In the Picture: ZS-BCC De Havilland DH.104 Dove 6

Registratie: ZS-BCC
Type: De Havilland DH.104 Dove 6
Constructienr.: 04079
Eigenaar: South African Airways Museum
Locatie: Rand, 25 september 2022
Bijzonderheden: In het South African Airways Museum op Rand in Zuid-Afrika staat de ZS-BCC. Dit is één van de twee De Havilland DH.104 Doves die kort na de Tweede Wereldoorlog aan Zuid-Afrika werden afgeleverd.

De DH.104 Dove was het eerste naoorlogse vliegtuig dat De Havilland bouwde. Het was de opvolger van de DH.89 Dragon Rapide en was het eerste passagiersvliegtuig in Groot-Brittannië met een neuswiel. De Dove biedt plaats aan acht passagiers en twee piloten. Militaire versies werden Devon en Sea Devon genoemd en in totaal zijn er 544 exemplaren van gebouwd.
South African Airways, ofwel de Suid Afrikaanse Lugdiens, wilde de twee Doves gebruiken als ‘feeder’. Daarbij moesten regionale vluchten passagiers op centrale verbindingspunten brengen voor het vervolg van hun reis. Als eerste werd in november 1946 de ZS-BCB “Naval Hill” [04009] gevolgd in december 1947 door de ZS-BCC “Katberg” [04079].

De “Katberg” maakte haar eerste vlucht op 25 november 1947 en zou aanvankelijk als G-AJOU gaan vliegen voor Skyways Ltd. Zij verkochten het toestel echter al voor aflevering door voor £18.352,00. Tussen 5 en 14 december 1947 werd het toestel overgevlogen naar Palmietfontein in Zuid-Afrika. Er werd uiteindelijk niet veel met de beide Doves gevlogen en op 30 oktober 1951 werd het toestel aan de kant gezet. Op 14 maart 1952 werd het toestel verkocht met nog maar 307 vlieguren op de teller. De nieuwe eigenaar werd Northern Rhodesia Aviation Services en zij betaalden daar £18.000,00 voor. Het toestel had dus zeker haar waarde behouden! De nieuwe registratie werd VP-RCL. Deze werd vervolgens gewijzigd op 27 februari 1955 in VP-YLX. Op 15 februari 1968 nam Mines Air Services de Dove over en liet hem als 9J-RHX registreren.

Het Britse bedrijf Fairey Surveys kocht de Dove op 27 maart 1968. Het toestel had toen 7.145 vlieguren in de boeken staan. Zij brachten het toestel als G-AWFM terug naar Engeland om er surveyvluchten mee uit te voeren. Voor dat doel werd er een cameraluik onder in de romp aangebracht.

Fairey Surveys vloog tot en met juni 1975 met de G-AWFM. Op 11 juni 1975 vloog het toestel voor het laatst naar Biggin Hill. Het totaal aantal vlieguren was daarmee op 9.518 gekomen.
Omdat de Dove in de openlucht in opslag stond, werd de conditie er niet beter op. Uiteindelijk is het toestel overgekocht door Zuid-Afrikanen om toe te voegen aan de museumcollectie van het South African Airways Museum. Het vervoer naar Zuid-Afrika was best nog een puzzel. Op 16 oktober 1978 begon de ontmanteling en werd de DH.104 overgebracht naar het Mosquito Museum in Salisbury Hall voor opslag. Daarna is het toestel in delen naar Heathrow vervoerd. Uiteindelijk is de Dove aan boord van een South African Airways Boeing 747 (ZS-SAM) naar Johannesburg vervoerd. Op 4 november 1980 werd het toestel weer in elkaar gezet. Daarvoor was de South African Airways bedrijfsschool verantwoordelijk.

Wij troffen de ZS-BCC aan in het museum op Rand. De Dove staat er netjes overdekt bij en dat draagt zeker bij aan het behoud van het toestel.