Teufen, 22 oktober 2021 – Het meest recent geopende luchtvaartmuseum in Zwitserland bevindt zich in Teufen, niet ver van Sankt Gallen. Daar werd op 2 en 3 juli 2021 het Bücker Museum van Albert en Elisabeth Zeller geopend. Rond de kerstdagen een “vierluik” over deze bijzondere collectie.
In een vierdelige serie laten we het museum zien. Als eerste vertellen we iets over de oorsprong van het museum en hoe het is opgebouwd en ingericht. Daarna zullen we in deel 2 de aanwezige Bücker Bü 131 Jungmann toestellen bekijken. Deel 3 gaat over de Bücker Bü 133C Jungmeisters van het museum en tenslotte zullen we in deel 4 de overige toestellen in de collectie behandelen.
Opening
De opening werd opgeluisterd door een optreden van het PC-7 Team van de Zwitserse luchtmacht. Een hele eer, maar niet helemaal verwonderlijk omdat een aantal “oude rotten” bij de luchtmacht nog hebben leren vliegen op de Bücker Jungmann.
Het Bücker-virus besmette Albert Zeller al op zesjarige leeftijd. Toen was hij bezig met het bouwen van modelvliegtuigen. Toen hij zestien was kreeg hij de kans om zijn eerst Jungmann te kopen. Dat betrof een toestel van de Zwitserse luchtmacht die afgestoten werd. Voor CHF 2.000 kon hij het toestel kopen. Zelf had hij CHF 500 en hij vroeg zijn vader om hem de overige CHF 1.500 te lenen. Toen zijn vader vroeg of dat niet wat veel voor een modelvliegtuig was moest hij bekennen dat het om een écht vliegtuig ging. Zijn pa vond het allemaal geen goed idee en zodoende ging de deal niet door.
Later heeft Albert Zeller uit het faillissement van een Engels museum zijn eerste Bücker Jungmann (HB-UUP) weten te bemachtigen. Dat werd het begin van een imposante collectie. De grootste collectie Bücker vliegtuigen ter wereld naar ons idee.
RC Tritec
Het museum is ondergebracht in een prachtige hal die speciaal voor dit doel is gebouwd. Het pand staat naast het bedrijf van Albert Zeller, RC Tritec AG. Dit bedrijf is gespecialiseerd in fluorescerende materialen. Zo’n beetje alle bekende Zwitserse horlogemerken gebruiken op hun wijzers en wijzerplaten fluorescerende materiaal van RC Tritec. Het familiebedrijf bestaat al sinds 1934 en inmiddels is de vierde generatie in de zaak werkzaam.
Toren Rangsdorf
Aan het museum is aan de rechterzijde nog een rond gedeelte gebouwd. Dit is gemaakt in de geest van de verkeerstoren van Rangsdorf, het vliegveld bij Berlijn waar de (inmiddels vervallen) hangaars van de Bückerfabriek staan.
Bij het Bücker Museum is een goed geoutilleerde werkplaats ingericht. Hier is men in staat om vrijwel alle werkzaamheden uit te voeren die nodig zijn om de Bücker tweedekkers luchtwaardig te maken en te houden.
In de werkplaats zijn bijvoorbeeld diverse sets vleugels te vinden. Sommige zijn nog niet gespoten, andere zijn voorzien van de bekende gele kleur die de Zwitserse Bückers eigen is. Die gele verf kan men hier in een mengatelier exact op de gewenste kleur brengen.
Albert Zeller is de afgelopen jaren in staat geweest om veel van de voorraad van de Zwitserse luchtmacht te bemachtigen. Zodoende is er een geweldige hoeveelheid aan materiaal om de toestellen in bedrijf te houden. Ook zijn er originele en ingenieus ingerichte gereedschapskisten van de Zwitserse luchtmacht overgenomen met daarin het materiaal voor het motoronderhoud.
Met een goed uitgeruste werkplaats alleen kom je er niet. Er zijn ook vaklieden nodig die het werk kunnen uitvoeren. Ook daar is in voorzien bij het Bücker Museum. Er is een Duitse specialist werkzaam op het gebied van de Bücker toestellen.
Origineel gerestaureerd
Bij het restaureren van de toestellen worden geen concessies gedaan. Alles wordt zo origineel mogelijk hersteld. Zo wordt er geen synthetisch Ceconite 101 gebruikt voor de bespanning van de romp en vleugels, maar juist het originele vliegtuiglinnen. Dit absorbeert vocht beter waardoor het oppervlak om te kunnen verdampen groter is. Ook ademt deze stof beter dan zijn kunststof variant.
Bij het aanbrengen van bindingen worden geen moderne methodes gehanteerd zoals het toepassen van tie-wraps. Ook hier de oude methode door het omwinden met touw.
Het museum beschikt over de oorspronkelijke bouwtekeningen die door Dornier Werke Altenrhein AG bij de licentieproductie van de Zwitserse Bückers werden gebruikt. Deze zijn op microfiche bewaard gebleven. Helaas niet meer op papier, die zijn vernietigd omdat ze als niet meer functioneel werden gezien toen alles op microfiche was gezet…
Om te weten welke onderdelen er toegepast worden heeft Albert Zeller diverse originele onderdelencatalogi van Bücker. Deze liggen in één van de vitrine van het museum tentoongesteld.
Geen vliegveld
Het Bücker Museum Teufen is niet gelegen op een vliegveld. Dat is best bijzonder te noemen bij een collectie met grotendeels luchtwaardige toestellen of toestellen die gerestaureerd worden om weer te kunnen vliegen. Als men met de luchtwaardige Bückers uit het museum wil gaan vliegen, moeten ze eerst uit elkaar gehaald worden en daarna gereed gemaakt worden voor transport. Dat is een klusje van ongeveer vier uur. Vervolgens brengt men het toestel in de meeste gevallen naar Flugplatz Sitterdorf (LSZV), ongeveer twintig minuten rijden vanaf Teufen. Daar moet het toestel weer opgebouwd worden. Dat duurt langer, met name omdat de spandraden bij de vleugels op spanning gebracht moeten worden en omdat er tussendoor checks uitgevoerd moeten worden. Pas als dit gedaan is kan het luchtruim worden gekozen. Momenteel staan een paar toestellen op Sitterdorf. Welke dat zijn is in de lijst onderaan dit artikel te zien.
Eerste internationale bezoek
Het museum is momenteel alleen nog op afspraak te bezichtigen. Toen wij er in oktober waren, bleken we pas gasten nummer drie en vier te zijn. En we waren de eerste internationale bezoekers van het museum!
In totaal staan het in het museum momenteel vijftien vliegtuigen. In de volgende delen zullen we deze de revue laten passeren
Lijst toestellen
Bücker Museum Teufen |
||||
Registratie | Type | C/N | Bouwjaar | Bijzonderheden |
HB-MKH | Bücker Bü 133C Jungmeister | 40 | 1940 | ex U-93 |
HB-MKN | Bücker Bü 133C Jungmeister | 23 | 1940 | ex U-76 |
HB-MKO | Bücker Bü 133C Jungmeister | 1 | 1937 | ex 54 / U-54, eerste Jungmeister van Dornier, frame van Bücker Rangsdorf |
(HB-MKZ) | Bücker Bü 133C Jungmeister | 9 | 1937 | ex U-62, nog in oorspronkelijke uitvoering |
(HB-RAE) | Dewoitine D-26 | 320 | 1933 | ex 288 |
HB-UBK | Klemm KL-35D | 1918 | 1940 | in restauratie |
HB-USA | Hägglund & Söner (Bücker) Bü 181 B-1 Bestmann | 25039 | 1945 | als “A-256” |
HB-USB | Bücker Bü 131B Jungmann | 74 | 1939 | ex D-ECNF, HB-USB, A-61 |
HB-USM | Bücker Bü 131B Jungmann | 95 | 1943 | ex N131JC, HB-USM, A-83, in restauratie, frame nr. is 96! |
HB-UUN | Bücker Bü 131B Jungmann | 41 | 1939 | ex A-30, gevlogen door Elisabeth Zeller |
HB-UUR | Bücker Bü 131B Jungmann | 73 | 1939 | ex A-60 |
HB-UUW | Bücker Bü 131B Jungmann | 11 | 1937 | ex A-4 |
HB-UVE | Bücker Bü 131B Jungmann | 69 | 1939 | ex A-56 |
(HB-UVZ) | Bücker Bü 131B Jungmann | 44 | 1939 | ex A-32, nog in oorspronkelijke uitvoering |
U-60 | Bücker Bü 133C Jungmeister | 7 | 1937 | |
Locatie Flugplatz Sitterdorf |
||||
HB-MKM | Bücker Bü 133C Jungmeister | 36 | 1940 | “Antares” |
HB-OGZ | Piper L-4J Grasshopper | 12648 | 1944 | ex 44-80352 (USAAF) |
HB-UUP | Bücker Bü 131B Jungmann | 59 | 1939 | ex G-BHGZ, HB-UUP, A-47 |
Overige delen
Bekijk hier de andere delen uit de serie over het Bücker Museum Teufen:
4 gedachten over “Bücker Museum Teufen, Deel 1: Het museum”
Pachtige geschiedenis Berend-Jan. Beste wensen voor 2022. Groet!
Nice and informative as always, Berend-Jan.
Wish you a Merry Christmas and a happy New Year.
Prachtig verhaal en een mooi overzicht.
Wat een geweldig initiatief. Zo zie je maar wat een eenling (met een beetje hulp van vrienden) allemaal tot stand kan brengen.
En Berend-Jan bedankt dat je het een tweedekker noemt en niet dat eeuwige ‘dubbeldekker’. Die rijden als bus in London. Een fotogeniek 2022 toegewenst!