De eerste Beech Bonanza vloog 75 jaar geleden

Almere, 23 december 2020 – Driekwart eeuw geleden, op 22 december 1945 vloog in Wichita de allereerste Beechcraft Model 35 Bonanza. Dit eerste vliegende exemplaar was de NX80150, het derde prototype (c/n 3) van dit model met zijn typerende V-staart.

De eerste twee Bonanza’s waren gebouwd voor statische proeven en vlogen niet. Nummer drie was de eerste om te vliegen. Het toestel werd gevlogen door testpiloot Vern Louis Carstens. Na testvluchten met in totaal drie prototypes kreeg dit model op 25 maart 1947 zijn typegoedkeuring. Vanaf dan konden de Bonanza’s gebouwd worden en afgeleverd aan de klanten.

Het eerste vliegende prototype had een 160 pk (117 kW) sterke Lycoming O-290-A motor met vier cilinders. Vanaf het tweede vliegende prototype (NX80040, c/n 4) kreeg de Bonanza al een sterkere zescilinder E185 motor van Continental. Deze leverde 165 pk (121 kW).

The doctor killer

De Bonanza kreeg indertijd de naam ‘the doctor killer’ mee. Dat kwam omdat in de beginjaren er nog wel eens ongelukken met dit toestel gebeurden doordat onervaren privévliegers met dit relatief complexe toestel aan de haal gingen. De Bonanza was (en is) een duur toestel. Vandaar dat vooral gefortuneerden deze kist aanschaften, waaronder doktoren. Wanneer deze overmoedig waren bij  het vliegen met een Bonanza’s kon dat nog wel eens fout aflopen. Doordat de fabrikant gelijk daarop een gedegen opleidingsprogramma ontwikkelde werd de reputatie van de Bonanza snel beter.

Debonair

Van de Bonanza met V-staart is ook een versie met een conventionele staart ontwikkeld. Deze ging aanvankelijk door het leven als Beech Model 33 Debonair. Later werd dit gewijzigd in Bonanza.

Een verlengde Model 33 werd de zespersoons Model 36. Dit ontwerp heeft twee openslaande deurtjes aan de linkerkant om het instappen te vergemakkelijken.

Varianten

Er zijn diverse varianten van de Bonanza op de markt verschenen. Veelal werd een nieuwe variant met een opvolgende letter aangeduid. Sommige toestellen zijn uitgerust met tiptanks om het vliegbereik te vergoten.

De Beech F33C Bonanza is zelfs in staat om aerobatics te vliegen. Ook de Nederlandse Rijksluchtvaartschool had het model F33C in de vloot.

Verder zijn enkele Bonanza’s uitgerust met turbinemotoren. Dit is evenwel een aanpassing die niet door Beechcraft zelf is uitgevoerd.

Twin Bonanza

Dan is er ook nog een Model 50 Twin Bonanza. Hoewel de naam dit doet vermoeden is dit niet een Bonanza met twee motoren. Dit ontwerp is 50% groter dan de eenmotorige basisvariant en heeft eigenlijk geen genen overgenomen van de Beech Model 35.

Travel Air / Baron

Een model dat wel de genen van de Bonanza in zich heeft is de Beech Model 95 Travel Air. Dit is in feite een Bonanza met twee motoren. Uit de Travel Air is de latere Beech Baron voortgekomen. Dat laatste model wordt ook nog altijd geproduceerd.

Still going strong!

Tussen 1947 en 1982 is de Beech Model 35 in productie geweest. De Beech Model 33 Bonanza met zijn rechte staart was tussen 1960 en 1995 leverbaar. De langere Beech Model 36 Bonanza was vanaf 1968 te verkrijgen en is nog altijd als Beech G36 Bonanza te bestellen. Daarmee is de Bonanza het  langst geproduceerde vliegtuig ooit. Inmiddels zijn er al meer dan 17.000 exemplaren van dit succesnummer van de band gerold. And still going strong!

Nederlandse Bonanza’s

In het Nederlandse luchtvaartregister staan momenteel maar vier Bonanza’s ingeschreven, de PH-ALB, PH-BNK, PH-KPR en de PH-MOP.

In totaal hebben er 42 Bonanza’s een PH-registratie gekregen. De meeste exemplaren (28) waren voor de Rijksluchtvaartschool/KLM Luchtvaartschool (nu de KLM Flight Academy) op Groningen Airport Eelde. De PH-BNK is de enige overgebleven Beech F33C uit die tijd.
Alle Nederlandse Bonanza’s hadden een rechte staart. Er heeft nimmer een V-Bonanza een PH-kenmerk gehad.

Nederlandse Beech Model 33/35/36 Bonanza’s
Registratie	Type	C/N	Eigenaar	Opmerking
PH-ALB	Beech G36 Bonanza	E-4023	O.F. Albers
PH-ASA	Beech F33A Bonanza	CE-1437	Air Service Limburg	to D-EZBW, N442RG
PH-ASB	Beechc A36 Bonanza	E-1773	Air Service Limburg	to D-EPHC, SP-KTZ
PH-BNA	Beech F33C Bonanza	CJ-130	Rijksluchtvaartschool	to G-BTHW, N447NA
PH-BNB	Beech F33C Bonanza	CJ-131	Rijksluchtvaartschool	cr 12/04/88 IJsselmeer
PH-BNC	Beech F33C Bonanza	CJ-132	Rijksluchtvaartschool	to G-BTSK, N249A
PH-BND	Beech F33C Bonanza	CJ-133	Rijksluchtvaartschool	to G-BTTF, G-OAHC
PH-BNE	Beech F33C Bonanza	CJ-134	Rijksluchtvaartschool	to G-BTTH, N249WL
PH-BNF	Beech F33C Bonanza	CJ-135	Rijksluchtvaartschool	to G-BTFN, N249SL, N833AB
PH-BNG	Beech F33C Bonanza	CJ-136	Rijksluchtvaartschool	to G-VICM
PH-BNH	Beech F33C Bonanza	CJ-137	Rijksluchtvaartschool	to G-BUAZ, G-COLA
PH-BNI	Beech F33C Bonanza	CJ-138	Rijksluchtvaartschool	cr 10/05/90 Aduarderzijl
PH-BNJ	Beech F33C Bonanza	CJ-139	Rijksluchtvaartschool	to N669KM
PH-BNK	Beech F33C Bonanza	CJ-140	A.F.W. van Gils
PH-BNL	Beech F33C Bonanza	CJ-141	Rijksluchtvaartschool	to G-UNST, cr Ashford 27/09/91
PH-BNM	Beech F33C Bonanza	CJ-145	Rijksluchtvaartschool	to G-CCON, G-CGON, N133DA, cr Sugarland, TX, 20/08/01
PH-BNN	Beech F33C Bonanza	CJ-146	Rijksluchtvaartschool	cr 18/05/78 Gander (C)
PH-BNO	Beech F33C Bonanza	CJ-147	Rijksluchtvaartschool	to G-BTJI, N249WH
PH-BNP	Beech F33C Bonanza	CJ-148	Rijksluchtvaartschool	cr 29/11/88 Hijken
PH-BNR	Beech F33C Bonanza	CJ-149	Rijksluchtvaartschool	cr 23/04/87 Eelde
PH-BNS	Beech F33A Bonanza	CE-955	Rijksluchtvaartschool	cr 20/05/95 Hohe Linzl (OE)
PH-BNT	Beech F33A Bonanza	CE-957	Rijksluchtvaartschool	to G-BTZA
PH-BNZ	Beech B36TC Bonanza	EA-398	Bibio NV, Antwerpen (OO)	to N900ZZ
PH-BWA	Beech A36AT Bonanza	E-2581	KLM Luchtvaartschool	to ZS-PND
PH-BWB	Beech A36AT Bonanza	E-2607	KLM Luchtvaartschool	to N76498
PH-BWC	Beech A36AT Bonanza	E-2609	KLM Luchtvaartschool	cr 08/06/00 Smilde
PH-BWD	Beech A36AT Bonanza	E-2611	KLM Luchtvaartschool	cr 08/06/00 Smilde
PH-BWE	Beech A36AT Bonanza	E-2615	KLM Luchtvaartschool	to N1568, ZP-BHU
PH-BWF	Beech A36AT Bonanza	E-2617	KLM Luchtvaartschool	to N261AL
PH-BWG	Beech A36AT Bonanza	E-2619	KLM Luchtvaartschool	to N195FL
PH-BWH	Beech A36AT Bonanza	E-2621	KLM Luchtvaartschool	to N5461
PH-BWI	Beech A36AT Bonanza	E-2625	KLM Luchtvaartschool	to N8345, N94JV
PH-CMC	Beech F33A Bonanza	CE-1598	Centaurus	to D-ERMC
PH-DRL	Beechc A36 Bonanza	E-1784	Atlantic Bridge Aviation Ltd, Lydd (G)	to G-CHGI
PH-ERK	Beech F33A Bonanza	CE-909	N.M. Wagenaar	to N123RK
PH-HGG	Beech B36TC Bonanza	EA-683	PARC Air	to SE-MLB
PH-KMP	Beech F33A Bonanza	CE-1623	Beheermaatschappij Het Geldschip	to D-EFIT, N844H
PH-KPR	Beech A36 Bonanza	E-3012	A.R. Koch / R.J. Proper
PH-MOP	Beech F33A Bonanza	CE-1169	H. van Oorschot
PH-MEY	Beech F33A Bonanza	CE-1434	H.C. Nadaud, Crosne (F)	to F-GMEY
PH-NFF	Beech D35 Bonanza	D-3637	Aviolanda Maatschappij voor Vliegtuigbouw	to HB-EGS, D-EVGS
PH-RUB	Beech A36AT Bonanza	E-2719	Expoitatiemaatschappij Waterland	to (D-EZGO), D-EPLL, G-TRJB

 

Verder zijn er nog een paar buitenlands geresisteerde Bonanza’s in ons land. De meest opvallende is daarbij de N25FP Beech A36 Bonanza 36 in zijn “Lekker Puh” kleurenschema dat op verzoek van de eigenaar ontworpen is door de kunstenaar TRIK©.

De enige V-Bonanza die in ons land verblijft is de N888DB. Dit is een Beech V35B Bonanza uit 1977. Dit is één van de latere V-Bonanza’s. Een erg fraai toestel welke uitgerust is met tiptanks.

Buitenlandse Beech Model 33/35/36 Bonanza’s in Nederland
Registratie	Type	C/N	Eigenaar	Opmerking
D-ECBL	Beech A36 Bonanza 36	E-1541	NB	Based Maasticht-Aachen
D-EJAA	Beech A36 Bonanza 36	E-990	Bouwman	Based Hilversum
N100WS	Beech F33A Bonanza	CE-1202	Aircraft Guaranty Corp Trustee	Based Maasticht-Aachen
N25FP	Beech A36 Bonanza 36	E-2720	G. Kok	Based Lelystad
N888DB	Beech V35B Bonanza	D-10076	Transal Aero Services	Based Midden-Zeeland
OO-EOD	Beech F33A Bonanza	CE-291	Transal Aero Services	Stored Midden-Zeeland

 

De gegevens over de historie van Nederlandse Bonanza’s is mede tot stand gekomen door raadpleging van de website van Herman Dekker (www.hdekker.info).