PH-IIJ EAA Acro Sport II op bezoek op Teuge

Teuge, 26 februari 2022 – “Highlight of the day” was op Teuge deze zaterdag ongetwijfeld het bezoek van de PH-IIJ. Deze homebuit EAA Acro Sport kwam vanaf Drachten en stond een paar uurtjes op het platform voor de toren gezellig aandacht te trekken.

Paul Poberezny

De EAA Acro Sport II is de tweezits-uitvoering van de EAA Acro I. Deze Acro I en II zijn is in de jaren zeventig ontworpen door Paul Pobernezny (1921 – 2013). Hij heeft enorm veel betekend voor de ontwikkeling van de amateurvliegtuigbouw. In 1953 richtte hij de Experimental Aircraft Association (EAA) op en organiseerde sindsdien de beroemde jaarlijkse EAA AirVenture. Tegenwoordig is dit ’s-werelds grootste luchtvaartevenement, met jaarlijks 10.000 (!) bezoekende vliegtuigen en over een week tijd meer dan 600.000 bezoekers.

Naast de Acro Sport I en II ontwierp Paul Poberezny ook de Poberezny P-5 Pober Sport, Pober Jr Ace, Pober Pixie en de Pober Super Ace. Dus deze man heeft absoluut niet stilgezeten in zijn leven!

Verreweg de meeste Acro Sport I en I’s zijn in de Verenigde Staten gebouwd. De Acro Sport II is uitgerust met een Lycoming O-360-A3A motor. Deze krachtbron geeft het toestel een vermogen van 180 pk (132 kW). Voorheen konden de bouwplannen via de EAA verkregen worden. Tegenwoordig kan dat nog via Acrosport Inc. Er worden tegenwoordig alleen niet veel meer van dergelijke zelfbouwprojecten ondernomen. Dat komt omdat er een aantal modellen op de markt zijn die makkelijker zijn te bouwen, zoals de veel verkochte Vans modellen.

Zeldzaam in Europa

En er vliegen maar een handje vol van deze exemplaren in Europa. De Nederlands geregistreerde PH-IIJ is dan ook een zeldzaamheid. In de lijst met NVAV projecten is ooit project 89 toegekend aan een EAA Acro Sport II van Th.M. van Gaalen uit Haarlem. Er is alleen nooit een constructienummer bekend geworden, laat staan dat het een luchtwaardig toestel heeft opgeleverd.

Incident

De Acro Sport II die we op Teuge zagen is in 1986 in de Verenigde Staten door Arthur P. Matthews uit Witwell (Tennessee). Het toestelletje kreeg als constructienummer 264 mee. Toen het toestel gereed was verkocht de bouwer het vrij snel daarna aan Allan Parker in Florida. Vervolgens zouden nog meer Amerikaanse eigenaren volgen. Op 14 oktober 2000 raakte de N86AM beschadigd tijdens een landingsincident op Bradford Field Airport bij Huntersville, North Carolina. Op dat moment had het toestel 850 uren in het logboek staan.

Uit het rapport van de NTSB (National Transportation Safety Board) valt op te maken dat de piloot tijdens de landing niet kon stoppen voordat hij het einde van de landingsbaan bereikte en dat het vliegtuig de landingsbaan verliet en abrupt tot stilstand kwam in een kleine beek waarbij het toestel aanzienlijke schade opliep. Er waren geen defecten aan het vliegtuig of aan de systemen voorafgaand aan het ongeval. Gelukkig geen persoonlijk letsel en de schade bleek te repareren. Dat is indertijd gedaan door Cameron Grossl.

Naar Duitsland

In 2015 verhuisde het toestel naar Duitsland en H. Wende uit Mömbris (ten oosten van Frankfurt) werd eigenaar van de Acro Sport II. Omdat toen al in Duitsland de regel van kracht was dat in het buitenland gebouwde experimantals geen Duitse registratie konden krijgen, vond de toenmalige Duitse eigenaar een oplossing door de Acro Sport II in Nederland te laten registreren. Per 1 oktober 2020 is dit overigens ook niet meer in Nederland mogelijk.

Op 14 augustus 2015 werd de N86AM omgeregistreerd naar PH-IIJ. Voor de vereiste Nederlandse vertegenwoordiging bij een vliegtuig met een buitenlandse houder/eigenaar werd een Nederlandse partij gezocht. De PH-IIJ kwam vervolgens op Aschaffenburg (EDFC) te staan.

Naar Drachten

Het afgelopen jaar stond de PH-IIJ te koop. Het toestel had op dat moment 924 vlieguren. Dat betekent dus dat er tussen het landingsincident in 2000 en 2021 slechts 74 uur met deze Acro Sport II is gevlogen. De vraagprijs, in de online advertentie die we vonden, was USD 49.000,00.

Inmiddels is de PH-IIJ verkocht en sinds 23 augustus 2021 staat Bob Teernstra als de trotse eigenaar geregistreerd van dit leuke kistje. Het toestel is hierna verhuisd van Duitsland naar Friesland, Drachten om precies te zijn. Deze eigenaar heeft beslist oog voor bijzondere vliegtuigen. Voorheen was Teernstra eigenaar van de F-PYVI Kaminskas Jungster 1. Deze homebuilt miniatuur Jungmeister werd in 2014 verkocht naar Spanje. Ook was hij de eigenaar van de Cri-Cri F-PVYQ en heeft hij momenteel nog de PH-WHY Monnet Sonerai II L op zijn naam staan. Die laatste is overigens te koop.

Sinds de inschrijving in 2015 is de PH-IIJ maar weinig gesignaleerd. Daar komt hopelijk verandering in nu de Acro Sport II in Nederland vliegt. Inmiddels heeft de huidige eigenaar er zo’n vijftien uur mee gevlogen, allemaal lokale aerobatic vluchten vanaf Drachten. Deze zaterdag bezocht de PH-IIJ volgens ons voor het eerst een ander Nederlands veld, Teuge. Samen met de PH-3N8 en PH-4T9 (beiden vanaf het utralight-veldje bij Woudsend) arriveerde de PH-IIJ uit Drachten.

Op Teuge was te zien dat deze tweepersoons Acro Sport II momenteel maar plek biedt aan één persoon. De voorste zitpositie is “afgedopt”. Dat kan overigens gemakkelijk aangepast worden, paatje eraf en een windschermpje monteren. De passagier zit dan wel in de open lucht. Dat zat oorspronkelijk de piloot (achterin) ook. Alleen is hier later een cockpitkapje gemonteerd. Dat maakt het aerobatic vliegen wat comfortabeler.

Later in de middag vertrokken de drie Friese bezoekers weer huiswaarts. Daarbij maakte de Acro Sport II zijn naam en faam als aerobaic-kist even waar door zich direct na de start “op z’n kant” te laten gooien! Dat leverde douze points op van de jury! 🙂