Jungmann in de kleuren van de LVA

Oshkosh, juli 2024 – Op Oshkosh tijdens de EAA AirVenture troffen we een CASA 1.131E Jungmaan in de kleuren van de Luchtvaartafdeling der Koninklijke Landmacht (LVA), de voorloper van de Koninklijke Luchtmacht. De LVA heeft ooit maar met één Bücker Bu-131 Jungmann gevlogen. Dat was de ‘75’. Deze Jungmann werd aangeschaft als opleidingstoestel. Toekomstige jachtvliegers, op bijvoorbeeld de Fokker D.XXI, konden hiermee oefenen in luchtacrobatiek. Op 22 februari 1937 kwam de Bücker in dienst en kreeg de registratie ‘75’ mee.

Kampioenschap op Eelde

In 1938 nam de piloot Gerben Sonderman met de ‘75’ deel aan de Europese kampioenschappen luchtacrobatiek. Deze werden gehouden op Eelde in Nederland. Speciaal hiervoor was de Nederlandse driekleur op de bovenkant van de vleugels aangebracht. In die tijd was de Jungman hét toestel om aerobatic wedstijden mee te winnen.

Aan het begin van 1940 stond de Jungmann gestationeerd bij vliegpark ‘De Vlijt’ op Texel. Na een Duits bombardement op ‘De Vlijt’ op 10 en 11 mei 1940 bleef de ‘75’ onbeschadigd. Gevolg was dat de Bücker na de invasie in Duitse handen viel. Vervolgens is er door de Luftwaffe nog met de Jungmann gevlogen. Het verdere lot van dit toestel is onbekend.

CASA 1.131E Jungmann

De N628BJ die we op Oshkosh zagen lijkt op de ‘75’ waar de LVA destijds mee vloog. Het is uiteraard niet het oorspronkelijke toestel. Dit is een in Spanje bij Construcciones Aeronauticas S.A. (CASA) in licentie gebouwde Jungmann, een CASA 1.131E Jungmann. Het bouwjaar is 1963 en bij de Spaanse luchtmacht heeft deze tweedekker gevlogen met het serial E3B-628.

Nadat het toestel door de Spanjaarden buiten dienst is gesteld werd de Jungmann op 23 oktober 1985 in de Verenigde Staten ingeschreven als N628BJ. Het cijfer verwijst hierbij naar het Spaanse militaire serial E3B-626 en de letters ‘BJ’ staan voor ‘Bücker Jungmann’.

Als constructienummer is het voormalige militaire serial gebruikt, E3B-628. Wat het daadwerkelijke framenummer van dit exemplaar is, is helaas niet bekend. Dit frame nummer zou in principe op het buizenframe te vinden moeten zijn achter het V-vormige ritsje rechtsachter bij de romp. Zo vrij zijn we uiteraard niet geweest om dit open te ritsen, maar we zijn wel nieuwsgierig!

In de loop der jaren heeft de N628BJ was blauwe plekken en schrammen opgelopen. Dat was bij twee landingsincidenten op 23 juli 1993 en op 11 juni 1997 en bij een noodlanding op 17 juni 1998. Gelukkig bleek de schade iedere keer te repareren.

Inmiddels is de Jungmann sinds 25 juli 2007 in eigendom van Doedo W. Schipper en zijn vrouw Gail. Schipper woonde vroeger in Eelde en dat maakt de band met de ‘75’ – die in 1938 acteerde boven Eelde – verklaarbaar. Beiden vliegen op het toestel en zij brachten het toestel in de Nederlandse kleuren, inclusief de rood-wit-blauwe versierselen op de bovenste vleugel. Het blauw van de romp en vleugels is niet helemaal de RAL 5018 kleur die het zou moeten zijn. De N628BJ is iets lichter van kleur. Dat komt omdat de lokale bouwmarkt die lichtere kleur indertijd makkelijk kon leveren.

Deze CASA Jungmann heeft helaas niet meer zijn oorspronkelijke ENMA Tigre G-IV motor. Deze is vervangen door een meer betrouwbare en makkelijker voorhanden zijnde Lycoming motor. Als gevolg daarvan is de motorbeplating rond de neus gewijzigd.

De N628BJ stond tussen de aerobatic vliegtuigen op Oshkosh. In de loop van de week vertrok het toestel weer huiswaarts naar in Longmont in de staat Colorado. Maar niet voordat Gail Schipper op 23 juli 2024 een lezing had gehouden voor geïnteresseerden over met als titel ‘Bücker – The Stradivarius of Biplanes’. Hierin vertelde ze in het ‘Vicki Cruse Paviljoen’ van de IAC (International Aerobatic Club) over de elegantie, precisie en tijdloze aantrekkingskracht van de Bücker in de luchtvaartwereld. Van zijn populariteit als trainingsvliegtuig voor militaire piloten tot zijn robuuste ontwerp en wendbaarheid bij het aanleren van aerobatics en basisvliegvaardigheden.