
Genève, 21 mei 2025 – Op het beursterrein van de European Business Aviation Convention & Exhibition (EBACE 2025) op de luchthaven van Genève was het zoeken met een lampje naar vliegtuigen. Op de sterk ingekrompen beursvloer waren slechts twee luchtvaartuigen te bewonderen: een helikopter (OE-XDG Leonardo A109S Trekker) en een hybride vliegtuig, de HB-SXE Smartflyer SF1 Hybrid [E001].

Het Zwitserse bedrijf Smartflyer Ltd. is in 2016 opgericht en is al een paar jaar bezig met de ontwikkeling van hun eerste toestel. Met de uitrol van de HB-SXE als Proof of Concept op 7 november 2024 is een eerste vlucht van dit toestel naderbij gekomen.

Dit vierpersoonsvliegtuig kan in de toekomst met drie verschillende neuzen voorkomen. Eén variant is uitgerust met enkel en alleen een elektrische motor. Eén ontwerp heeft een range extender (Rotax 914iS) in de neus, naast de elektromotor, en een derde variant heeft naast de elektromotor een brandstofcel die elektriciteit uit waterstof kan opwekken.

Het idee is dat de soorten neuzen snel en makkelijk gewisseld kunnen worden. Zo zou een vliegschool met één vliegtuig, twee batterijneuzen en een Rotax-neus de hele dag door kunnen vliegen.

De HB-SXE is op dit moment uitgevoerd met een range extender in de neus. De Rotax-motor staat niet rechtstreeks in verbinding met de propeller, maar laadt de batterijen tijdens de vlucht weer op. Hiermee zou het toestel zo’n 800 km (432 nm) ver kunnen vliegen. Een eerste vlucht met het toestel vanaf Payerne in Zwitserland staat voor het najaar van 2025 gepland.

Het ontwerp van de Smartflyer oogt bijzonder. Dat komt door de motor in de staart. De hoofdontwerper en CEO van Smartflyer, Rolf Stuber, heeft zich hierbij laten inspireren door twee andere vliegtuigen: de IFB-Stuttgart E-Genius, een Duitse elektrische motorzwever uit 2011, en de Pöschel P300 Equator uit 1970.

Het voordeel van de motor in de staart is dat de door de propeller verplaatste lucht zich vrij naar achteren kan begeven zonder eerst weerstand om het vliegtuig te moeten overwinnen. Hierdoor is de motor efficiënter.

Op dit moment zoekt Smartflyer nog investeerders. De Zwitserse overheid is er momenteel één van, al kost het veel tijd en moeite om de door hen toegezegde gelden binnen te krijgen. Al met al kost het project van dit Proof of Concept rond de CHF 4,1 miljoen. Als het toestel eenmaal een eerste vlucht heeft gemaakt, hoopt men makkelijker investeerders te kunnen interesseren. Een EASA CS-23 certificering is nog wel ver weg; de kosten daarvoor worden geschat op CHF 25 miljoen over een tijdsbestek van al gauw vijf jaar.

Naast Aero Friedrichshafen in april 2025 en nu EBACE, hoopt men de HB-SXE ook op de Salon van Parijs in juni 2025 te showen. De tijd zal uitwijzen of er voor dit model een glansrijke toekomst in het verschiet ligt. We blijven dit project met belangstelling volgen.
