Waterkloof Air Force Base, 24 september 2022 – Tijdens de vliegshow van de Africa Aerospace and Defence (AAD) beurs op de Zuid-Afrikaanse luchtmachtbasis Waterkloof werd voorgevlogen met een Aero L-39ZA Albatros. Dit toestel was gestoken in een aantrekkelijk kleurenschema.
Deze piloot is instructeur op de Harvard geweest voordat hij voor South African Airways ging vliegen op de Boeing 737, 747, Airbus A320, A330 en A340. Naast demopilot op de L-39 maakt Gouws ook deel uit van The Raptor-Vans RV Aerobatics Team. Dit is een aerobatic team met een zestal Van’s RV-7 en RV-8 zelfbouwtoetellen.
Pierre Gouws is van dit team de leader en vliegt in de zilver/rode RV-8 ZU-NVR. Eerder op de dag had dit aerobatic team voorgevlogen met (naast de ZU-NRV) de ZU-FLV, ZU-FZR, ZU-NDH en ZU-ZRV.
Voorbereiding
Voorafgaand aan de air show werd de ZU-IBN gereed gemaakt op de flightline aan de overkant van het publieksterrein. Gelukkig hadden we daar een schaduwrijk plekje gevonden met zon in de rug en met een geweldig goed gevulde lunch box die beschikbaar was gesteld door de organisatie. Kortom de meest comfortabele plek op het veld om de vliegactiviteiten gade te slaan. We zagen vanaf die plek dat Pierre Gouws zijn toestel bijtankte met de vloeistof die voor de rook zorgt tijdens de display. Dit werd vanuit een jerrycan in het toestel overgeheveld.
Spreekstalmeester
Bij de meeste vliegtuigen die voorgevlogen worden, verzorgd een spreekstalmeester op de grond voor deskundig commentaar. Meestal is dat iemand van de organisatie van het evenement, soms is dat iemand die door het displayteam zelf is meegenomen. Bij het voorvliegen van de ZU-IBN was het anders; Pierre Gouws verzorgde zelf zijn commentaar!
Terwijl hij bij het publiek voorbijkwam legde de piloot rustig uit wat hij ging doen. Via de radio werd dit over de speakers voor het publiek doorgegeven. Diezelfde rust kwam naar voren in de uitgevoerde manoeuvres. Er werd heel behoedzaam met de L-39 gevlogen, zonder dat het saai was. Kortom een erg leuke display!
Roemenië
De ZU-IBN is een toestel dat in 1981 gebouwd is door Aero-Vodochody in Tsjechië en daagt c/n 132036. Er werden drie types van de L-39 Albatros geproduceerd, de L-39C als algemene trainer, de L-39ZO als wapentrainer en de daarvan afgeleide L-39ZA als aanvalsvliegtuig voor close-support taken. Als aanvalsvliegtuig beschikt de L-39ZA over vier ophangpunten onder de vleugels (voor rocket-pods, bommen of lucht-grond raketten) en een pod onder de romp voor een 23 mm kanon met twee lopen. De ZU-IBN is een L-39ZA.
Dit toestel heeft als ‘136’ (black) gevlogen bij de Forțele Aeriene Române, ofwel de luchtmacht van Roemenië. De Roemenen hebben tussen 1981 en 1985 in totaal tweeëndertig L-39ZA’s geleverd gekregen. Na het verval van het Sovjettijdperk werden veel L-39’s uit de Oost-Europese landen buiten dienst gesteld en vervangen door moderner westers materieel. De L-39 Albatros werd vervolgens bijzonder populier in de Verenigde Staten waar het toestel veelvuldig in het civiele register opdook.
Het bedrijf Worldwide Warbirds Inc. uit Phoenix (AZ) is gespecialiseerd om eigenaren te ondersteunen die de gedemilitariseerde vliegtuigen van een civiel kenmerk willen voorzien. Zo kwam de voormalige ‘136’ op 25 november 2003 op hun naam te staan met als registratie N404ZA. Het toestel werd op 6 maart 2004 alweer uitgeschreven als zijnde verkocht naar het Verenigd Koninkrijk.
Stored op Duxford
Het kan goed dat de N404ZA nooit in de Verenigde Staten is geweest. Het toestel dook namelijk op in Hangar 2 van het Imperial War Museum op Duxford. In Engeland kreeg het toestel de registratie G-CCWB. De Albatros was ontdaan van enig kleurenschema en de registratie stond er met zwarte letters op. De eigenaar werd Freespirit Charters uit Bristol. Jarenlang werd er niets met het toestel gedaan en er is dan ook niet mee gevlogen. Op 22 februari 2010 werd de registratie G-CCWB helaas weer uitgeschreven met de melding “permanently withdrawn from use”. Er was geen plek meer voor het toestel in de hangaar en dus werd de G-CCWB in juli 2010 in de openlucht aan de overkant van het vliegveld van Duxford opgeslagen.
Niet permanent
Toch bleek “permanently withdrawn from use” niet zo permanent als het er uit zag. In 2013 werd het toestel weer van stal gehaald. Het toestel werd daarop naar Zuid-Afrika gebracht en gerestaureerd in de staat waar het nu in verkeert. Sinds 2014 staat de Albatros ingeschreven als ZU-IBN. Naast de registratie ZU-IBN staat op de neus in het rood ‘136’, het voormalige Roemeense militaire serial.