
Hoogeveen, 29 augustus 2020 – Eén van de weinige, zo niet het enige evenement op gebied van historische luchtvaart dat in Nederland dit jaar doorgang kon vinden was de Open Hangar Day op vliegveld Hoogeveen. Een open dag – voor de derde keer in de historie – georganiseerd door de leden van de ‘Egmond Vintage Wings’. Met de coronaregels goed op het netvlies was het gelukt om voor een gemaximeerd gezelschap van 250 personen een veilige en leuke luchtvaartdag te organiseren. Vooraf kon men online tickets bestellen. Die waren helemaal gratis en al snel “uitverkocht”!

Dat deze geweldige dag voor bezoekers geen kosten kende kwam onder meer door de bereidwillige medewerking van de Stichting Vliegveld Hoogeveen die het gebruik van het terrein voor deze dag kosteloos toestond. Een mooie samenwerking waarbij het vliegveld van Hoogeveen positief op de kaart werd gezet.

Welkomstwoord
Kort nadat de hekken opengingen konden de bezoekers op het terrein de reeds aanwezige toestellen bewonderen. Een aantal historische vliegtuigen zou later arriveren van andere velden. Het publiek werd welkom geheten door Tom Wilps. Hij is één van de drijvende krachten binnen de luchtvaartfamilie Van Egmond die de historische luchtvaart in Nederland zo’n warm hart toedraagt. Tom was het die van meet af aan met zijn opa Jack van Egmond aan de Fokker D.XXI replica bouwt.

Om de vloot historische vliegtuigen van de familie tot in lengte van jaren te kunnen blijven vliegen is vorig jaar speciaal ‘Egmond Vintage Wings’ opgericht. Naast het restaureren van de klassieke vliegtuigen en vooral het vliegen ermee is men ook in staat om dit aan het publiek op een aantrekkelijke manier voor te schotelen.

Fokker D.XXI
De dag draaide eigenlijk om het tonen van de vorderingen rond de bouw van de Fokker D.XXI replica. De ‘229’ is inmiddels al flink gevorderd sinds de “kiellegging” in 2014 van dit project. De planning is dat eind van dit jaar de motor voor het eerst kan draaien. Een mooie streefdatum voor een eerste vlucht zou 11 mei 2021 zijn. Dan is het 81 jaar geleden dat de echte ‘229’ strijdend ten onderging op de tweede dag waarop Nederland in de Tweede Wereldoorlog betrokken raakte.

De Fokker D.XXI stond in één van de halfronde loodsen op Hoogeveen. Het publiek kon eromheen lopen en de kist van alle kanten bekijken. Er was een plateau naast het toestel gezet zodat een (uiteraard figuurlijke) blik in de cockpit geworpen kon worden.


Helaas was het weer niet goed genoeg om de kist in de buitenlucht te tonen. De voorspelde regenbuien wilde men uiteraard niet op het toestel hebben dat nog niet overal afgewerkt is.
Luchtwaardigheid
Het verkrijgen van het Bewijs van Luchtwaardigheid (BvL) voor de Fokker D.XXI (die PH-XXI gaat worden) is geen eenvoudige zaak. Zo zijn voor de bouw van dit toestel weliswaar bijna alle originele bouwtekeningen bijeengebracht, toch wilde men alle sterkteberekeningen van weleer opnieuw uitvoeren om zeker te zijn dat het toestel aan alle eisen voldoet. Ook zijn er een aantal noodzakelijke modificaties aangebracht aan het ontwerp. Zo is er nu bijvoorbeeld geen bewapening meer in de vleugels aanwezig. Hierdoor moest dat vleugeldeel opnieuw ontworpen worden. Ook de gewichtsverdeling kwam anders te liggen doordat er nu dummy’s in plaats van echte mitrailleurs gebruikt zijn.

Al die berekeningen zijn nagelopen. Vroeger moest dat met de hand, nu met de computer. Dit werk is uitgevoerd door en onder leiding van Frank van Dalen. Hij is de Chief Engineer bij Fokker Technologies. Dichter bij het vuur kon men niet zitten met dit werk!

Vandaag kon Frank van Dalen vol trots zijn dossier “Report D.XXI-100 – Justification of design changes Fokker D.XXI replica” overhandigen aan Jack van Egmond, de grondlegger van dit project.
Dit document vormt straks de basis voor de aanvraag voor het BvL. Hierna moeten nog soortgelijke rapportages gemaakt worden van de motor en de propeller. Dan is de papierwinkel grotendeels gereed.

Piaggio’s
Deze Open Hangar Day stond – naast de Fokker D.XXI – ook in het teken van een tweetal andere vliegtuigtypes. Eén daarvan was de Piaggio P.149D. Dit toestel was voorheen een veel gezien toestel op het veld. Dat kwam omdat de ‘Seagull Formation’ met een aantal van deze oude Duitse opleidingstoestellen op Hoogeveen gebaseerd was. Helaas bestaat dit formatieteam niet meer, maar Piaggio’s zijn nog altijd zeer welkom op Hoogeveen, zo bleek deze dag eens te meer.

Er stonden uiteindelijk vijf robuuste Piaggio’s gebroederlijk naast elkaar. Allen waren Duits geregistreerde exemplaren. Drie daarvan hadden nog een militair camouflageschema, twee andere waren in een civiel jasje gestoken.

Tegen het einde van de dag vertrokken de meeste Piaggio’s weer. Dat deden ze in stijl. Het landingsgestel van de Piaggio is redelijk snel opgeklapt. Dat leverde een paar mooie plaatjes op van de toestellen, nog vlak boven de grond vliegend, met hun wielen al ingetrokken.

Ook trakteerden een tweetal toestellen het publiek op een fly-by. Eentje gevolgd door een victory-roll alvorens aan de horizon te vertrekken.

Tiger Moth
Een tweede vliegtuigtype waarvan het doel was om zich te verzamelen op Hoogeveen was de De Havilland DH.82A Tiger Moth. Deze dubbeldekker is een iconisch opleidingstoestel waarmee ook in Nederland zowel militair als civiel is gevlogen.


Helaas gooide het weer roet in het eten en arriveerden geen toestellen van andere Velden. Wel stonden twee gebaseerde exemplaren op de flightline. Dit waren de N935NL en de PH-DLK.
Toen een naderend buienlijntje voor dreigende luchten zorgde werd geen risico genomen en plaatste men de twee Tiger Moth toestellen in de hangar.

Mustang
Tijdens deze open dag presenteerde niet alleen ‘Egmond Vintage Wings’ zichzelf. Er was ook ruimte voor zusterorganisaties en partners. Zo was er een informatiestand van het ‘CRASH Luchtoorlog & Verzetsmuseum ’40-’45’ uit Aalsmeer (hier verblijven de restanten van de echte Fokker D.XXI ‘229’), het ‘Deltion College’ uit Zwolle (waarvan diverse studenten meehelpen bij de bouw van de Fokker D.XXI) en de ‘Stichting Vroege Vogels’ uit Lelystad.

De ‘Vroege Vogels’ hadden het plan opgevat om met drie toestellen naar Hoogeveen te vliegen. Helaas was het vliegweer voor twee van de drie toestellen niet goed genoeg om te vertrekken. Daardoor moesten de PH-NIE Nieuport 28 C1 replica en de PH-GEN Piper J3C-65 Cub aan de grond blijven in de Flevopolder.

Wel kwam het kroonjuweel van de ‘Stichting Vroege Vogels’ naar Hoogeveen. We hebben het dan natuurlijk over “Trusty Rusty”, de North American P-51D Mustang PH-JAT. Voor een kist van dit kaliber is een beetje wind en turbulentie geen probleem. De machtige vierbladspropeller die aangedreven wordt door de imposante twaalfcilinder vloeistofgekoelde Packard (Rolls Royce) V-1650-7 Merlin motor harkte moeiteloos door de lucht en zorgde ervoor dat de PH-JAT in slechts vijftien minuten van Lelystad naar Hoogeveen vloog. Om toch wat extra minuten in het logboek van piloot Arie Bogaerds Jr. te kunnen schijven en om het aanwezige publiek te vermaken werd bij aankomst eerst een fly-by gemaakt. Wie een beetje duf was opgestaan deze zaterdagmorgen was hierdoor in één keer klaarwakker!

Met de komst van de Mustang naar Hoogeveen was het naar onze inschatting voor het eerst in de geschiedenis dat de meest iconische eenmotorige jachtvliegtuigen uit de Tweede Wereldoorlog van zowel Nederland als de Verenigde Staten bij elkaar op een vliegveld stonden. Toen de Mustang begon met vliegen (26 oktober 1940) was de glorietijd voor de D.XXI al voorbij en dus hebben de toestellen in oorlogstijd niet met elkaar kunnen strijden tegen de Duitse bezetters.


Bij vertrek huiswaarts maakte “Trusty Rusty” nog een extra rondje. Bij het uitklimmen werd een mooie roll gemaakt als afscheid. Helaas ook nu maar weer een kort vluchtje, Lelystad Airport werd in no-time bereikt en de Mustang kon vervolgens weer op stal.

Texan
Als een soort voorprogramma was even voor de aankomst van de Mustang ook de PH-TXN North American AT-6A Texan van Lelystad geland. Deze kist, gestoken in de kleuren van de Koninklijke Marine, is van Wings over Holland. Gevlogen door de enthousiaste Jasper van der Graaf landde deze warbird netjes op het gladde grasveld van Hoogeveen. Een grasbaan zo vlak, dat het op menig biljarttafel niet zou misstaan.

Tussen de bedrijven door werd met de PH-TXN nog een lokale vlucht gemaakt. Daarbij werd bij terugkomst een mooi zoemertje over het veld gemaakt.

Tegen het einde van de middag keerde de PH-TXN weer terug naar Lelystad Airport. Uiteraard ging het vertrek gepaard met een afscheidspassage gevolgd door een victory-roll.


Beech V-Bonanza
Vanaf Flugplatz Rheine-Eschendorf (EDXE) was een erg mooie Beech Bonanza op bezoek gekomen. Op dit veld is “Hangar West” gevestigd, een museum met een aantal vliegende klassieke vliegtuigen. De D-EHIM is er daar één van. Dit is een stokoude Beech 35 Bonanza. Het bouwjaar van deze kist is 1947 en sinds die tijd verblijft het ook al in Duitsland. Het constructienummer is D-499 wat aangeeft dat het een vroeg productiemodel is van dit type en wat nog altijd in productie is!

De D-EHIM was een van de eerste naoorlogse sportvliegtuigen die in Duitsland geïmporteerd werd. Voor die tijd was het met zijn V-staart dan ook een zeer bijzonder en “state of the art” vliegtuig.

De D-EHIM was niet alleen gekomen. Even na de Bonanza landde ook de iets langzamere D-EDKO. Dit is een oude Cessna 172D uit 1963. De Cessna 172D was de eerste versie van de vele 172-modellen met een gebogen achterraam die door Cessna “Omin-Vison” werd genoemd. De D-EDKO staat eveneens gestald in “Hangar West”.

Restauratieprojecten
In de halfronde hangaar naast de Fokker D.XXI stonden drie frames van toestellen die de komende jaren gerestaureerd gaan worden. Voor een deel zullen de vrijwilligers die nu aan de D.XXI gewerkt hebben hieraan gaan werken. Over de N81255 Fairchild 24R-46 Ranger van Hans van Egmond hebben we al eens eerder bericht. Verder stond de romp van de N56330 Vultee BT-13A Valiant er. Dit is een meerjarig project en zal uiteindelijk de tweede vliegende Vultee BT-13 (naast de N313BT op Lelystad Airport) in Nederland moeten opleveren.

Het derde project is ook van Hans van Egmond. Dit is een Stinson L-5 Sentinel. Hierover komen we op korte termijn terug om het een en ander over de historie uit de doeken te doen, een interessant verhaal!

CASA 1.131E Jungmann
Op de displayline stond de PH-PMV. Dit kistje is nog maar sinds 19 februari van dit jaar ingeschreven. Voorheen vloog deze Spaanse versie van de Bücker Bu-131 Jungmann als G-BUVN.

Inmiddels staat er nog een andere CASA 1.131E Jungmann in Nederland ingeschreven (PH-MSV). Die kist wordt momenteel opgeknapt op Hoogeveen nadat het in 2019 op Lelystad beschadigd raakte. Ook een derde CASA 1.131E Jungmann is in aantocht, de eerder genoemde ‘Stichting Vroege Vogels’ is bezig om hun Jungmann N131EB naar het Nederlandse register over te brengen als PH-MES.

De PH-PMV stond voor het eerst op een evenementje. Het wordt wel leuk zo met al die jongemannen in Nederland!

Rondvluchten
Bezoekers die dat wilden konden tegen een aantrekkelijk tarief meevliegen in één van de antieke vliegtuigen op Hoogeveen. Met de N55799 Fairchild PT-26-FA Cornell werd de hele dag door gevlogen. Met twee vliegers, die elkaar afwisselden, werden de passagiers rondgevlogen. Grappig detail daarbij was dat de ene piloot het toestel vanuit de achterste positie vloog en de andere piloot dit vanuit de voorste zitplaats deed.


Dit opleidingstoestel uit 1941 is een zeldzaamheid in Europa. Sinds 2010 vliegt deze kist bij de familie van Egmond op Hoogeveen.

Helaas konden de aangekondigde rondvluchten met de Klemm Kl-35D D-ECCI niet doorgaan. Het toestel had een technisch probleem en moest vandaag aan de grond blijven. Als alternatief konden liefhebbers last-minute een vlucht met de PH-TXN North American AT-6A Texan maken.

Overige klassiekers
Naast de bovengenoemde toestellen waren er nog een aantal interessante vliegtuigen te zien op Hoogeveen. We noemen deze niet allemaal afzonderlijk, maar hun aanwezigheid maakte de open dag zeker compleet!
“Gewoon” verkeer
Omdat het vliegveld van Hoogeveen gewoon open was voor regulier vliegverkeer zagen we tussen de klassiekers door ook nog een aantal “gewone” vliegtuigen voorbijkomen. Een deel daarvan waren lokaal gebaseerde toestellen, de overige kwamen van andere velden.
Vatbaar
Wat ons betreft is een evenement op deze manier georganiseerd vatbaar voor herhaling. Door de genomen maatregelen en de discipline van de bezoekers lijkt het naar onze waarneming uitgesloten dat tijdens deze Open Hangar Day 2020 iemand vatbaar is geweest voor het ellendige coronavirus.
