Breda / Seppe, 15 september 2024 – In het weekend van 14 en 15 september 2024 werd op het Brabantse vliegveld Breda / Seppe een meeting gehouden met een aantal De Havilland DHC-1 Chipmunks. Kartrekker van dit evenement was Piet Luijken, voorzitter van het Vliegend Museum Seppe en zelf eigenaar van de op Seppe gestationeerde Chipmunk G-APLO.
Piet wist, naast zijn baan als piloot op de KLM Boeing 777/787, een gezellig aantal Chipmunks naar Noord-Brabant te lokken. Je zou verwachten dat de meeste van deze toestellen uit Groot-Brittannië kwamen, simpelweg omdat daar de geboortegrond ligt van de meeste van deze grondeekhoorns. Maar ze bleken uit alle windstreken te komen: België, Duitsland, Denemarken en ook Groot-Brittannië.
De Chipmeet viel samen met de Market Garden herdenkingsvlucht die het Vliegend Museum Seppe voor zondag 15 september 2024 boven West-Brabant had georganiseerd. Om het formatievliegen te oefenen, waren de eerste Chipmunks al op donderdag 12 september 2024 op Seppe aangekomen.
Patch
Speciaal voor de Chipmeet op Seppe is een patch gemaakt. Hierop is een verwijzing naar het organiserende Vliegend Museum Seppe te vinden en naar de Memorial Flight boven Noord-Brabant van 2024. Een collectorsitem!
Acht Chipmunks
In totaal waren er acht Chipmunks te zien. We zetten ze even op een rij en zullen ze stuk voor stuk de revue laten passeren.
Deelnemers Chipmeet Breda / Seppe, september 2024 |
||||
| Registratie | Type | C/N | Bouwjaar | Bijzonderheden |
| D-EPAK | De Havilland Canada DHC-1 Chipmunk 22 | C1/0328 | 1951 | ex G-BDIC, WD388 (RAF), painted as ‘WG303’ |
| G-APLO | De Havilland Canada DHC-1 Chipmunk 22A | C1/0144 | 1950 | ex EI-AHU, WB696 (RAF) |
| G-APYG | De Havilland Canada DHC-1 Chipmunk 22 | C1/0060 | 1950 | ex OH-HCB, WB619 (RAF) |
| G-DHCC | De Havilland Canada DHC-1 Chipmunk 22 | C1/0393 | 1951 | ex WG321 / G (RAF) |
| N950DH | De Havilland Canada DHC-1B-2-S3 Chipmunk | 131-169 | 1950 | ex N950CK, N950DH, N507ZQ, C-FCYA, CF-CYA |
| OO-WPB | De Havilland Canada DHC-1 Chipmunk 22 | C1/0772 | 1952 | did not fly, ex G-BWNT, WP901/B (RAF) |
| OY-ATO | De Havilland Canada DHC-1 Chipmunk 22 | C1/0108 | 1950 | ex P-129, 12-129 (RDAF) |
| OY-ATR | De Havilland Canada DHC-1 Chipmunk 22 | C1/0802 | 1953 | ex P-140, 12-140 (RDAF) |
D-EPAK
De D-EPAK is de voormalige WD388. Na zijn diensttijd vloog deze Chipmunk vanaf 1973 in Engeland als G-BDIC. Sinds 1996 is het toestel verhuisd naar Duitsland, als onderdeel van de collectie van de QUAX Flieger, een verzameling historische vliegtuigen in Duitsland, verdeeld over diverse vliegvelden. De D-EPAK was hun eerste toestel en jarenlang hun boegbeeld. Sinds 2015 is het toestel van eigenaar gewisseld. Het toestel is een paar jaar geleden geheel gerestaureerd en voorzien van een nieuw uiterlijk en draagt sindsdien het – niet-authentieke – serienummer WG303.
G-APLO
Tot de collectie van het Vliegend Museum Seppe behoort de G-APLO. Het museum herbergt een verzameling historische vliegtuigen die allen in particulier eigendom zijn en die bijna allemaal luchtwaardig zijn.
De G-APLO is gebouwd in 1950 en heeft als WB696 gediend bij de Britse strijdkrachten. Die tijd duurde maar kort, want in 1956 werd deze Chipmunk al afgestoten en verkocht naar Ierland als EI-AHU. In 1958 kwam het toestel weer naar het Verenigd Koninkrijk, nu als G-APLO. Dit kenmerk draagt het toestel na tien eigenaren nog steeds.
Veel Brits geregistreerde vliegtuigen die een eigenaar in het buitenland hebben, zijn omwille van de Brexit de afgelopen jaren omgeregistreerd. Bij de G-APLO zou dit aanvankelijk ook gebeuren, maar hier is uiteindelijk toch van afgezien. De G-APLO blijft dan ook gewoon Brits geregistreerd rondvliegen.
In de afgelopen jaren werd besloten om het vliegtuig over te schilderen als een Chipmunk van de Battle of Britain Memorial Flight. Het werd zwart geschilderd met witte trainingsbanden en RAF-rondels. Helaas werd de toestemming om met dit schema te vliegen later geweigerd omdat de Chipmunk “nog steeds een huidig RAF-vliegtuig is”. Dat zou verwarrend zijn. Daarop is op de plek van de roundel het racenummer ‘8’ gekomen en zijn de overige Britse militaire kenmerken verwijderd.
G-APYG
De G-APYG is uitgevoerd in een mooi klassiek burgerjasje. Dit rood-witte uiterlijk staat de Chipmunk goed. Deze voormalige RAF Chipmunk vloog vanaf 1950 als WB619. Dit voormalige militaire serienummer is voor het gemak in het klein achter op de romp terug te vinden. Na zijn militaire diensttijd heeft deze DHC-1 vanaf 1957 in Finland gevlogen als OH-HCB. In 1960 keerde het toestel terug naar Engeland als G-APYG.
G-DHCC
De WG321 heeft vanaf 1951 tot en met 1997 bij het Army Air Corps gevlogen. Pas toen is deze Chipmunk overgegaan in civiele handen. Sinds 1997 is het als G-DHCC geregistreerd en kreeg meteen een Belgische eigenaar. De G-DHCC heeft Kortrijk-Wevelgem als thuisbasis. Het toestel vliegt nog altijd in zijn voormalige militaire kleuren.
N950DH
De DHC-1 is ontworpen door De Havilland Canada. Van de 1.283 gebouwde Chipmunks zijn echter de meeste (1.000) in het Verenigd Koninkrijk gebouwd, eerst op Hatfield en later op Broughton bij Chester. Slechts 217 toestellen zijn in Canada zelf gebouwd en nog 66 bij OGMA (Oficinas Gerais de Material Aeronáutico) in Portugal. Een Canadees gebouwde Chipmunk in Europa is dan ook een zeldzaamheid. De N950DH is zo’n zeldzaamheid. Volgens de eigenaar is het zelfs de enige Canadees gebouwde Chipmunk momenteel in Europa.
De Canadese Chipmunks zijn makkelijk te herkennen. Deze hebben doorgaans een canopy uit één geheel. De Britse Chipmunks hebben daar nog raamspijlen in zitten.
De historie van dit toestel verdiende wel wat speurwerk. De website Aerial Visuals geeft namelijk aan dat dit toestel als 169 bij het Irish Air Corps gevlogen zou hebben. Dat is niet juist; de daadwerkelijke Ierse ‘196’ was een Brits gebouwde Chipmunk met c/n CI/0552.
Het toestel draagt de kleuren van de Royal Canadian Air Force (RCAF). Zou het toestel dan daar gevlogen hebben? Ja en nee. Er was indertijd een beperkt aantal vliegtuigen die bij de RCAF vlogen met een Canadese civiele registratie en geen militair serienummer. Deze vliegtuigen behoorden voornamelijk tot twee categorieën: de eerste waren vliegtuigen die door andere federale departementen aan de RCAF waren gegeven en de tweede waren Chipmunks die waren aangeschaft voor de naoorlogse opfriscursussen voor ex-vliegers die door de federale overheid werden gesponsord.
De N950DH is zo’n civiele/militaire Chipmunk. Op 11 december 1950 werd dit toestel met c/n 131-169 ingeschreven als CF-CVA en werd door de RCAF uitgeleend aan de Royal Canadian Flying Club in Toronto. Op 16 april 1952 ging de Chipmunk over naar de Lethbridge Flying Club. Op 24 oktober 1964 werd het toestel door de RCAF verkocht en kreeg vervolgens diverse civiele eigenaren in Canada. De registratie veranderde in de loop der tijd naar C-FCVA en op 13 december 1988 werd de Chipmunk uitgeschreven in Canada.
Daarna werd deze DHC-1 per 25 oktober 1989 de N507ZQ. Dit kenmerk werd in 1997 gewijzigd in N950DH en in 2001 in N950CK. De huidige registratie N950DH kreeg het toestel weer terug op 22 december 2011. Sinds zo’n vijf jaar is het toestel in Europa en is gestationeerd op Nordhorn-Lingen in Duitsland.
OO-WPB
In de hangaar van het Vliegend Museum Seppe verbleef de OO-WPB. Deze Chipmunk deed helaas niet mee aan de Market Garden Memorial vlucht en bleef ‘op stal’.
Het bouwjaar van deze DHC-1 is 1952 en het voormalige militaire serienummer is WP901. Op 6 maart 1996 werd aan deze kist de civiele registratie G-BWNT toegekend. Er zouden vijf eigenaren volgen, waaronder als laatste de Nederlander Pijnenburg.
Vanwege de Brexit is ervoor gekozen om de G-BWNT in een EASA-land te laten registreren. Helaas is niet voor Nederland gekozen, maar voor een Belgische registratie: OO-WPB. De OO-WPB staat op dit moment te koop voor een vraagprijs van € 87.000,00.
OY-ATO
Vanuit het Deense Sønderborg was de OY-ATO naar Breda / Seppe gekomen, na een tankstop op Leer-Papenburg. De OY-ATO heeft nog het kleurenschema uit de tijd dat deze Chipmunk voor de Deense luchtmacht vloog als P-129. Zelfs het oude serienummer staat nog op het toestel.
De Denen hebben tussen 1950 en 1977 met zevenentwintig Chipmunks gevlogen. Na hun diensttijd zijn vele van de goed onderhouden toestellen op de civiele markt terechtgekomen.
OY-ATR
Net als de OY-ATO hoort ook de OY-ATR thuis op Sønderborg. Dit is de voormalige P-140 van de Deense strijdkrachten.
Met bouwjaar 1953 was de OY-ATR de jongste Chipmunk van de Chipmeet.
Market Garden Memorial Flight
Op zondagmorgen was om 11:00 uur de Market Garden Memorial Flight gepland door het Vliegend Museum Seppe. De route zou lopen over diverse dorpen van West-Brabant. In totaal zou de formatie uit vijftien vliegtuigen bestaan, verdeeld in vier groepen. De vlucht werd aangevoerd door de Chipmunks die in een streaming take-off als eerste de lucht in gingen.
Na een half uur meldde de sectie met de Chipmunks zich weer boven het vliegveld. Het waren er alleen geen zeven meer, maar vijf. De twee Deense Chipmunks hadden direct na de laatste plek van de herdenkingsvlucht koersgezet richting huis. Als eerste werd een tussenstop gemaakt op vliegveld Hilversum. Daarna werd nog goedkoop getankt op Leer-Papenburg om daarna naar Sønderborg te vliegen.
Geslaagd
Al met al kunnen we stellen dat de Chipmeet geslaagd is. Natuurlijk, er zijn nog veel meer luchtwaardige Chipmunks in Europa. Maar acht bijeen, waarvan zeven in de lucht, is voor Nederlandse begrippen best bijzonder. Ik kan me niet herinneren dat ik op Nederlandse bodem zoveel ‘Chippies’ bij elkaar heb gezien.
4 gedachten over “Chipmeet op Breda / Seppe”
Dankjewel Berend-Jan voor weer zo’n prachtig artikel. Het kleurenschema van de D-EPAK kan ik wel begrijpen. De QUAX Flieger hebben ongetwijfeld voor de WD303 gekozen omdat dat vliegtuig de eerste Chipmunk is geweest die voor de RAF Gatow Station Flight heeft gevlogen. De Chipmunk werd daar ingezet voor de luchtverkenning boven de door de Sovjet Unie bezette delen van Berlijn. De Chipmunk stond te boek als een trainer en het vliegen van trainingsvluchten boven Berlijn was aan de RAF toegestaan. Maar eigenlijk werden er spionagevluchten mee uitgevoerd en voor dat doel waren er luchtverkenningscamera’s ingebouwd. De grenzen (ook van wat diplomatiek aanvaardbaar was) werden steeds opgezocht. En dat was nodig vanwege de bouw van de Berlijnse muur. Chipmunk WG303 vloog van 1956 tot en met 1968 boven Berlijn. En dat zijn precies de jaren dat de Berlijnse muur werd opgebouwd. Die bouw werd door de Chipmunk nauwkeurig gefotografeerd. Er was zoveel te fotograferen dat er in die jaren een tweede Chipmunk bij kwam. Later (in de jaren zeventig) waren er zelfs vier Chipmunks actief bij de RAF Station Flight. In augustus 1983 heb ik een bezoek gebracht aan RAF Gatow. Toen waren de spanningen Oost-West Daar al minder geworden. Het was toen geen geheim meer welke rol de Chipmunk vervuld had in Berlijn. De taken waren kort daarvoor overgenomen door Gazelles. Toen ik er was (1983) stonden er nog twee Chipmunks op Gatow gebaseerd. Dat waren de WD289 en de WZ862 en die hadden dezelfde kleuren als de D-EPAK nu. Zo komt dit verhaal weer in mij boven. De bedoelingen van de QUAX Flieger worden onderstreept door de afbeelding van een beer op de staart. Dat is het wapen van Berlijn.
Dank je wel Berend Jan voor deze mooie coverage van dit speciale event. Het was allemaal goed gegaan en we hebben heerlijk gevlogen en heerlijk geborreld!
ik mis de chipmunk van Rob de man WB671,
Had begrepen dat de chipmunk was beschadigd bij een opstart procedure ?
Hallo Natofinest,
Dit toestel is inderdaad beschadigd geraakt en was niet in de hangaar van het Vliegend Museum aanwezig.
Groet,
Berend Jan Floor