
De dertig jaar hierna is er regelmatig met het toestel gevlogen, eerst onder de vlag van de DBAF. De eerste jaren als N320SQ. Op 19 januari 2010 werd de kist overgeschreven op naam van de Stichting DBAF als PH-XXV. De eerste (en tot nu toe enige) civiele B-25 in Nederland!
Sinds 2004 vliegt het toestel bij de Koninklijke Luchtmacht Historische Vlucht (KLuHV). De DBAF is hiermee in 2010 samengegaan. De Mitchell staat inmiddels niet meer op Eindhoven, maar nog wel in Brabant, namelijk op Gilze Rijen, de thuisbasis van de KLuHV.
De afgelopen jaren heeft de N320SQ/PH-XXV een aantal keer een verschillend uiterlijk gehad. Het toestel vloog van 1990 tot 1999 als HD346/ND-V/’Lotys II’ (met en zonder invasiestrepen), tegenwoordig als 232511/N5-149/’Sarinah’. Voor een evenement in Dunsfold heeft de kist korte tijd als HD346/ND-V/’Sarinah’ gevlogen.
Met de B-25 werden tal van vliegshows en fly-ins bezocht. Het toestel werd regelmatig voorgevlogen en het vloog regelmatig in formatie met andere warbirds zoals de Nederlandse Spitfire G-HVDM/PH-OUQ en de Mustang N11T/PH-PSI ‘Damn Yankee’ van Tom van der Meulen. Zelfs F-16’s vlogen aan de zijde van deze bommenwerper.
Versie
Opmerkelijk is dat de Mitchell als B-25N te boek staat. Het is afgeleverd als een B-25J. De stap van de “J” naar de “N” versie werd gemaakt ten tijde dat het toestel als VB-25J voor VIP-vervoer vloog. In onze ogen heeft het dus nooit als B-25N gevlogen in militaire dienst. Feit is dat het al dertig jaar een feestje is dat deze kist in Nederland rondvliegt!
Dit jaar (2020) zal de Mitchell sproadisch in actie komen. Er zijn dit jaar een paar lokale proefvluchten mee gemaakt, nog voor de coronacrisis. Helaas staan er dit jaar geen vliegshows meer gepland waar de B-25 acte de présence kan geven. Er wordt hoofdzakelijk gevlogen om de vaardigheden van de crew op peil te houden. Daarbuiten wordt het toestel goed geconserveerd en wel in de hangaar op Gilze Rijen gestald tot er betere (vlieg)tijden aanbreken.
Met dank aan Coert Munk voor zijn bijdrage aan dit artikel.
11 gedachten over “De Nederlandse North American B-25N Mitchell PH-XXV al 30 jaar in Nederland”
Afgelopen weekend (1 & 2 Augustus) heeft de Mitchell een aantal vluchten gemaakt waarop deze te zien was op zowel vliegbasis Gilze-Rijen als vliegbasis Eindhoven.
Mooi werk, Hou hem in ere…… Oud Klu Brandweer Volkel.
Nog altijd vervuld met trots kijk ik terug op de 13 jaar dat wij als SAAB NL sponsor waren van en voor deze unieke American Hero! Het was een onvergetelijke tijd! Nog één keer de bomdeuren open? Hulde voor dit mooie eerbetoon! Groet Karl Wevers
Vandaag, 12 september 2020 , kwam die over. En niet eenmaal, maar meerdere malen. Ergens rond de middag. In Echt, middenLimburg. Prachtig. Ik stond 7 meter hoog op een ladder te verven en hoorde een toch wel bijzonder geluid in de verte. Normaal draaien hier wel de vluchten voor landing op Vliegveld Beek, oftewel Maastricht Aachen Airport. Spannend welk toestel het zou zijn. Dat het iets speciaal was was meteen duidelijk. Ook wel eens een Spitfire over horen en zien komen , maar dit geluid was harder en dubbel kwa frequentie. Een 2 pitter dat was duidelijk. Toen ik het toestel inzicht kreeg vanuit mijn ladderpositie heb ik met volle verbazing naar dit prachtige toestel gekeken. Dat het een B-25 Mitchell was , was me wel meteen duidelijk. Prachtig en machtig dat geluid.. eerste een rondje dan een dubbel rondje en later kwam die weer terug. Nou mijn zaterdag was goed. Heerlijk , geweldig en wat een voorrecht voor de mensen die met dit toestel in 2020 nog kunnen en mogen vliegen. Chapeau !!!! En erg jaloers op jullie!!
Hallo Jos,
Dank voor je beeldend verslag! De B-25 maakte een herdenkinsgvlucht boven Noorbeek. Het toestel wordt gevlogen door de KLuHV. AirOnline.nl staat daar los van en is een luchtvaartwebsite. Maar vermoedelijk leest de KLuHV jouw reactie ook wel en komt het tot zijn recht. Nogmaals dank.
Groet,
Berend Jan Floor
Hij vloog gisteren laag over Almere Buiten. Prachtig! Volgens flightradar opgestegen in Eindhoven.
hebben jullie op woensdag 2 februari 2022 gevlogen over zutendaal, belgië ? ik meen dit vliegtuig te hebben herkend aan de specifieke achtervleugels , de dubbele staart …mvg filip olaerts uit zutendaal
Wie weet bij wie ik moet zijn om een bezoek te brengen aan de PH-XXV? Ik heb de zoon van één van de piloten (Joe Hartung) op bezoek vanuit Baton Rouge.
Alvast bedankt voor jullie hulp.
Hallo Lars,
Probeer het eens via de Contact-pagina van de KLuHV (https://kluhv.nl/contact/). Daar staat een telefoonnummer en een emailadres.
Succes,
Berend Jan Floor
AirOnline.nl
Mijn vader, Paul van Hessen. was betrokken bij het realiseren van de aankoop van de Mitchell. Samen met Edwin Boshoff heeft hij diverse vluchten gemaakt boven Nederland, waarbij hij een moderne versie van operatie Manna boven Noord Nederland heeft uitgevoerd. Het hart van mijn vader lag op Schiermonnikoog waar zijn ouders voor de oorlog een slagerij hadden. Diverse malen hebben inwoners van Schier mee mogen vliegen wanneer mijn vader een vlucht met de Mitchell maakte. Nu- meer dan dertig jaar later- praten zij er nog over. Mijn vader overleed 1 november 2000 op 86 jarige leeftijd, een jaar nadat hij voor het laatst de Mitchell had gevlogen.
Beste mevrouw van Hessen,
Dank voor het delen van deze mooie herinneringen!
Met vriendelijke groet,
Berend Jan Floor