De populaire Britse zelfbouwkist Luton LA 4 Minor

G-BBCY Luton LA 4A Minor uit 1977 (Schaffen-Diest 13 augustus 1994)

De Luton LA 4 Minor De Luton LA 4 Minor is een Brits zelfbouwtoestel van Luton Aircraft naar ontwerp van C.H. Latimer-Needham. De LA 4 is voortgekomen gekomen uit de Luton LA 3. Het toestel was bedoeld als veilig zelfbouwtoestel. Eerdere homebuilt toestellen in de jaren dertig vertoonden gebreken in de constructie en waren soms niet veilig genoeg. Daar wilde Luton Aircraft verandering in brengen.

LA 3

Van de LA 3 werd in februari 1937 één exemplaar gebouwd (G-AEPD). Dat toestel vloog voor het eerst op 3 maart 1937 vanaf Heston, niet ver van waar tegenwoordig London Heathrow ligt. De LA 3 was op zijn beurt weer een aangepaste tweezits Luton LA 2 (die overigens nooit het luchtruim koos) met een gewijzigde vleugel. De LA 3 overleefde de Tweede Wereldoorlog, maar werd kort daarop alsnog vernield door een achteruit rijdende auto.

LA 4 Minor

De Luton LA 4 Minor was in grote lijnen gelijk aan de LA 3 en week op details af. Het prototype (G-AFBP) werd gebouwd bij Phoenix Works in Gerrards Cross ten westen van Londen en vloog voor het eerst in 1937. De exacte datum is niet bekend, het toestel werd op 6 september 1937 ingeschreven.
De kosten voor dit toestel waren rond de  £200,-. Dit toestel was met een 40 pk (29 kW) sterke ABC Scorpion motor uitgerust. De G-AFBP is de enige fabrieksgebouwde Luton LA 4 Minor. De hierop volgende Luton LA 4 Minors zijn allen gebouwd vanaf tekeningen die door Luton Aircraft werden verkocht.

Advertentie uit 1936 van de Luton Minor (The Aviation Ancestry Database)

De LA 4 is een parasoldekker. De piloot zit onder de vleugel. Daardoor is het zicht naar boven niet goed. Als motor werd op het prototype een 35 pk (26 kW) sterke Luton-Anzani tweecilinder luchtgekoelde motor toegepast. De latere homebuilders gebruikten verschillende motortypes op dit vliegtuig.

Advertentie uit 1937 van de Luton Minor (The Aviation Ancestry Database)

De Luton LA 4 Minor is niet bepaald een snel vliegtuig. De kruissnelheid ligt op 60 kts. De overtreksnelheid is minder dan 30 kts. Britse humor; dit is één van de weinige vliegtuigen waarbij een ‘birdstrike’ ook van achter kan plaatsvinden… 😉

G-ATCN Luton LA 4A Minor uit 1965 (Sywell, 2 september 2016)

De G-AFBP werd voor vijf jaar lang gebruikt door Luton Aircraft. In 1943 ging het toestel verloren door een brand in de fabriek. Voor de Tweede Wereldoorlog stonden er al vier LA 4 Minors ingeschreven. Twee daarvan hebben gevlogen (G-AFIR in 1938, G-AFRC in 1939). De G-AFIU en G-AFUG zijn nimmer afgebouwd.

LA 4A Minor

In 1958 kocht de ontwerper C.H. Latimer-Needham samen met Arthur Ord-Hume de productierechten van de LA 4 Minor van Luton Aircraft. Zij richtten Phoenix Aircraft Ltd. op en begonnen tekeningen van een verbeterde LA 4 te vermarkten. Het frame werd aangepast zodat er verschillende modernere motoren toegepast konen worden. Ook het startgewicht nam toe. Dit model noemden zij de Luton LA 4A Minor.

Populair

De Minor bleek een populair en makkelijk te bouwen vliegtuig. Wereldwijd zijn er tussen de zestig en zeventig Minors gebouwd. twee derde daarvan in Engeland. Verder komen er een aantal voor in het luchtvaartregister van de verenigde Staten, Australië en Nieuw Zeeland. Op dit moment staan er 22 Luton LA 4(A) Minors ingeschreven in het Britste luchtvaartregister. Die zijn helaas niet allen luchtwaardig.

G-AYTT Luton Minor III Duet uit 1973 (Schaffen-Diest, 13 augustus 2011)

Van dit model is ook een tweezitsversie gemaakt, dat is de Luton LA 5(A) Major. In 1973 bouwde Alf Knowles de G-AYTT Luton Minor III Duet, als afgeleide van de LA 4 Minor. Ook dit is een side-by-site tweezitter. Hiervan is er maar één vervaardigd.

Geef een reactie