Hoogeveen, 8 juli 2023 – Tijdens het evenement Historic Heroes, georganiseerd door Egmond Vintage Wings, werd de Fokker D.XXI PH-XXI / 229 voor het eerst vliegend aan het publiek getoond. Voor deze gelegenheid waren vele belangstellenden naar het warme (32˚C) hoge noorden gekomen.
Jongensdroom
Sinds 2014 heeft Jack van Egmond met zijn kleinzoon Tom Wilps gewerkt aan het realiseren van een jongensdroom, een vliegende Fokker D.XXI bouwen. Al jarenlang verzamelde Jack van Egmond vrijwel alle – van de meer dan vierhonderd – bouwtekeningen van dit roemruchte jachtvliegtuig. Daarnaast zijn in dit toestel tal van originele onderdelen van vroegere Fokker D.XXI’s verwerkt. Om dit project op deze dag voor het eerst vliegend aan het publiek te tonen, was voor Jack en andere familieleden begrijpelijkerwijs een emotionele gebeurtenis.
Van de oorspronkelijke 229 zijn als enige nog restanten in ons land bewaard gebleven. De wrakstukken hiervan zijn ten toon gesteld in het Crash 40-45 museum in Aalsmeerderbrug.
Maiden flight
De eerste vlucht van de PH-XXI (zonder publiek) heeft plaatsgevonden op 23 mei 2022 (om 18:38u om precies te zijn). Toen zat Jac van Egmond, de zoon van grondlegger Jack van Egmond, aan de stuurknuppel. De testvluchten, die in de periode daarna met ruime tussenposes plaatsvonden, werden uitgevoerd door de Britse testpiloot Dan Griffith. Een autoriteit op dit gebied met een welhaast ongeëvenaarde ervaring (meer dan 10.000 vlieguren, waarvan 3.700 uur testvliegen en ervaring op 482 vliegtuigtypes + een Fokker D.XXI).
Op 19 juni 2023 was het verslag van de testvluchten door de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) beoordeeld en kon het speciaal Bewijs van Luchtwaardigheid (BvL) uitgereikt worden. Officieel staat het toestel te boek als een “Jacobus Johannes van Egmond Fokker D.XXI (replica)” in de categorie “homebuilt aircraft” en met c/n 5502 (in het frame staat 5502-1). Dat was mooi op tijd om het feestje vandaag te kunnen vieren.
Showtime!
Om 11:45u werd de Wright Cyclone GR-1820 F-52 stermotor opgestart. Na even warmgedraaid te hebben kon de Fokker D.XXI uittaxiën naar het begin van baan 09 op Hoogeveen. Hier werden de laatste pre-flight checks gedaan.
Vervolgens ging het gas erop! De Fokker accelereerde zeer vlot en na een korte aanloop werden de drie wielen als het ware “van het dek getrokken”, zo rap wilde de D.XXI de lucht in!
Dan Griffith verdween korte tijd met de D.XXI richting het noorden om te kijken of alles in de lucht ook in orde was met het toestel. Dit bleek het geval en dus dook de Fokker vanuit het noordwesten aan voor een eerste low pass.
Er werden diverse passes gemaakt, daarbij werd niet kinderachtig gevlogen. Er werden geen aerobatics uitgevoerd, maar dat deed zeker geen afbreuk aan de show! Wat opviel was de wendbaarheid van het toestel en de pittige snelheid waarmee het vloog.
Hierna zette Griffith de landing in en de Fokker D.XXI werd beheerst op de gladde, goed onderhouden grasmat van Hoogeveen neergezet. Een geslaagd eerste optreden voor publiek kwam hiermee ten einde.
Gedoopt
Na de vlucht werd de PH-XXI / 229 gedoopt met een mooie fles champagne. Ook werden er een aantal gesigneerde prenten van de 229 geveild. Hierop stonden handtekeningen van het bouwteam en de testpiloot.
Op zijn sloffen
We hadden zelf de PH-XXI nog niet gezien met zijn “sloffen” aan. De eerste testvluchten zijn namelijk, zoals de oorspronkelijke testprocedure voorschreef, gemaakt zonder deze wielkappen. De gestroomlijnde kappen maken het toestel gelijk een stukje stoerder!
Ook nieuw voor ons was de tekst achter op de romp. Hier staan een aantal maten en gewichten vermeld. Als totaalgewicht is 2050 KG af te lezen. Volgens het BvL is het maximale startgewicht 1.990 KG.
Als datum waarop het toestel gespoten is lezen we af 5 (Romeinse “V”) september 1938. Dat kan aardig kloppen met de oorspronkelijke 229, deze maakte namelijk haar eerste vlucht op 11 november 1938.
Nederlandse luchtvaarthistorie
Door de familie van Egmond is met hun Egmond Vintage Wings een nieuw hoofdstuk aan de Nederlandse luchtvaarthistorie toegevoegd. Na 82 jaar vliegt er weer een Fokker D.XXI, ’s werelds beste jachtvliegtuig uit het midden van de jaren dertig. Uniek in de wereld!
Je mag dit vliegtuig natuurlijk als een replica zien. Wij zouden liever zeggen dat dit een laat productie exemplaar is. Het is dan wel niet in de Fokker fabriek gebouwd, maar wel geheel volgens de oorspronkelijke bouwtekeningen en met gebruikmaking van originele onderdelen. Het is geweldig dat er in Nederland nog steeds bevlogen mensen zijn die de Nederlandse luchtvaarthistorie op deze wijze een warm hart toedragen. Chapeau!
Lees ook:
We hebben in dit artikel niet meer de hele voorgeschiedenis van het bouwen opgenomen. Kijk daarvoor gerust nog eens terug naar de eerdere artikeltjes die we over deze geweldige Fokker D.XXI hebben gepubliceerd.
- 30 maart 2019 – De PH-XXI Fokker D.XXI replica in aanbouw op Hoogeveen
- 30 mei 2019 – Officiële roll out van de PH-XXI Fokker D.XXI replica op Hoogeveen
- 17 maart 2020 – PH-XXI Fokker D.XXI replica hoopt in september 2020 te vliegen!
- 14 december 2020 – PH-XXI Fokker D.XXI ingeschreven in het Nederlandse luchtvaartuigenregister
- 28 mei 2022 – Fokker D.XXI stralend middelpunt tijdens EVW Open Hangar Day 2022
6 gedachten over “PH-XXI / 229 Fokker D.XXI maakt vliegend debuut voor publiek”
Ik kon niet komen helaas!!!!
Maar wat prachtig dit ! Kom maar vaak over Beilen vliegen . En op naar een G1 😉💪
Wat een juweel !
Inderdaad Tim!
We kunnen zoooo trots zijn op dit vliegende monument, schitterend Jack van Egmond cs !!!!! <3 <3
Wij waren er bij van het Crash-museum Aalsmeerderbrug en het was ronduit FANTASTISCH dit mee te maken. Hulde voor het hele team van Jack van Egmond!
Ik heb jaren bij Fokker gewerkt. Hier had ik graag mijn handen vuil aan gemaakt. Wat n plaatje! Goed gedaan mannen.