Kalamazoo Air Zoo, 5 augustus 2024 – Voor de ster van vandaag zijn we afgereisd naar Kalamazoo in Michigan. In de Kalamazoo Air Zoo, het museum op het vliegveld van Kalamazoo, is de N84Y te vinden. Dit is een gemodificeerde Heath Baby Bullet. Oorspronkelijk stamt dit zelfbouwtoestel uit 1933. Sinds 1947 en na diverse modificaties stond het kleine racertje te boek als Francis-Angell A-15 Special.
Parasol
De Amerikaanse vliegtuigbouwer en luchtvaartliefhebber Edward Bayard Heath maakte zijn eerste vlucht in zijn zelfgemaakte vliegtuig in september 1909 in Amsterdam in de staat New York. Vervolgens richtte hij in 1912 de E.B. Heath Aerial Vehicle Company op. Later werd dit de Heath Airplane Company. Eén van zijn succesvolle ontwerpen was in 1926 de Heath Parasol. Deze parasoldekker lijkt wel een beetje op een Pietenpol Aircamper en er werden er zo’n vijftig in de fabriek gebouwd. Dit model was ook als zelfbouwtoestel op de markt. Er werden honderden sets tekeningen verkocht en in de crisisjaren ’30 werden er aardig wat van gebouwd in garages of schuren. Later heeft Paul Poberezny, oprichter van de EAA, er de Pober P9 Pixie uit ontwikkeld.
Baby Bullet
Omdat Heath ook van luchtraces hield, ontwierp hij rond 1928 de Heath Baby Bullet. Dit was een racevliegtuig met een open cockpit en vleugels in het midden van de romp. Ook dit toestel werd als zelfbouwkist op de markt gebracht en ook hier werden honderden sets tekeningen van verkocht. Verreweg de meesten werden niet afgebouwd en er zijn dan ook niet veel toestellen vliegwaardig ingeschreven.
Toch was de Baby Bullet een succesvol racevliegtuig in de jaren ’30 tijdens luchtraces en air fairs in de Verenigde Staten en Canada. Er werden zelfs overwinningen mee behaald. Van 1928 tot en met 1930 wist de N6784 (X/R6784) de 300ci (kubieke inch) class trophy te winnen.
De N84Y is in 1933 gebouwd door de luchtvaartenthousiast en machinist Perry D. Hansen uit Lansing in Michigan. De bouwer heeft er een aantal jaren mee geracet en na de Tweede Wereldoorlog heeft hij het toestelletje verkocht.
In 1947 is de N84Y gemodificeerd om mee te kunnen doen aan de National Air Races in Cleveland in de Goodyear-klasse. Er werd een Continental A40-motor op geplaatst van 40 pk (29 kW) en er kwam een cockpitkap op. Het toestel werd ingeschreven als Francis-Angell A-15 Special, met bouwjaar 1947 en constructienummer 1.
Met de naam ‘Whistler’ en racenummer #81 nam William Taylor op 28 en 29 augustus 1947 met de N84Y deel aan de National Air Races. Hij wist zich alleen niet te kwalificeren voor de Goodyear-race.
Het jaar daarop, van 4 tot en met 6 september 1948, kwam de N84Y terug naar Cleveland voor de National Air Races. Nu was Bob Chohoski(?) de piloot. Over deze wedstrijd zijn geen gegevens bekend over scores. Er is helaas geen uitslag bekend van de N84Y.
Geschonken
Uiteindelijk is de N84Y in het museum bij Kalamazoo terechtgekomen. Het toestel is geschonken door David C. Cleaniger.
De ontwerper Edward Heath is in 1931 al om het leven gekomen door een crash tijdens een testvlucht. Zijn fabriek is daarna voortgezet in Niles in Michigan. Tegenwoordig bestaat het bedrijf nog als Heathkit en maakt bouwpakketten en onderdelen van elektronische apparaten.
Vanwege het feit dat de Heath vliegtuigfabriek in Michigan heeft gestaan en omdat de N84Y oorspronkelijk in Michigan is gebouwd, past het toestel prima in de collectie van de Kalamazoo Air Zoo.