Oshkosh, 31 juli 2022 – Toen we dit jaar op Oshkosh tijdens de EAA AirVenture de lichtblauwe North American SNJ-5 Texan met de registratie N3272G zagen moesten we gelijk aan een andere, Nederlandse Texan/Harvard denken, de PH-BKT. De Amerikaanse Texan heeft namelijk een kleurenschema dat sterk doet denken aan dat waarmee de PH-BKT op het laatst vloog.
Noorduyn
De PH-BKT was een North American AT-16-ND Harvard IIB die in de Canadese fabriek bij Noorduyn Aviation Company was gebouwd. Het USAAF serial dat bij dit toestel hoorde was 43-12721 en het constructienummer was 14A-1020. Deze Harvard ging vliegen bij de Royal Air Force als FS880 om vervolgens als B-135 in dienst te komen bij de Koninklijke Luchtmacht. Vanaf 14 juni 1971 werd het toestel civiel geregistreerd als PH-BKT. De letters kwamen van de drie eerste eigenaren; Van den Broek, Van Kemenade en Thüring.
Medio jaren tachtig werd de PH-BKT van een lichtblauw Amerikaans kleurenschema voorzien. Indertijd was mijn gedachte dat dit een fake kleurenschema was. Ik was indertijd in de veronderstelling dat er geen toestellen bij de Amerikaanse strijdkrachten in deze heldere, lichte kleuren gevlogen hadden. Die opvatting hebben we bijgesteld, zeker nu we in de Verenigde Staten de N3272G in gelijksoortige kleuren hebben zien vliegen!
Vliegsport Gilze-Rijen
De PH-BKT stond jarenlang afwisselend gestationeerd op Vliegveld Hilversum (EHHV) en Gilze Rijen (EHGR) en maakte deel uit van Vliegsport Gilze Rijen, tegenwoordig de Koninklijke Luchtmacht Historische Vlucht (KLuHV). Helaas is de PH-BKT op 4 februari 1990 verongelukt op Keiheuvel in België. Vlak na de start op Keiheuvel wilde de piloot een barrel-roll uitvoeren op lage hoogte maar bracht daarbij de neus niet omhoog. Het toestel sloeg met hoge snelheid tegen de grond en brandde vervolgens geheel uit. De piloot H. van der Stroom en zijn passagier J.U. Kloosterman kwamen hierbij helaas om het leven.
Navy SNJ-5
De N3272G die we op Oshkosh tegenkwamen is gebouwd in 1942 in de fabriek van North American in Dallas (Texas). De exacte typeaanduiding is AT-6D-NT en het constructienummer is 88-16497. Deze kist was voorbestemd om naar de United States Navy te gaan. Daar werd de AT-6D aangeduid als SNJ-5. De eigen typeaanduiding bij de Navy valt als volgt te verklaren; De “S” staat voor Scout als aanduiding voor een geavanceerde trainer. De “N” staat voor Navy en de “J” werd gehanteerd voor toestellen uit de fabriek van North American. Het gebruikelijke Navy Bureau Number van deze SNJ-5 werd BuNo 84826.
Op 3 augustus 1959 werd het civiele kenmerk N3272G voor dit toestel aangevraagd. Daarmee was de militaire loopbaan van het toestel bij de US Navy ten einde.
We komen op internet alleen foto’s tegen van dit toestel in zijn lichtblauwe kleuren met een gele band. Het is ons niet bekend of dit dan ook de voormalige Navy-kleuren van het toestel zijn. Wel gaan we ervan uit dat dit een oorspronkelijk US Navy kleurenschema is, gezien ook de Navy achtergrond van de N3272G.
Air racing
Sinds 1988 is de N3272G een regelmatige deelnemer aan de National Championship Air Races in Reno, Nevada. Daarbij droeg het toestel eerst racenummers #20, #28 en tegenwoordig #88. Uitkomend in de T-6 klasse deed deze SNJ-5, genaamd “Radial Velocity”, het niet onverdienstelijk. Hoogste klassering waren in 2017 en 2018 tijdens de Gold 1 race. Daar werd beide keren de eerste plaats behaald met een gemiddelde snelheid van respectievelijk 195,928 kts en198,658 kts.
In de loop der jaren is de N3272G een aantal keren van eigenaar gewisseld. Sinds 26 juni 2007 is het toestel in eigendom van John Lohmar. Deze voormalige American Airlines piloot en tegenwoordig managing partner bij Air Safety Investigators Llc. woont in Dallas, Texas – tevens de geboorteplaats van dit toestel.
We hebben kort de eigenaar op Oshkosh gesproken. Hij kende de PH-BKT met een gelijksoortig kleurenschema nog niet. Nu wel! De eigenaar kon ons niet verder helpen met de achtergrond van het blauw/gele kleurenschema. Zolang hij het toestel kent en vliegt is het al is deze kleuren.