
Lelystad Airport, 13 juni 2023 – De titel klinkt grappiger dan hij is. Je kunt tegenwoordig niet om de klimaatverandering heen, zeker niet op zo’n warme dag als vandaag met temperaturen rond de 30 graden Celsius. Als oorzaak van de opwarming van de aarde worden met name de broeikasgassen CO2 en methaan genoemd. Maar er is nog een vervelend broeikasgas dat de afgelopen jaren toeneemt; distikstofoxide (N2O), ook wel lachgas genoemd.
Krachtig broeikasgas
Het gas N2O is tot wel 300 keer krachtiger als broeikasgas dan CO2. Voor de opwarming van de aarde is N2O voor zo’n 6% verantwoordelijk. Dat is weliswaar fors minder dan de belangrijkste broeikasgassen CO2 en methaan, maar niet te verwaarlozen.
Meststoffen
De belangrijkste bron (ongeveer een derde) van N2O is de landbouw met het intensieve gebruik van stikstofhoudende meststoffen. Dit leidt tot tijdelijke, regionale N2O-emissies. Grote hoeveelheden N2O kunnen echter ook selectief vrijkomen bij de verbranding van fossiele brandstoffen of in industriële processen. De uitstoot van N2O wordt momenteel niet of nauwelijks ingeperkt. Dat komt omdat over de (vaak regionale) uitstoot nog veel onduidelijk is.
Klus voor het DLR
Om de uitstoot van N2O in Nederland beter te monitoren wordt vanuit de lucht met een nieuwe methode gemeten wat de N2O-emissies zijn van de landbouw. Voor dat doel voert het Deutsches Zentrum für Luft- und Raumfahrt (DLR) metingen uit met hun speciaal uitgeruste Cessna 208B Grand Caravan D-FDLR. Het DLR is als organisatie te vergelijken met het Koninklijke NLR (Nederlands Lucht- en Ruimtevaartcentrum) in Nederland.


De metingen zijn allereerst een test voor een proefschrift en moeten een wetenschappelijk verantwoord en betrouwbaar meetsysteem opleveren. Daarmee hoopt men de emissie van N2O in Nederland te kunnen kwantificeren.

Twee keer meten
Er wordt in juni 2023 gedurende drie weken met de D-FDLR boven Nederland gevlogen. En volgens zal in 2025 in diezelfde periode opnieuw drie weken gemeten gaan worden.

De Cessna Grand Caravan van het DLR is uitgerust met een nieuw meetsysteem. Er wordt niet alleen N2O gemeten, maar ook andere broeikasgassen. Voor de metingen zijn twee grote pods onder de vleugels aanwezig die de lucht boven Nederland zullen opsnuiven. De cabine van de D-FDLR lijkt op een serverruimte gevuld met computers. Er zijn diverse rekken met apparatuur ingebouwd. Deze wordt tijdens de vlucht door meerdere waarnemers/laboratoriummedewerkers bediend. Het DLR heeft speciaal voor dit project medewerkers geworven.

Eerst drie weken
De D-FDLR is zaterdag 10 juni 2023 vanuit de thuisbasis Oberpfaffenhofen (EDMO) op Lelystad Airport aangekomen voor het eerste drieweekse deel van de klus. Maandag 12 juni 2023 werd een eerste meetvlucht uitgevoerd, die vond plaats boven Friesland en de Noordoostpolder. Vandaag, 13 juni 2023, waren de Veluwe en Brabant aan de beurt.

Vliegend laboratorium
De D-FDLR is in 1998 gebouwd en heeft c/n 208B0708. Het toestel heeft altijd voor het DLR gevlogen in de rol van vliegend laboratorium. Het DLR beschikt over de grootste vloot aan laboratoriumvliegtuigen in Europa, maar liefst twaalf stuks op dit moment. De vloot varieert van een grote Airbus A320, een Gulfstream G550, Falcon 20, Falcon 2000 en helikopters tot aan een kleine Robin DR400/200R Remo en een Schempp-Hirth Discus 2c zweefvliegtuig. Tijdens de missies boven Nederland opereert het toestel vanuit de hangaar van Zeusch Aviation aan het Charlie-platform op Lelystad Airport.

Vlootoverzicht DLR
Registratie | Type | C/N |
D-9833 | Schempp-Hirth Discus 2c | ? |
D-ADLR | Gulfstream G550 HALO | 5093 |
D-ATRA | Airbus A320-232 ATRA | 659 |
D-BDLR | Dassault Falcon 2000LX ISTAR | 6 |
D-CEFD | Dornier 228-202K | 8112 |
D-CFFU | Dornier 228-212 | 8180 |
D-CMET | Dassault Falcon 20E-5 | 329 |
D-CODE | Dornier 228-101 | 7083 |
D-EDVE | Robin DR400/200R Remo | 1826 |
D-FDLR | Cessna 208B Grand Caravan | 208B0708 |
D-HDDP | MBB Bo.105CB | S-123 |
D-HFHS | Eurocopter EC 135T1 | 0028 |
3 gedachten over “Drie weken lachgas snuiven boven Nederland”
Bedankt voor dit uitgebreide artikel met interessante informatie. Prima!
Een kleine correctie, NLR staat tegenwoordig voor Koninklijk Nederlands Lucht- en Ruimtevaartcentrum. Ben er net weg na 15 jaar.. 😉
Hallo Tjeerd,
Dank voor je correctie! Aangepast!
Groet,
Berend Jan Floor